1 września 2019 r. szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) udostępni w postaci elektronicznej ogólnodostępny wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT. Wykaz będzie bezpłatnym i wygodnym narzędziem służącym podatnikom do szybkiej weryfikacji danych kontrahentów i ich rachunków, w szczególności dotyczących rejestracji do celów VAT. Wykaz zminimalizuje ryzyko nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT-owskich. Rozwiązanie to wpisuje się w exposé premiera Mateusza Morawieckiego i dalsze uszczelnienie systemu podatku VAT, przyczyni się też do wzmocnienia uczciwej konkurencji wśród przedsiębiorców oraz ograniczenia szarej strefy.

Wprowadzany wykaz będzie zawierał dane podatników, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo których wykreślono z rejestru jako podatników VAT. Ma on także objąć podatników, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona oraz podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni i zwolnieni z tego podatku.

Korzystający z wykazu podatnicy będą mieli dostęp do informacji o aktualnym statusie rejestracji kontrahentów na wybrany dzień za pomocą określonego kryterium dostępu, tj. po numerze NIP lub fragmencie nazwy (nazwiska) wyszukiwanego podmiotu. Jednocześnie będą mogli prześledzić całą historię rejestracji kontrahentów do celów VAT, która obejmie 5 lat wstecz. Możliwe będzie również sprawdzanie podmiotów w wykazie przez podatników w sposób masowy, co przyspieszy procedury weryfikacji kontrahentów.

Wykaz będzie prowadzony przez szefa KAS na stronie BIP Ministerstwa Finansów. Dostęp do danych zawartych w wykazie będzie możliwy także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Zgodnie z projektem, wykaz będzie zawierał również informacje dotyczące numerów rachunków bankowych podatnika lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest on członkiem, wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym. W związku z tym rozszerzono dane nieobjęte tajemnicą skarbową również o numery tych rachunków, otworzonych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podatnicy będą musieli dokonywać płatności z tytułu określonych transakcji na rachunek zawarty w wykazie. Wprowadzono także rozwiązanie uszczelniające płatności między podatnikami. Podatnicy nie będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w której płatność dokonano na rachunek, który nie znajduje się w wykazie.

Założono również odpowiedzialność solidarną nabywcy w przypadku zapłaty przez niego należności na rachunek inny niż rachunek dostawcy zawarty w wykazie, ale tylko do kwoty podatku VAT, związanego z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Regulacje te będą dotyczyły wyłącznie płatności przekraczających 15 tys. zł. Przewidziano możliwość uwolnienia się od tych konsekwencji pod warunkiem, że podatnik złoży zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek spoza wykazu do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w ciągu 3 dni od dnia zlecenia przelewu. Odpowiedzialność solidarna będzie również wyłączona w przypadku, gdy podatnik dokona zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 września 2019 r., z wyjątkiem części zapisów, które zaczną obowiązywać z dniem ogłoszenia. Natomiast regulacje, z których wynikają negatywne konsekwencje w przypadku zapłaty na rachunek inny niż ujawniony w wykazie – mają obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. (ma to zapewnić  przedsiębiorcom odpowiedni czas na przygotowanie się do wprowadzonych zmian).