Powstanie nowa matryca stawek podatku VAT, przy radykalnym uproszczeniu systemu stawek, którego podstawą będą 3 filary: prostota – przejrzystość – przyjazność stosowania. Wprowadzane rozwiązania nie mają celu fiskalnego (zwiększenia wpływów z VAT do budżetu), chodzi przede wszystkim o uproszczenie systemu stawek podatku VAT, co powinno ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej. W praktyce chodzi o prawidłowe przyporządkowanie towarów lub usług do stawek VAT.

Efektem uproszczenia systemu stawek VAT będą także zmiany samych stawek podatku od towarów i usług dla niektórych towarów.

Obniżenie stawek VAT na niektóre produkty

• Owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy jadalne, skórki owoców cytrusowych lub melonów – zostaną objęte 5 proc. stawką jak wszystkie owoce (obecnie są opodatkowane 8 proc. stawką).
• Pieczywo każdego rodzaju oraz ciastka – zostaną objęte 5 proc. stawką (obecnie pieczywo i wyroby ciastkarskie są objęte trzema stawkami: 5, 8 i 23 proc. w zależności od terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości).
• Zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna – będą opodatkowane stawką 5 proc. (obecnie jest 8 proc.).
• Musztarda, słodka papryka (przyprawa) oraz niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, tymianek) – zostaną objęte 8 proc. stawką jak pozostałe przyprawy (obecnie 23 proc.).
• Książki wszelkiego rodzaju: drukowane, na dyskach i taśmach oraz innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-booki) – będą miały 5 proc. stawkę (obecnie
• e-booki i niektóre książki opodatkowane są 23 proc. stawką VAT).
• Żywność dla niemowląt i małych dzieci, a także smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – będą objęte stawką 5 proc. (obecnie 8 proc.).
• Artkuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – stawka spadnie z 8 do 5 proc.
• Gazety, dzienniki i czasopisma drukowane oraz umieszczone na dyskach, taśmach i innych nośnikach oraz w formie elektronicznej (e-prasa) – zostaną objęte 8 proc. stawką VAT (oznacza to zejście ze stawki 23 proc. w przypadku niektórych gazet oraz e-prasy).

Podwyższenie stawek VAT na niektóre produkty

• Niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. kmin, szafran, kurkuma) – wzrost z 5 do 8 proc.
• Napoje owocowe i warzywne – wzrost z 5 na 23 proc. Natomiast soki oraz nektary owocowe i warzywne pozostaną na poziomie 5 proc.
• Homary i ośmiornice, inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, a także kawior  i dania sprzedawane w placówkach gastronomicznych, których składnikiem są ww. produkty – wzrost z 5 na 23 proc.
• Lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – wzrost z 8 na 23 proc.
• Czasopisma specjalistyczne – podwyższenie stawki z 5 na 8 proc. Podwyżka nie obejmie drukowanych czasopism regionalnych i lokalnych, a także tych umieszczonych na dyskach i płytach oraz podobnych nośnikach, dla których utrzymano stawkę 5 proc.

Przewidziano także wprowadzenie tzw. wiążącej informacji stawkowej (WIS). WIS będzie decyzją wydawaną przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na potrzeby opodatkowania VAT. Zapewni podatnikom większą pewność co do prawidłowości stosowania stawek podatku VAT (chodzi o określenie właściwej stawki dla danego towaru lub usługi).

Zmieniony zostanie sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT – przewidziano odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz Nomenklatury Scalonej (CN – w odniesieniu do towarów) oraz aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015 dotyczy usług).

Od 1 czerwca 2019 r. zaczną obowiązywać nowe stawki podatku VAT na niektóre towary i usługi (e-booki, e-prasa). Z tą datą mają wejść też w życie przepisy umożliwiające uzyskiwanie WIS przez podatników.

Od 1 stycznia 2020 r. mają być stosowane przepisy wprowadzające nowy sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT oraz stawki VAT dotyczące pozostałych towarów i usług.