W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw
{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD125","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany w:\n1) ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 i 852),\n2) ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.), \n3) ustawie z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105, z późn. zm.), \n4) ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2024 r. poz. 628, z późn. zm.),\n5) ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1542, z późn. zm.).\n\nW ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”, zaproponowano zmiany dotyczące systemu stawek obniżonych VAT oraz funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem.\n\n1. System stawek obniżonych VAT. \n\nZmiany w obszarze systemu stawek obniżonych VAT obejmują zmiany:\n– wynikające z konieczności dostosowania obecnego ich zakresu do limitu kategorii towarów/usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone zgodnie z dyrektywą VAT (dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), dalej: „dyrektywa VAT”, zmienioną od 6 kwietnia 2022 r. dyrektywą 2022/542 (dyrektywa Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej - Dz. Urz. UE L 107/1 z 6.4.2022), \n– doprecyzowujące i dostosowujące w obszarze stawek VAT – po 3 latach funkcjonowania nowej matrycy stawek VAT. \n\nProjekt przewiduje w szczególności:\na) objęcie 0% stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi (zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o VAT),\nb) utrzymanie stosowania stawki VAT 8% dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych (zmiana w art. 145c ustawy o VAT),\nc) likwidację stawki obniżonej VAT dla tzw. żywych koniowatych (uchylenie poz. 7 pkt 1 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Konie, osły, muły i osłomuły, żywe - CN 0101),\nd) objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania (zmiana treści poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT),\ne) doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych,\nf) obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23% do 5%.\n\n2. Przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.\n\nCzasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych wprowadzone zostało 1 kwietnia 2023 r. Regulacje w przedmiotowym zakresie (art. 145e-145k ustawy o VAT) mają charakter przepisów epizodycznych i obowiązują do 28 lutego 2025 r. Rozwiązania wprowadzono w oparciu o art. 199a ust. 1 lit. a oraz e dyrektywy VAT. Mechanizm ma charakter prewencyjny i jest stosowany przez wiele państw członkowskich.\nBrak zmiany polegającej na przedłużeniu ww. mechanizmu skutkowałby jego wygaśnięciem po 28 lutego 2025 r., \nco rodzi potencjalne ryzyko pojawienia się w Polsce nadużyć z udziałem tzw. znikających podatników, oraz zwiększenie dla podmiotów kosztów uczestnictwa na rynku giełdowym, pogorszenie ich płynności finansowej oraz zmniejszenie konkurencyjności giełdy względem giełd z innych państw członkowskich. \n\n3. Zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz ustanowienia raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych - bezterminowo.\n\nW ustawie z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, zwanej dalej „ustawą nowelizującą”, zostały wprowadzone zmiany w ustawie – Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi. Brak realizacji tego obowiązku, na gruncie ustawy o VAT skutkuje o odpowiedzialnością finansową podatników podatku VAT – kara w wysokości 5 tys. zł. Wprowadzenie ww. obowiązku, a co za tym idzie również kary za jego nieprzestrzeganie zostało odroczone do końca 2024 r. Wprowadzono natomiast – jako rozwiązanie epizodyczne obowiązujące do 31 grudnia 2024 r. – wymóg przesyłania przez agentów rozliczeniowych do Szefa KAS, w formie ustrukturyzowanej, danych dotyczących transakcji płatniczych (ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej). \nZ uwagi na napływające sygnały z rynku o braku dostępności terminali płatniczych pozwalających na integrację z kasami rejestrującymi oraz fakt, że wprowadzony w okresie przejściowym obowiązek raportowania danych przez agentów rozliczeniowych spełnia założony cel uszczelniający, zasadne jest zaniechanie wprowadzenia obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi. \n\n4. Wprowadzenie możliwości zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę.\n\nPrzewiduje się również zmiany w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym w zakresie dotyczącym wprowadzenia instytucji zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę. W aktualnym stanie prawnym przepisy akcyzowe uniemożliwiają zwrot podatku akcyzowego zapłaconego od samochodu osobowego, który został czasowo zarejestrowany w celu wywozu, a następnie został wywieziony poza granice kraju. Zwrot akcyzy przysługuje tylko od samochodów osobowych, które przed wywozem nie były zarejestrowane w kraju. Przyczyną wprowadzanej regulacji jest zmiana dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, która nastąpiła po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 17 maja 2023 r. w sprawie C-105/22, w którym TSUE odróżnił rejestrację czasową pojazdu z urzędu stanowiącą część zwykłego procesu rejestracji, którego celem jest definitywne dopuszczenie pojazdu do ruchu na terytorium danego kraju, od rejestracji czasowej dokonanej na wniosek właściciela samochodu w celu umożliwienia wywozu pojazdu za granicę. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą czasowa rejestracja samochodu osobowego w celu jego przemieszczenia poza granicę kraju nie stanowi przeszkody do uzyskania zwrotu podatku akcyzowego.\n\n5. Wprowadzenie zwolnienia od akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji, o której mowa w ustawie – Prawo o ruchu drogowym, wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.\n\nObecne przepisy ustawy o podatku akcyzowym wymagają, w odniesieniu do samochodów osobowych wykorzystywanych do celów badawczych i prac rozwojowych, które podlegają profesjonalnej rejestracji i są sprowadzane na terytorium kraju zapłaty akcyzy. Proponowana zmiana ma na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej przez podmioty, które prowadzoną działalność badawczo-rozwojową w zakresie testowania nowych rozwiązań technologicznych w samochodach osobowych oraz zwiększenie konkurencyjności motoryzacyjnej branży badawczej w Polsce wobec innych państw. ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"1. System stawek obniżonych VAT. \n\na) Objęcie 0% stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi (zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o VAT)\n\nPrzepisy ustawy o VAT przewidują obecnie stosowanie stawki 0% tylko w odniesieniu do pełnomorskich statków ratowniczych i pełnomorskich łodzi ratunkowych. Dyrektywa VAT daje większą swobodę w tym obszarze (art. 148 lit. a i c dyrektywy). Proponowana zmiana ma umożliwić objęcie 0% stawką również statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi. Ujednolici to sposób opodatkowania w odniesieniu do statków ratowniczych oraz łodzi ratunkowych wykorzystywanych do realizacji tego samego celu. \n\nb) Utrzymanie stosowania stawki VAT 8% dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych (zmiana w art. 145c ustawy o VAT)\n\nZmiana ma na celu utrzymanie stawki VAT w wysokości 8% – bezterminowo – dla wyrobów medycznych, dopuszczonych do obrotu na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1565) zastąpionej ustawą z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. poz. 974, z późn. zm.). Obecne przepisy w zakresie VAT dopuszczają stosowanie stawki obniżonej VAT jedynie do 27 maja 2025 r.\nWyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich przepisów o wyrobach medycznych mogą jeszcze być użytkowane i mogą być przedmiotem obrotu, nie ma zatem uzasadnienia, aby były opodatkowane stawką wyższą VAT niż analogiczne produkty dopuszczone do obrotu na podstawie nowej ustawy o wyrobach medycznych (o ile spełnią określone szczegółowo w przepisach wymagania).\n\nc) Likwidacja stawki obniżonej VAT dla tzw. żywych koniowatych (uchylenie poz. 7 pkt 1 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Konie, osły, muły i osłomuły, żywe - CN 0101)\n\nZmiana ma na celu dostosowanie krajowych przepisów o VAT do dyrektywy Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej, która m.in. ustanowiła limity kategorii towarów/usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone, w tym maksymalnie 24 kategorie z wymienionych w załączniku III do dyrektywy VAT dla stawek nie niższych niż 5%.\nW celu dostosowania do ww. limitu proponuje się uchylenie od 1 stycznia 2025 r. pkt 1 w poz. 7 w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, co w konsekwencji oznacza podwyższenie stawki VAT (z 8% do 23%) dla zwierząt żywych – koni, osłów, mułów i osłomułów, żywych (tzw. żywych koniowatych) – wymienionych w poz. 11a załącznika III do dyrektywy VAT. \n\nd) Objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania (zmiana treści poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT)\n\nObecnie konopie siewne (w tym susz) klasyfikowane w pozycji Nomenklatury scalonej CN 1211 są opodatkowane stawką VAT w wysokości 8% na podstawie poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Ponieważ brak jest uzasadnienia do stosowania w odniesieniu do tego typu towarów preferencji w VAT, zasadnym jest podwyższenie stawki tego podatku dla dostawy takich towarów z 8% do 23%. \nPodwyższenie stawki VAT do 23% nie dotyczy natomiast dostaw konopi siewnej wykorzystywanej w celach medycznych. Oznacza to, że dostawa wyrobów określanych jako „marihuana medyczna”, czyli wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych, będzie nadal opodatkowana stawką obniżoną 8%.\n\ne) Doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych\n\nZmiana ma na celu doprecyzowanie brzmienia poz. 10 złącznika nr 3 do ustawy o VAT „Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych” poprzez odwołanie do definicji tych produktów określonych w przepisach branżowych.\nPotrzeba doprecyzowania przepisów ustawowych wynika z pojawiających się wątpliwości co do zakresu rozumienia pojęć nawozu, środka ochrony roślin oraz paszy, w związku z brakiem odwołania wprost w przepisie ustawy o VAT do definicji tych produktów, co ma swoje konsekwencje również w orzecznictwie krajowym. \nProjektowana zmiana wyeliminuje niejednoznaczne rozumienie i interpretowanie przepisów prawa oraz niepewność podatników, ale również zakłócenia konkurencji na rynku. \n\nf) Obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23% do 5%\n\nZmiana ma na celu ujednolicenie stawki VAT na produkty higieniczne dla kobiet. Takie produkty jak podpaski higieniczne i tampony klasyfikowane w CN 9619 00 wykazane w załączniku nr 10 w poz. 21 do ustawy o VAT opodatkowane są stawką w wysokości 5%. Za zasadne zatem uznano obniżenie stawki z 23% do 5% dla kubeczków menstruacyjnych. \n\n2. Przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.\n\nIstotą zmian jest przedłużenie funkcjonowania przedmiotowego mechanizmu do 31 grudnia 2026 r. (zgodnie z datą przewidzianą w dyrektywie VAT).\nOczekiwanym efektem jest utrzymanie szczelności systemu podatkowego oraz pozytywnego wpływu regulacji na podmioty dokonujące transakcji na giełdzie.\n\n3. Zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz zastępczego raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych.\n\nProponowane zmiany obejmują:\n1. uchylenie zmian ustawowych zawartych w ustawie nowelizującej w zakresie ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz ustawy o VAT:\n- w ustawie – Prawo przedsiębiorców w zakresie rezygnacji z obowiązku zapewnienia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących, poprzez uchylenie ust. 3 w art. 19a,\n- w ustawie o VAT, w konsekwencji powyższego, proponuje się uchylenie przepisu nakładającego na podatnika karę pieniężną za brak zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym – art. 111 ust. 6kb,\n2. utrzymanie zastępczego raportowania przez agentów rozliczeniowych poprzez:\n- zmianę w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej,\n- zmianę w ustawie Kodeks karny skarbowy.\nObecnie przepisy w zakresie przesyłania danych przez agentów rozliczeniowych mają charakter czasowy i zostały wprowadzone w przepisach epizodycznych. W związku z tym w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej proponuje się dodanie przepisów w zakresie raportowania danych przez agentów rozliczeniowych. Dodatkowo w zakresie obowiązku przesyłania danych przez agentów obecnie w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej (w rozwiązaniach epizodycznych) znajdują się również przepisy dotyczące kar za udaremnianie lub utrudnianie kontroli danych o transakcjach płatniczych, które wobec zmiany charakteru tych przepisów winny być zawarte w Kodeksie karnym skarbowym. \nPrzedstawiona propozycja utrzymuje status quo obecnego otoczenia prawnego dla przedsiębiorców i jest to rozwiązanie dla nich korzystne. \nProponowane rozwiązanie podlegało uprzednim prekonsultacjom z przedsiębiorcami. Projekt rozwiązań został przedstawiony do prekonsultacji podatkowych w okresie od 3 do 19 kwietnia br. W ich toku nie zgłoszono uwag. \n\n4. Zmiany w ustawie o podatku akcyzowym\n\na) Wprowadzenie możliwości zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę\n\nW wyniku nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym prawo do zwrotu akcyzy będzie przysługiwało podmiotowi w przypadku, gdy samochód osobowy od którego została zapłacona akcyza, został zarejestrowany czasowo w celu umożliwienia jego wywozy poza terytorium kraju. Aby otrzymać zwrot podmiot będzie zobowiązany złożony wniosek o zwrot właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym terminie od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego wraz z dokumentami potwierdzającymi zapłatę akcyzy oraz wywóz pojazdu. Proponowana zmiana przyczyni się również do zmniejszenia liczby skarg wniesionych do sądów administracyjnych na decyzje odmawiające zwrotu akcyzy od samochodów czasowo zarejestrowanych w celu ich wywozu.\nb) Wprowadzenie zwolnienia z akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji, o której mowa w ustawie – Prawo o ruchu drogowym, wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej \n\nProjektowana zmiana wprowadza zwolnienie z akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Obecnie podmioty prowadzące tego typu działalność obowiązane są do zapłaty akcyzy od samochodów osobowych, a dopiero dokonując eksportu lub dostawy wewnątrzwspólnotowej takiego samochodu, są uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o zwrot tej akcyzy.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MF","value":"MF"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Jarosław Neneman Podsekretarz Stanu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MF","value":"MF"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD125
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany w: 1) ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 i 852), 2) ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.), 3) ustawie z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105, z późn. zm.), 4) ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2024 r. poz. 628, z późn. zm.), 5) ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1542, z późn. zm.).
W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”, zaproponowano zmiany dotyczące systemu stawek obniżonych VAT oraz funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem.
1. System stawek obniżonych VAT.
Zmiany w obszarze systemu stawek obniżonych VAT obejmują zmiany: – wynikające z konieczności dostosowania obecnego ich zakresu do limitu kategorii towarów/usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone zgodnie z dyrektywą VAT (dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), dalej: „dyrektywa VAT”, zmienioną od 6 kwietnia 2022 r. dyrektywą 2022/542 (dyrektywa Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej - Dz. Urz. UE L 107/1 z 6.4.2022), – doprecyzowujące i dostosowujące w obszarze stawek VAT – po 3 latach funkcjonowania nowej matrycy stawek VAT.
Projekt przewiduje w szczególności: a) objęcie 0% stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi (zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o VAT), b) utrzymanie stosowania stawki VAT 8% dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych (zmiana w art. 145c ustawy o VAT), c) likwidację stawki obniżonej VAT dla tzw. żywych koniowatych (uchylenie poz. 7 pkt 1 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Konie, osły, muły i osłomuły, żywe - CN 0101), d) objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania (zmiana treści poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT), e) doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych, f) obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23% do 5%.
2. Przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych wprowadzone zostało 1 kwietnia 2023 r. Regulacje w przedmiotowym zakresie (art. 145e-145k ustawy o VAT) mają charakter przepisów epizodycznych i obowiązują do 28 lutego 2025 r. Rozwiązania wprowadzono w oparciu o art. 199a ust. 1 lit. a oraz e dyrektywy VAT. Mechanizm ma charakter prewencyjny i jest stosowany przez wiele państw członkowskich. Brak zmiany polegającej na przedłużeniu ww. mechanizmu skutkowałby jego wygaśnięciem po 28 lutego 2025 r., co rodzi potencjalne ryzyko pojawienia się w Polsce nadużyć z udziałem tzw. znikających podatników, oraz zwiększenie dla podmiotów kosztów uczestnictwa na rynku giełdowym, pogorszenie ich płynności finansowej oraz zmniejszenie konkurencyjności giełdy względem giełd z innych państw członkowskich.
3. Zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz ustanowienia raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych - bezterminowo.
W ustawie z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, zwanej dalej „ustawą nowelizującą”, zostały wprowadzone zmiany w ustawie – Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi. Brak realizacji tego obowiązku, na gruncie ustawy o VAT skutkuje o odpowiedzialnością finansową podatników podatku VAT – kara w wysokości 5 tys. zł. Wprowadzenie ww. obowiązku, a co za tym idzie również kary za jego nieprzestrzeganie zostało odroczone do końca 2024 r. Wprowadzono natomiast – jako rozwiązanie epizodyczne obowiązujące do 31 grudnia 2024 r. – wymóg przesyłania przez agentów rozliczeniowych do Szefa KAS, w formie ustrukturyzowanej, danych dotyczących transakcji płatniczych (ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej). Z uwagi na napływające sygnały z rynku o braku dostępności terminali płatniczych pozwalających na integrację z kasami rejestrującymi oraz fakt, że wprowadzony w okresie przejściowym obowiązek raportowania danych przez agentów rozliczeniowych spełnia założony cel uszczelniający, zasadne jest zaniechanie wprowadzenia obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi.
4. Wprowadzenie możliwości zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę.
Przewiduje się również zmiany w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym w zakresie dotyczącym wprowadzenia instytucji zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę. W aktualnym stanie prawnym przepisy akcyzowe uniemożliwiają zwrot podatku akcyzowego zapłaconego od samochodu osobowego, który został czasowo zarejestrowany w celu wywozu, a następnie został wywieziony poza granice kraju. Zwrot akcyzy przysługuje tylko od samochodów osobowych, które przed wywozem nie były zarejestrowane w kraju. Przyczyną wprowadzanej regulacji jest zmiana dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, która nastąpiła po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 17 maja 2023 r. w sprawie C-105/22, w którym TSUE odróżnił rejestrację czasową pojazdu z urzędu stanowiącą część zwykłego procesu rejestracji, którego celem jest definitywne dopuszczenie pojazdu do ruchu na terytorium danego kraju, od rejestracji czasowej dokonanej na wniosek właściciela samochodu w celu umożliwienia wywozu pojazdu za granicę. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą czasowa rejestracja samochodu osobowego w celu jego przemieszczenia poza granicę kraju nie stanowi przeszkody do uzyskania zwrotu podatku akcyzowego.
5. Wprowadzenie zwolnienia od akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji, o której mowa w ustawie – Prawo o ruchu drogowym, wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Obecne przepisy ustawy o podatku akcyzowym wymagają, w odniesieniu do samochodów osobowych wykorzystywanych do celów badawczych i prac rozwojowych, które podlegają profesjonalnej rejestracji i są sprowadzane na terytorium kraju zapłaty akcyzy. Proponowana zmiana ma na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej przez podmioty, które prowadzoną działalność badawczo-rozwojową w zakresie testowania nowych rozwiązań technologicznych w samochodach osobowych oraz zwiększenie konkurencyjności motoryzacyjnej branży badawczej w Polsce wobec innych państw.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
1. System stawek obniżonych VAT.
a) Objęcie 0% stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi (zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o VAT)
Przepisy ustawy o VAT przewidują obecnie stosowanie stawki 0% tylko w odniesieniu do pełnomorskich statków ratowniczych i pełnomorskich łodzi ratunkowych. Dyrektywa VAT daje większą swobodę w tym obszarze (art. 148 lit. a i c dyrektywy). Proponowana zmiana ma umożliwić objęcie 0% stawką również statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi. Ujednolici to sposób opodatkowania w odniesieniu do statków ratowniczych oraz łodzi ratunkowych wykorzystywanych do realizacji tego samego celu.
b) Utrzymanie stosowania stawki VAT 8% dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych (zmiana w art. 145c ustawy o VAT)
Zmiana ma na celu utrzymanie stawki VAT w wysokości 8% – bezterminowo – dla wyrobów medycznych, dopuszczonych do obrotu na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1565) zastąpionej ustawą z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. poz. 974, z późn. zm.). Obecne przepisy w zakresie VAT dopuszczają stosowanie stawki obniżonej VAT jedynie do 27 maja 2025 r. Wyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich przepisów o wyrobach medycznych mogą jeszcze być użytkowane i mogą być przedmiotem obrotu, nie ma zatem uzasadnienia, aby były opodatkowane stawką wyższą VAT niż analogiczne produkty dopuszczone do obrotu na podstawie nowej ustawy o wyrobach medycznych (o ile spełnią określone szczegółowo w przepisach wymagania).
c) Likwidacja stawki obniżonej VAT dla tzw. żywych koniowatych (uchylenie poz. 7 pkt 1 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Konie, osły, muły i osłomuły, żywe - CN 0101)
Zmiana ma na celu dostosowanie krajowych przepisów o VAT do dyrektywy Rady (UE) 2022/542 z dnia 5 kwietnia 2022 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej, która m.in. ustanowiła limity kategorii towarów/usług, do których mogą być stosowane stawki obniżone, w tym maksymalnie 24 kategorie z wymienionych w załączniku III do dyrektywy VAT dla stawek nie niższych niż 5%. W celu dostosowania do ww. limitu proponuje się uchylenie od 1 stycznia 2025 r. pkt 1 w poz. 7 w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, co w konsekwencji oznacza podwyższenie stawki VAT (z 8% do 23%) dla zwierząt żywych – koni, osłów, mułów i osłomułów, żywych (tzw. żywych koniowatych) – wymienionych w poz. 11a załącznika III do dyrektywy VAT.
d) Objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania (zmiana treści poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT)
Obecnie konopie siewne (w tym susz) klasyfikowane w pozycji Nomenklatury scalonej CN 1211 są opodatkowane stawką VAT w wysokości 8% na podstawie poz. 9 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Ponieważ brak jest uzasadnienia do stosowania w odniesieniu do tego typu towarów preferencji w VAT, zasadnym jest podwyższenie stawki tego podatku dla dostawy takich towarów z 8% do 23%. Podwyższenie stawki VAT do 23% nie dotyczy natomiast dostaw konopi siewnej wykorzystywanej w celach medycznych. Oznacza to, że dostawa wyrobów określanych jako „marihuana medyczna”, czyli wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych, będzie nadal opodatkowana stawką obniżoną 8%.
e) Doprecyzowanie brzmienia poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych
Zmiana ma na celu doprecyzowanie brzmienia poz. 10 złącznika nr 3 do ustawy o VAT „Nawozy i środki ochrony roślin – zwykle przeznaczone do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz pasze i karmy dla zwierząt gospodarskich i domowych” poprzez odwołanie do definicji tych produktów określonych w przepisach branżowych. Potrzeba doprecyzowania przepisów ustawowych wynika z pojawiających się wątpliwości co do zakresu rozumienia pojęć nawozu, środka ochrony roślin oraz paszy, w związku z brakiem odwołania wprost w przepisie ustawy o VAT do definicji tych produktów, co ma swoje konsekwencje również w orzecznictwie krajowym. Projektowana zmiana wyeliminuje niejednoznaczne rozumienie i interpretowanie przepisów prawa oraz niepewność podatników, ale również zakłócenia konkurencji na rynku.
f) Obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23% do 5%
Zmiana ma na celu ujednolicenie stawki VAT na produkty higieniczne dla kobiet. Takie produkty jak podpaski higieniczne i tampony klasyfikowane w CN 9619 00 wykazane w załączniku nr 10 w poz. 21 do ustawy o VAT opodatkowane są stawką w wysokości 5%. Za zasadne zatem uznano obniżenie stawki z 23% do 5% dla kubeczków menstruacyjnych.
2. Przedłużenie funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem w odniesieniu do gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Istotą zmian jest przedłużenie funkcjonowania przedmiotowego mechanizmu do 31 grudnia 2026 r. (zgodnie z datą przewidzianą w dyrektywie VAT). Oczekiwanym efektem jest utrzymanie szczelności systemu podatkowego oraz pozytywnego wpływu regulacji na podmioty dokonujące transakcji na giełdzie.
3. Zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz zastępczego raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych.
Proponowane zmiany obejmują: 1. uchylenie zmian ustawowych zawartych w ustawie nowelizującej w zakresie ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz ustawy o VAT: - w ustawie – Prawo przedsiębiorców w zakresie rezygnacji z obowiązku zapewnienia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym zgodnie z wymaganiami technicznymi dla kas rejestrujących, poprzez uchylenie ust. 3 w art. 19a, - w ustawie o VAT, w konsekwencji powyższego, proponuje się uchylenie przepisu nakładającego na podatnika karę pieniężną za brak zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym – art. 111 ust. 6kb, 2. utrzymanie zastępczego raportowania przez agentów rozliczeniowych poprzez: - zmianę w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, - zmianę w ustawie Kodeks karny skarbowy. Obecnie przepisy w zakresie przesyłania danych przez agentów rozliczeniowych mają charakter czasowy i zostały wprowadzone w przepisach epizodycznych. W związku z tym w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej proponuje się dodanie przepisów w zakresie raportowania danych przez agentów rozliczeniowych. Dodatkowo w zakresie obowiązku przesyłania danych przez agentów obecnie w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej (w rozwiązaniach epizodycznych) znajdują się również przepisy dotyczące kar za udaremnianie lub utrudnianie kontroli danych o transakcjach płatniczych, które wobec zmiany charakteru tych przepisów winny być zawarte w Kodeksie karnym skarbowym. Przedstawiona propozycja utrzymuje status quo obecnego otoczenia prawnego dla przedsiębiorców i jest to rozwiązanie dla nich korzystne. Proponowane rozwiązanie podlegało uprzednim prekonsultacjom z przedsiębiorcami. Projekt rozwiązań został przedstawiony do prekonsultacji podatkowych w okresie od 3 do 19 kwietnia br. W ich toku nie zgłoszono uwag.
4. Zmiany w ustawie o podatku akcyzowym
a) Wprowadzenie możliwości zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę
W wyniku nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym prawo do zwrotu akcyzy będzie przysługiwało podmiotowi w przypadku, gdy samochód osobowy od którego została zapłacona akcyza, został zarejestrowany czasowo w celu umożliwienia jego wywozy poza terytorium kraju. Aby otrzymać zwrot podmiot będzie zobowiązany złożony wniosek o zwrot właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym terminie od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego wraz z dokumentami potwierdzającymi zapłatę akcyzy oraz wywóz pojazdu. Proponowana zmiana przyczyni się również do zmniejszenia liczby skarg wniesionych do sądów administracyjnych na decyzje odmawiające zwrotu akcyzy od samochodów czasowo zarejestrowanych w celu ich wywozu. b) Wprowadzenie zwolnienia z akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji, o której mowa w ustawie – Prawo o ruchu drogowym, wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej
Projektowana zmiana wprowadza zwolnienie z akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Obecnie podmioty prowadzące tego typu działalność obowiązane są do zapłaty akcyzy od samochodów osobowych, a dopiero dokonując eksportu lub dostawy wewnątrzwspólnotowej takiego samochodu, są uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o zwrot tej akcyzy.