W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD119","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Zgodnie z art. 53a ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2024 r. poz. 412 i 834), zwanej dalej „specustawą jądrową”, spółka Polskie Elektrownie Jądrowa Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, zwana dalej „spółką PEJ”, odpowiada za przygotowanie i realizację inwestycji polegającej na budowie i eksploatacji pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej, o mocy elektrycznej do 3750 MWe, na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa, zwanej dalej „inwestycją w zakresie EJ1”. Zgodnie z umową spółki PEJ, realizuje ona zadania służące zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegające w szczególności na:\n1) przygotowaniu procesu inwestycyjnego i pełnieniu roli inwestora w programie budowy elektrowni jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od ok. 6 do ok. 9 GWe w oparciu o sprawdzone, wielkoskalowe, wodne ciśnieniowe reaktory jądrowe generacji III(+), w tym elektrowni jądrowej o mocy elektrycznej do 3750 MWe na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa w oparciu o amerykańską technologię reaktorów AP1000;\n2) wsparciu administracji rządowej w działaniach na rzecz realizacji Programu polskiej energetyki jądrowej;\n3) wsparciu administracji rządowej w działaniach na rzecz wykonania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie współpracy w celu rozwoju programu energetyki jądrowej wykorzystywanej do celów cywilnych oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej w Upper Marlboro dnia 19 października 2020 r. oraz w Warszawie dnia 22 października 2020 r.;\n4) podejmowaniu działań służących wykonaniu uchwały Rady Ministrów nr 215/2022 z dnia 2 listopada 2022 r. w sprawie budowy wielkoskalowych elektrowni jądrowych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Umowy, o której mowa w pkt 3.\nZ powyższego wynika, że zadaniem spółki PEJ jest wykonywanie zadań zwiększających bezpieczeństwo energetyczne Rzeczypospolitej Polskiej, w tym wspieranie administracji rządowej w jej działaniach. \nInwestycja w zakresie EJ1 jest unikatowym projektem w historii Rzeczypospolitej Polskiej, którego skala, znaczenie dla interesu państwa i jego bezpieczeństwa energetycznego, a także związane z nim ryzyka mają precedensowy charakter. Inwestycja w zakresie EJ1 jest pierwszym tak poważnym i zaawansowanym projektem, którego celem jest zabezpieczenie funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego zgodnie z wymaganiami rozwoju sieci wskazanymi przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego. Efektem inwestycji w zakresie EJ1 będzie przyłączenie do sieci nowych, dyspozycyjnych bloków, wytwarzających energię i wpisujących się w aktualną politykę, której celem jest odejście od stosowania w systemach energetycznych źródeł wytwarzania energii opartych na paliwach kopalnych. Inwestycja w zakresie EJ1 ma strategiczne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, w tym bezpieczeństwa energetycznego oraz realizacji zobowiązań w zakresie redukcji emisji. Istotności wyżej wymienionej inwestycji dowodzi analiza planów wyłączania mocy wytwórczych, w szczególności elektrowni, które wytwarzają energię elektryczną z paliw kopalnych. Wyłączenie tak istotnych jednostek wytwórczych może spowodować powstanie luki dyspozycyjnych mocy wytwórczych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, która wpłynie na ciągłość i stabilność w zakresie zapewnienia dostaw energii elektrycznej w Rzeczypospolitej Polskiej. \nInwestycja w zakresie EJ1 jest niezwykle złożonym i skomplikowanym przedsięwzięciem, dla którego powodzenia konieczne jest współdziałanie wielu podmiotów, w tym administracji rządowej, spółki PEJ, podmiotów odpowiedzialnych za realizację inwestycji towarzyszących, wykonawców oraz podwykonawców. Inwestycja w zakresie EJ1 wymaga współdziałania podmiotów zaangażowanych na różnych płaszczyznach, tj. finansowej, projektowej, budowlanej, konstrukcyjnej, energetycznej, technologicznej, bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej oraz prawnej. Niezależnie od złożoności całego procesu priorytetem jest dotrzymanie harmonogramu inwestycji w zakresie EJ1. Harmonogram ten wyznacza jednocześnie etapowe cele, które mają zostać osiągnięte, aby inwestycja została zrealizowana. Realizacja zadań zgodnie z harmonogramem jest istotna nie tylko z punktu widzenia dotrzymania umów zawartych z kontrahentami, przewidywania płynności finansowania inwestycji i jej przepływów pieniężnych, ale również z uwagi na konieczność realizacji zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, a także z punktu widzenia zagwarantowania dostaw energii odbiorcom końcowym poprzez jak najszybsze zakończenie inwestycji w zakresie EJ1. \nProponowany projekt został opracowany w związku ze złożonością procesów zachodzących w ramach inwestycji w zakresie EJ1. Warto zauważyć, że ta inwestycja wiąże się z koniecznością wykonania licznych robót budowalnych, dostaw i usług, a także zawarcia szeregu umów, wśród których należy wymienić m.in. kontrakt EPC (ang. Engineering, Procurement, Construction, czyli zrealizowanie „inwestycji pod klucz”), który przewiduje całościowe zrealizowanie inwestycji. W ramach kontraktu zostaną zamówione tzw. LLI (ang. Long Lead Items) — elementy konstrukcyjne, które mają długi czas realizacji, takie jak obudowa reaktora, czy też wytwornica pary. Czas oczekiwania na te elementy jest wydłużony z uwagi na fakt, że na świecie istnieje ograniczona liczba wyspecjalizowanych podmiotów, które produkują tego typu elementy, stąd istotne jest, aby zostały zamówione na możliwie wczesnym etapie, w celu zagwarantowania możliwości terminowego (wpisującego się w przyjęty harmonogram) nabycia takich elementów oraz ustalenia i zagwarantowania ich ceny. \nPodkreślić należy również, że spółka PEJ jest spółką inwestycyjną, której działalność koncertuje się na inwestycji w zakresie EJ1. Spółka, co do zasady, nie świadczy usług, nie wykonuje robót budowlanych ani nie dokonuje dostaw na rzeczy innych podmiotów. Aktualnie kapitał zakładowy spółki PEJ wynosił 2 948 201 430 zł. Spółka co do zasady nie generuje dochodów, a jej funkcjonowanie i wypełnianie zadań nałożonych na nią przepisami prawa wymaga wsparcia publicznego.\nWskazać należy również, że w przypadku inwestycji w zakresie EJ1, wystąpi konieczność zaciągnięcia znacznych zobowiązań przez spółkę PEJ w ramach prowadzenia prac przygotowawczych, kontraktowych i projektowych oraz postępowań w sprawie uzyskania niezbędnych zezwoleń, a także zawarcia umów finansowych. Brak możliwości podjęcia takich zobowiązań skutkowałby negatywnymi konsekwencjami dla inwestycji w zakresie EJ1, dlatego konieczne jest zapewnienie spółce PEJ odpowiednich środków. Należy zauważyć, że podjęcie wyżej wymienionych zobowiązań wiąże się z ponadstandardowymi ryzykami prawnymi i biznesowymi, które powinny być redukowane poprzez zaangażowanie w proces decyzyjny organów państwa. Inwestycja w zakresie EJ1 wymaga więc aktywnego wsparcia publicznego, które zostanie zaakceptowane przez właściwe organy Unii Europejskiej. \nWarto zauważyć, że w biznesplanie sporządzonym przez spółkę PEJ w procesie dokapitalizowania w 2022 r. założono zaangażowanie Skarbu Państwa w realizację inwestycji, zarówno w roli bezpośredniego inwestora i gwaranta wierzytelności innych kredytodawców, jak i potencjalnego źródła dodatkowego mechanizmu wsparcia. Przyjęta w wyżej wymienionym biznesplanie struktura finansowania zakłada, że projekt zostanie sfinansowany w 30% z kapitału własnego i w 70% z kapitału obcego. Założono, że finansowanie zewnętrzne będzie zaciągane po wniesieniu w całości wkładu własnego właściciela zgodnie z zasadą „equity first”. Zgodnie z wyżej wymienionym biznesplanem zakłada się, że finansowanie kapitału własnego w wysokości ok. 60 miliardów zł zostanie zapewnione w ramach dokapitalizowania spółki ze środków budżetu państwa lub skarbowych papierów wartościowych. Pozostała kwota zostanie pozyskana z instytucji finansowych, przede wszystkim zagranicznych instytucji wspierających eksport wywodzących się z państw dostawców sprzętu, w tym agencji kredytów eksportowych, w szczególności amerykańskiej agencji kredytów eksportowych Export-Import Bank of the United States, zwanej dalej „EXIM Bank”. \nMając na uwadze wyżej opisane uwarunkowania, projektem wprowadza się mechanizm wsparcia spółki PEJ, a także przepisy regulujące kwestię odpowiedzialności w odniesieniu do przygotowania i realizacji tej inwestycji.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"1) w projekcie przewiduje się, że spółka PEJ uzyska wsparcie publiczne na przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie EJ1 lub inwestycji towarzyszących tej inwestycji oraz bieżącą działalność;\n2) wsparcie publiczne będzie przekazywane w formie podwyższenia kapitału zakładowego spółki PEJ poprzez wnoszenie wkładu pieniężnego, jednakże dopuszcza się również podwyższenie kapitału zakładowego tej spółki poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego – skarbowych papierów wartościowych;\n3) w projekcie określono mechanizm występowania o podwyższenie kapitału zakładowego, podejmowania decyzji w zakresie formy dokapitalizowania, zaangażowane w proces podwyższenia kapitału zakładowego podmioty oraz roczne limity wydatków z budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego na podwyższenie kapitału zakładowego spółki PEJ zostanie w projekcie określony na poziomie ok. 60 mld zł;\n4) w projektowanych przepisach przesądzone zostanie, że w przypadku dokonania dokapitalizowania wkładem niepieniężnym w postaci skarbowych papierów wartościowych, odpowiednio pomniejszony zostaje limit wydatków budżetu państwa na wniesienie wkłady pieniężnego (o wartość nominalną przekazanych skarbowych papierów wartościowych);\n5) w projekcie przewidziano również zasady dysponowaniu skarbowymi papierami wartościowymi przez spółkę PEJ, których celem jest uwzględnienie interesów Skarbu Państwa;\n6) projekt reguluje także kwestie odpowiedzialności za przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie EJ1, jej finansowanie oraz zaciąganie zobowiązań w ramach procesu inwestycyjnego;\n7) w projekcie przewiduje się wprowadzenie obowiązku sprawozdawczego dotyczącego wykorzystania wsparcia publicznego w danym roku. Stosowne sprawozdanie będzie przedstawiane przez spółkę PEJ Pełnomocnikowi Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetyczne, zwanemu dalej „Pełnomocnikiem”, a Pełnomocnik będzie przedstawiał Radzie Ministrów informację w tym zakresie; \n8) w projekcie przewiduje się wprowadzenie przesądzenia, zgodnie z którym udzielenie spółce PEJ wsparcia publicznego będzie możliwe dopiero po wydaniu przez Komisję Europejską decyzji o zgodności pomocy publicznej oraz zgodnie z zasadami określonymi w tej decyzji;\n9) projektem dokonuje się również wyłączenia spółek przygotowujących i realizujących inwestycje na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących z obowiązku dokonywania wpłat z zysku na podstawie ustawy z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 44) oraz ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg (Dz. U. z 2023 r. poz. 1983);\n10)\tw projekcie przewidziano zmiany porządkujące siatkę pojęciową, którą posługuje się specustawa jądrowa.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej","value":"Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Maciej Bando Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej","value":"Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD119
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Zgodnie z art. 53a ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2024 r. poz. 412 i 834), zwanej dalej „specustawą jądrową”, spółka Polskie Elektrownie Jądrowa Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, zwana dalej „spółką PEJ”, odpowiada za przygotowanie i realizację inwestycji polegającej na budowie i eksploatacji pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej, o mocy elektrycznej do 3750 MWe, na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa, zwanej dalej „inwestycją w zakresie EJ1”. Zgodnie z umową spółki PEJ, realizuje ona zadania służące zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegające w szczególności na:
1) przygotowaniu procesu inwestycyjnego i pełnieniu roli inwestora w programie budowy elektrowni jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od ok. 6 do ok. 9 GWe w oparciu o sprawdzone, wielkoskalowe, wodne ciśnieniowe reaktory jądrowe generacji III(+), w tym elektrowni jądrowej o mocy elektrycznej do 3750 MWe na obszarze gmin Choczewo lub Gniewino i Krokowa w oparciu o amerykańską technologię reaktorów AP1000;
2) wsparciu administracji rządowej w działaniach na rzecz realizacji Programu polskiej energetyki jądrowej;
3) wsparciu administracji rządowej w działaniach na rzecz wykonania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie współpracy w celu rozwoju programu energetyki jądrowej wykorzystywanej do celów cywilnych oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej w Upper Marlboro dnia 19 października 2020 r. oraz w Warszawie dnia 22 października 2020 r.;
4) podejmowaniu działań służących wykonaniu uchwały Rady Ministrów nr 215/2022 z dnia 2 listopada 2022 r. w sprawie budowy wielkoskalowych elektrowni jądrowych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Umowy, o której mowa w pkt 3.
Z powyższego wynika, że zadaniem spółki PEJ jest wykonywanie zadań zwiększających bezpieczeństwo energetyczne Rzeczypospolitej Polskiej, w tym wspieranie administracji rządowej w jej działaniach.
Inwestycja w zakresie EJ1 jest unikatowym projektem w historii Rzeczypospolitej Polskiej, którego skala, znaczenie dla interesu państwa i jego bezpieczeństwa energetycznego, a także związane z nim ryzyka mają precedensowy charakter. Inwestycja w zakresie EJ1 jest pierwszym tak poważnym i zaawansowanym projektem, którego celem jest zabezpieczenie funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego zgodnie z wymaganiami rozwoju sieci wskazanymi przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego. Efektem inwestycji w zakresie EJ1 będzie przyłączenie do sieci nowych, dyspozycyjnych bloków, wytwarzających energię i wpisujących się w aktualną politykę, której celem jest odejście od stosowania w systemach energetycznych źródeł wytwarzania energii opartych na paliwach kopalnych. Inwestycja w zakresie EJ1 ma strategiczne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, w tym bezpieczeństwa energetycznego oraz realizacji zobowiązań w zakresie redukcji emisji. Istotności wyżej wymienionej inwestycji dowodzi analiza planów wyłączania mocy wytwórczych, w szczególności elektrowni, które wytwarzają energię elektryczną z paliw kopalnych. Wyłączenie tak istotnych jednostek wytwórczych może spowodować powstanie luki dyspozycyjnych mocy wytwórczych w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, która wpłynie na ciągłość i stabilność w zakresie zapewnienia dostaw energii elektrycznej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Inwestycja w zakresie EJ1 jest niezwykle złożonym i skomplikowanym przedsięwzięciem, dla którego powodzenia konieczne jest współdziałanie wielu podmiotów, w tym administracji rządowej, spółki PEJ, podmiotów odpowiedzialnych za realizację inwestycji towarzyszących, wykonawców oraz podwykonawców. Inwestycja w zakresie EJ1 wymaga współdziałania podmiotów zaangażowanych na różnych płaszczyznach, tj. finansowej, projektowej, budowlanej, konstrukcyjnej, energetycznej, technologicznej, bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej oraz prawnej. Niezależnie od złożoności całego procesu priorytetem jest dotrzymanie harmonogramu inwestycji w zakresie EJ1. Harmonogram ten wyznacza jednocześnie etapowe cele, które mają zostać osiągnięte, aby inwestycja została zrealizowana. Realizacja zadań zgodnie z harmonogramem jest istotna nie tylko z punktu widzenia dotrzymania umów zawartych z kontrahentami, przewidywania płynności finansowania inwestycji i jej przepływów pieniężnych, ale również z uwagi na konieczność realizacji zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, a także z punktu widzenia zagwarantowania dostaw energii odbiorcom końcowym poprzez jak najszybsze zakończenie inwestycji w zakresie EJ1.
Proponowany projekt został opracowany w związku ze złożonością procesów zachodzących w ramach inwestycji w zakresie EJ1. Warto zauważyć, że ta inwestycja wiąże się z koniecznością wykonania licznych robót budowalnych, dostaw i usług, a także zawarcia szeregu umów, wśród których należy wymienić m.in. kontrakt EPC (ang. Engineering, Procurement, Construction, czyli zrealizowanie „inwestycji pod klucz”), który przewiduje całościowe zrealizowanie inwestycji. W ramach kontraktu zostaną zamówione tzw. LLI (ang. Long Lead Items) — elementy konstrukcyjne, które mają długi czas realizacji, takie jak obudowa reaktora, czy też wytwornica pary. Czas oczekiwania na te elementy jest wydłużony z uwagi na fakt, że na świecie istnieje ograniczona liczba wyspecjalizowanych podmiotów, które produkują tego typu elementy, stąd istotne jest, aby zostały zamówione na możliwie wczesnym etapie, w celu zagwarantowania możliwości terminowego (wpisującego się w przyjęty harmonogram) nabycia takich elementów oraz ustalenia i zagwarantowania ich ceny.
Podkreślić należy również, że spółka PEJ jest spółką inwestycyjną, której działalność koncertuje się na inwestycji w zakresie EJ1. Spółka, co do zasady, nie świadczy usług, nie wykonuje robót budowlanych ani nie dokonuje dostaw na rzeczy innych podmiotów. Aktualnie kapitał zakładowy spółki PEJ wynosił 2 948 201 430 zł. Spółka co do zasady nie generuje dochodów, a jej funkcjonowanie i wypełnianie zadań nałożonych na nią przepisami prawa wymaga wsparcia publicznego.
Wskazać należy również, że w przypadku inwestycji w zakresie EJ1, wystąpi konieczność zaciągnięcia znacznych zobowiązań przez spółkę PEJ w ramach prowadzenia prac przygotowawczych, kontraktowych i projektowych oraz postępowań w sprawie uzyskania niezbędnych zezwoleń, a także zawarcia umów finansowych. Brak możliwości podjęcia takich zobowiązań skutkowałby negatywnymi konsekwencjami dla inwestycji w zakresie EJ1, dlatego konieczne jest zapewnienie spółce PEJ odpowiednich środków. Należy zauważyć, że podjęcie wyżej wymienionych zobowiązań wiąże się z ponadstandardowymi ryzykami prawnymi i biznesowymi, które powinny być redukowane poprzez zaangażowanie w proces decyzyjny organów państwa. Inwestycja w zakresie EJ1 wymaga więc aktywnego wsparcia publicznego, które zostanie zaakceptowane przez właściwe organy Unii Europejskiej.
Warto zauważyć, że w biznesplanie sporządzonym przez spółkę PEJ w procesie dokapitalizowania w 2022 r. założono zaangażowanie Skarbu Państwa w realizację inwestycji, zarówno w roli bezpośredniego inwestora i gwaranta wierzytelności innych kredytodawców, jak i potencjalnego źródła dodatkowego mechanizmu wsparcia. Przyjęta w wyżej wymienionym biznesplanie struktura finansowania zakłada, że projekt zostanie sfinansowany w 30% z kapitału własnego i w 70% z kapitału obcego. Założono, że finansowanie zewnętrzne będzie zaciągane po wniesieniu w całości wkładu własnego właściciela zgodnie z zasadą „equity first”. Zgodnie z wyżej wymienionym biznesplanem zakłada się, że finansowanie kapitału własnego w wysokości ok. 60 miliardów zł zostanie zapewnione w ramach dokapitalizowania spółki ze środków budżetu państwa lub skarbowych papierów wartościowych. Pozostała kwota zostanie pozyskana z instytucji finansowych, przede wszystkim zagranicznych instytucji wspierających eksport wywodzących się z państw dostawców sprzętu, w tym agencji kredytów eksportowych, w szczególności amerykańskiej agencji kredytów eksportowych Export-Import Bank of the United States, zwanej dalej „EXIM Bank”.
Mając na uwadze wyżej opisane uwarunkowania, projektem wprowadza się mechanizm wsparcia spółki PEJ, a także przepisy regulujące kwestię odpowiedzialności w odniesieniu do przygotowania i realizacji tej inwestycji.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
1) w projekcie przewiduje się, że spółka PEJ uzyska wsparcie publiczne na przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie EJ1 lub inwestycji towarzyszących tej inwestycji oraz bieżącą działalność;
2) wsparcie publiczne będzie przekazywane w formie podwyższenia kapitału zakładowego spółki PEJ poprzez wnoszenie wkładu pieniężnego, jednakże dopuszcza się również podwyższenie kapitału zakładowego tej spółki poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego – skarbowych papierów wartościowych;
3) w projekcie określono mechanizm występowania o podwyższenie kapitału zakładowego, podejmowania decyzji w zakresie formy dokapitalizowania, zaangażowane w proces podwyższenia kapitału zakładowego podmioty oraz roczne limity wydatków z budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego na podwyższenie kapitału zakładowego spółki PEJ zostanie w projekcie określony na poziomie ok. 60 mld zł;
4) w projektowanych przepisach przesądzone zostanie, że w przypadku dokonania dokapitalizowania wkładem niepieniężnym w postaci skarbowych papierów wartościowych, odpowiednio pomniejszony zostaje limit wydatków budżetu państwa na wniesienie wkłady pieniężnego (o wartość nominalną przekazanych skarbowych papierów wartościowych);
5) w projekcie przewidziano również zasady dysponowaniu skarbowymi papierami wartościowymi przez spółkę PEJ, których celem jest uwzględnienie interesów Skarbu Państwa;
6) projekt reguluje także kwestie odpowiedzialności za przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie EJ1, jej finansowanie oraz zaciąganie zobowiązań w ramach procesu inwestycyjnego;
7) w projekcie przewiduje się wprowadzenie obowiązku sprawozdawczego dotyczącego wykorzystania wsparcia publicznego w danym roku. Stosowne sprawozdanie będzie przedstawiane przez spółkę PEJ Pełnomocnikowi Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetyczne, zwanemu dalej „Pełnomocnikiem”, a Pełnomocnik będzie przedstawiał Radzie Ministrów informację w tym zakresie;
8) w projekcie przewiduje się wprowadzenie przesądzenia, zgodnie z którym udzielenie spółce PEJ wsparcia publicznego będzie możliwe dopiero po wydaniu przez Komisję Europejską decyzji o zgodności pomocy publicznej oraz zgodnie z zasadami określonymi w tej decyzji;
9) projektem dokonuje się również wyłączenia spółek przygotowujących i realizujących inwestycje na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących z obowiązku dokonywania wpłat z zysku na podstawie ustawy z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 44) oraz ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg (Dz. U. z 2023 r. poz. 1983);
10) w projekcie przewidziano zmiany porządkujące siatkę pojęciową, którą posługuje się specustawa jądrowa.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Maciej Bando Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
IV kwartał 2024 r.