{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD114","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Wydawanie orzeczeń dla celów ustalania praw do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz dla innych celów stanowi jedno z podstawowych zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Orzeczenia lekarskie wydawane w ZUS (przez lekarzy orzeczników, komisje lekarskie) stanowią podstawę do ustalania szeregu uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych (np. do renty z tytułu niezdolności do pracy, do renty szkoleniowej, do dodatku pielęgnacyjnego), z zabezpieczenia społecznego o charakterze pozaubezpieczeniowym (np. renta socjalna, świadczenie uzupełniające do osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, uposażenie sędziego w stanie spoczynku z powodu choroby lub utraty sił), a także – do podejmowania rozstrzygnięć o charakterze pozaświadczeniowym (np. odwołanie notariusza z powodu trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków notariusza). Ponadto, lekarze orzecznicy w ZUS wykonują kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich.\n\nObecny system orzecznictwa lekarskiego w ZUS został ukształtowany przepisami prawa przyjmowanymi na przełomie XX i XXI w. w innych realiach społecznych, gospodarczych, organizacyjnych i prawnych. Sposób jego ukształtowania nie przystaje do aktualnego zakresu działania ZUS i roli jego orzeczeń w systemie zabezpieczenia społecznego, realiów medycznego rynku pracy, oczekiwań społecznych oraz potrzeb związanych z perspektywą realizacji zobowiązań zaciągniętych w umowie koalicyjnej, tj. wprowadzenia zasady, że od 1. dnia niezdolności do pracy z powodu choroby zasiłek chorobowy wypłacany będzie ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Projekt przewiduje kompleksową reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Ma on cztery zasadnicze cele. \n\nPo pierwsze, stworzenie jednolitej, kompleksowej regulacji wykonywania przez ZUS zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego dla celów ustalania praw do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz dla innych celów. W obowiązującym stanie prawnym materię tę reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497), ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz. U. z 2004 r. poz. 2711, z późn. zm.), a także ponad dwadzieścia innych aktów normatywnych, które w dużej części powtarzają przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS i rozporządzeniu w sprawie orzekania o niezdolności do pracy. Dodatkowo, istotna część regulacji postępowania orzeczniczego znajduje się w aktach prawa wewnętrznego wydawanych przez organy ZUS. W ocenie projektodawcy materia ta powinna być unormowana kompleksowo w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzeniach wydanych na jej podstawie. Czyni to zadość wymogom dobrej legislacji, ułatwi stosowanie przepisów o postępowaniu orzeczniczym, właściwie zabezpieczy uprawnienia osób ubiegających się o wydanie orzeczenia, a także zapewni zgodność regulacji postępowania orzeczniczego z utrwalonymi poglądami dotyczącymi materii ustawowej. W ocenie projektodawcy konieczne w szczególności jest pełne uregulowanie uprawnień i obowiązków podmiotów biorących udział w postępowaniu orzeczniczym, treści orzeczenia, zasad ich doręczeń, środków prawnych od orzeczeń i skutków ich wniesienia, terminów wydawania orzeczeń, terminów rozpatrywania środków prawnych od nich oraz środków zwalczania nieterminowości w wydawaniu orzeczeń. Kwestie te jak dotąd były uregulowane fragmentarycznie lub za pomocą aktów prawa wewnętrznego wydawanych przez organy ZUS\nPo drugie, stworzenie regulacji postępowania orzeczniczego, która gwarantowałaby szybkie, sprawne i terminowe wydanie orzeczenia. Aktualnie barierą w sprawnym prowadzeniu postępowania orzeczniczego są nie tylko braki w kadrze orzeczniczej ZUS, ale także – trudności w pozyskiwaniu niezbędnej do wydania orzeczenia dokumentacji medycznej i brak podstaw do elektronizacji tego postępowania w niezbędnym zakresie. W ocenie projektodawcy konieczne jest uzupełnienie przepisów, które rozwiążą te problemy. \n\nPo trzecie, stworzenie warunków do zapewnienia pełnej obsady kadrowej orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Aktualnie zadania z zakresu orzecznictwa lekarskiego w ZUS mogą wykonywać wyłącznie lekarze orzecznicy i członkowie komisji lekarskich. Muszą oni posiadać tytuł lekarza specjalisty i mogą być zatrudniani wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Ich warunki pracy i płacy reguluje w istotnym zakresie zakładowy układ zbiorowy pracy zawarty w ZUS na podstawie przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość wynagrodzeń oferowanych lekarzom orzecznikom i członkom komisji lekarskich oraz pozapłacowe warunki ich zatrudnienia nie odpowiadają współczesnym realiom medycznego rynku pracy. Przekłada się to na utrwalone i zwiększające się z roku na rok braki w obsadzie kadrowej orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Wg stanu na 31 marca 2024 r. – mimo podejmowanych licznych akcji rekrutacyjnych i innych działań zachęcających do podejmowania pracy przez lekarzy w ZUS – w ZUS obsadzone było 554 etatów lekarzy orzeczników i członków komisji lekarskich, a 335 etatów pozostawało nieobsadzonych (37% z etatów przewidzianych w planie zatrudnienia). Średnia wieku lekarzy zatrudnionych w ZUS wynosi ponad 60 lat. Ten stan rzeczy przekłada się na spadającą sprawność w realizacji zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego, mimo podejmowania przez ZUS działań wspierających ich szybką terminową realizację (odmiejscowienie, elektronizacja): aktualnie średni czas oczekiwania na wydanie orzeczenia przez lekarza orzecznika wydłuża się. Wynosi on średnio 21 dni: od 10 dni w oddziale w Białymstoku po aż 77 dni w oddziale w Biłgoraju. Dodatkowo, trwałe braki kadrowe przekładają się na zdolność ZUS do podejmowania niektórych zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego. Z tego powodu jedynie ok. 1,5% zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy podlega kontroli przez lekarzy orzeczników. Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia, biorąc pod uwagę zadeklarowaną w umowie koalicyjnej reformę ubezpieczenia chorobowego, która przewiduje wypłacanie przez ZUS zasiłku chorobowego od 1. dnia niezdolności do pracy z powodu choroby. Jej wdrożenie będzie wiązało się ze zwiększoną potrzebą prowadzenia kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich, aby wyeliminować możliwe nadużycia w tym zakresie. \n\nPo czwarte, zapewnienie optymalnego wykorzystania kadry orzeczniczej ZUS. Aktualnie zadania z zakresu orzecznictwa lekarskiego wykonują w ZUS lekarze orzecznicy (działają w 38 oddziałach z 43 oddziałów ZUS) i komisje lekarskie (działają w 16 oddziałach ZUS). Wszyscy lekarze orzecznicy i członkowie komisji lekarskich muszą posiadać tytuł specjalisty, a przedstawiciele innych zawodów medycznych nie mogą wydawać orzeczeń. W pierwszej instancji orzeczenia wydawane są jednoosobowo, a w drugiej, w związku z wniesieniem od orzeczenia sprzeciwu lub zarzutu wadliwości, w składach trzyosobowych (komisja lekarska). Zadania z zakresu nadzoru nad orzecznictwem lekarskim wykonują z kolei jednoosobowo główni lekarze orzecznicy zatrudnieni w oddziałach oraz lekarze inspektorzy nadzoru orzeczniczego zatrudnieni w Centrali ZUS. Tak ukształtowany model organizacyjno-proceduralny orzecznictwa lekarskiego z jednej strony powoduje utrzymanie wysokiego zapotrzebowania ZUS na zatrudnienie lekarzy orzeczników i członków komisji lekarskich, z drugiej natomiast – jest czynnikiem przedłużającym postępowanie orzecznicze. Dodatkowo, w obowiązujących przepisach brakuje gwarancji powiązania specjalizacji lekarza orzecznika lub członka komisji lekarskiej ze schorzeniem lub urazem, w związku z którym wydaje się orzeczenie, a lekarz orzekający nie posiada wsparcia w wykonywaniu swojej pracy przy technicznym zbieraniu, sporządzaniu i opracowywaniu dokumentacji.\n\nPotrzeba reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS wynika z rosnących oczekiwań społecznych dotyczących efektywnego działania organów administracji publicznej, sytuacji na medycznym rynku pracy skutkującej niedoborami kadry orzeczniczej w ZUS oraz zwiększającej się z roku na rok liczby zadań ZUS, które obejmują wydawanie orzeczeń. Konieczność rozwiązania tych problemów była także sygnalizowana w wystąpieniu Najwyższej Izby Kontroli skierowanym do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w 2024 r., a także w licznych wystąpieniach poselskich i senatorskich. \n\nPonadto, projekt zmierza do wprowadzenia szeregu drobnych zmian porządkujących działalność ZUS w sferze kontroli prawidłowości orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich, a także kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich przez ubezpieczonych. Kontekstem ich wprowadzenia jest planowana reforma ubezpieczenia chorobowego, która przewiduje wypłacanie przez ZUS zasiłku chorobowego od 1. dnia niezdolności do pracy z powodu choroby.\nBrak jest możliwości osiągnięcia celu projektu za pomocą innych środków niż wydanie projektowanej ustawy.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Projektowane rozwiązania dotyczą wdrożenia rozwiązań zapewniających sprawną i efektywną realizację ustawowych zadań ZUS związanych z wydawaniem orzeczeń i kontrolą zaświadczeń lekarskich. Projektowane regulacje przewidują:\n1.\tWprowadzenie kompleksowej i jednolitej regulacji zasad i trybu wydawania orzeczeń dla celów ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, innych świadczeń należących do właściwości ZUS oraz dla celów realizacji zadań zleconych ZUS na podstawie innych ustaw, a także kontroli orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy. Rozwiązanie takie, tj. uregulowanie w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz aktach wykonawczych do nich, zasad i trybu wydawania orzeczeń przyczyni się do:\n•\tstandaryzacji postępowania orzeczniczego we wszystkich rodzajach spraw, niezależnie od celu, dla którego jest wydawane orzeczenie;\n•\tprzejrzystości regulacji prawnych w tym zakresie, wobec aktualnego rozproszenia i różnego brzmienia przepisów w wielu aktach prawnych.\nProjektowane regulacje nie dotyczą zmian w zakresie zasad orzekania (tj. definicji niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji i innych ryzyk), zatem pozostają bez wpływu na określone w obowiązujących przepisach prawa warunki ustalania prawa do świadczeń.\n2.\tZmiany zasad zatrudniania, wynagradzania oraz kwalifikacji wymaganych od lekarzy orzekających w ZUS poprzez określenie warunków zatrudniania lekarzy na potrzeby orzecznictwa lekarskiego, które odpowiadają realiom współczesnego rynku pracy tej grupy zawodowej. W tym zakresie proponuje się:\n1)\twprowadzenie elastycznych form współpracy stosowanych w praktyce przez podmioty lecznicze, tj. lekarze orzecznicy będą mogli według wyboru wykonywać pracę na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej. Jednocześnie przyjęto założenie, że lekarze realizujący zadania związane z nadzorem nad wydawaniem orzeczeń, tj. główny lekarz orzecznik, naczelny lekarz ZUS oraz lekarze inspektorzy nadzoru orzecznictwa lekarskiego będą zatrudniani wyłącznie na podstawie umów o pracę;\n2)\twprowadzenie regulacji, zgodnie z którymi zasady ustalania wynagrodzenia zasadniczego lekarzy orzecznictwa lekarskiego zatrudnionych na podstawie umowy o pracę zostaną określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w rozporządzeniu wydanym na podstawie przepisów tej ustawy przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Założono, że wynagrodzenie zasadnicze będzie ustalane z zastosowaniem mnożników kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, tj. na podobnych zasadach, które mają zastosowanie do ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, określonych w ustawie z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, Dz. U. z 2022 r. poz. 2139;\n3)\twprowadzenie zmian w zakresie kwalifikacji wymaganych od lekarzy orzeczników, tj. możliwości zatrudniania poza lekarzami specjalistami również lekarzy nieposiadających tytułu specjalisty. W projekcie dopuszcza się możliwość zatrudnienia do wydawania orzeczeń w pierwszej instancji lekarzy w trakcie szkolenia specjalizacyjnego w określonej dziedzinie medycyny oraz lekarzy wykonujących czynnie zawód co najmniej pięć lat. Rozwiązanie to powinno zwiększyć możliwości uzupełnienia stanu zatrudnienia lekarzy orzekających w ZUS. Jednocześnie będą funkcjonowały mechanizmy zapewniające właściwą jakość wydawanych orzeczeń, a w szczególności: kontrola przez lekarzy bezpośredniego nadzoru (głównego lekarza orzecznika), kontrola przez lekarzy inspektorów nadzoru orzeczniczego, możliwość wnoszenia środków prawnych od wydawanych orzeczeń, możliwość uzupełnienia dokumentacji medycznej o opinie lekarza konsultanta – specjalisty z określonej dziedziny medycyny lub psychologa. Ponadto przyjęto, że w postępowaniu prowadzonym w związku z wniesieniem sprzeciwu przez osobę zainteresowaną lub w przypadku zgłoszenia zarzutu wadliwości w ramach kontroli orzeczenia przez głównego lekarza orzecznika do wydania orzeczenia będzie wyznaczany lekarz orzecznik posiadający tytuł specjalisty.\n3.\tWprowadzenie możliwości wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw przez specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne. W tym zakresie proponuje się, by w sprawach o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej w zakresie profilu narządu ruchu orzeczenia mogły być wydawane przez fizjoterapeutów, a w sprawach, w których ustala się niezdolność do samodzielnej egzystencji, przez pielęgniarki i pielęgniarzy. O tym, czy dana sprawa będzie mogła zostać skierowana do rozpatrzenia przez wymienionych specjalistów, w każdym przypadku zdecyduje główny lekarz orzecznik, który w centrum orzeczniczym będzie sprawował nadzór nad wydawaniem orzeczeń. Jednocześnie, analogicznie jak w przypadku orzeczeń wydawanych przez lekarzy orzeczników, do wydawania orzeczeń przez wymienionych specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne będą miały zastosowanie opisane wyżej mechanizmy zapewniające właściwą jakość wydawanych orzeczeń. Przyjęto, że tak jak lekarze orzecznicy, specjaliści wykonujący samodzielne zawody medyczne będą mogli wykonywać pracę według wyboru na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej. Do ustalania wynagrodzeń zasadniczych specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne zatrudnianych na podstawie umów o pracę będą miały zastosowanie zasady analogiczne jak w odniesieniu do lekarzy orzeczników.\n4.\tZmiany struktury organizacyjnej orzecznictwa lekarskiego. Proponuje się konsolidację zadań związanych z wydawaniem orzeczeń oraz realizacją bezpośredniego nadzoru nad orzekaniem w centrach orzeczniczych, obejmujących właściwość jednego lub więcej niż jednego oddziału ZUS, z zachowaniem możliwości wydawania orzeczeń w oddziale ZUS działającym na obszarze właściwości terytorialnej centrum orzeczniczego. Centra orzecznicze będą tworzone na mocy aktów kierownictwa wewnętrznego wydawanych przez Prezesa ZUS. Siedziby i właściwość terytorialna centrów będzie określana z uwzględnieniem dostępności dla osób zainteresowanych i potrzeby zapewnienia odpowiedniej obsady kadrowej. Takie rozwiązanie, tj. skupienie większej liczby lekarzy i specjalistów orzekających na jednym, większym obszarze i skoncentrowanie nadzoru nad wydawanymi przez nich orzeczeniami w jednym miejscu daje większe możliwości efektywnej organizacji pracy, w tym delegowania zadań pomiędzy lekarzami oraz zapewnienia bezstronności wydającego orzeczenie lekarza lub innego specjalisty.\nDodatkowo, w celu uelastycznienia i usprawnienia pracy lekarza orzecznika proponuje się wdrożenie nowego modelu organizacji pracy lekarza, w którym lekarz orzekający będzie wspierany przez asystenta medycznego w czynnościach technicznych i administracyjnych, związanych z przygotowaniem dokumentacji oraz wprowadzaniem danych do systemów informatycznych w procesie wydawania orzeczenia. Umożliwi to lekarzowi skupienie się na kwestiach merytorycznych związanych z oceną orzeczniczą, wymagających specjalistycznej wiedzy medycznej. Skorzystanie ze wsparcia asystenta medycznego oraz zakres wykonywanych przez niego prac, w ramach czynności, do których asystent będzie upoważniony, będzie indywidualną decyzją lekarza, uzależnioną od jego potrzeb i elastycznie do nich dostosowane. Proponowane regulacje wpisują się w funkcjonujące już obecnie rozwiązania w systemie ochrony zdrowia. Było również przedmiotem pilotażu przeprowadzonego w ZUS. 5.\tWprowadzenie jednoosobowego orzekania we wszystkich przypadkach. Proponuje się, aby zarówno w pierwszej instancji, jak i w drugiej instancji, wskutek złożenia zarzutu wadliwości lub sprzeciwu, orzeczenia były wydawane jednoosobowo. Aktualnie w pierwszej instancji orzeczenie wydawane jest jednoosobowo przez lekarza orzecznika, a w drugiej – przez komisję lekarską w składzie trzyosobowym. Proponowane rozwiązanie umożliwi efektywne wykorzystanie kadr medycznych przy jedoczesnym zagwarantowaniu, tak jak obecnie, możliwości ponownego rozpatrzenia sprawy w ramach postępowania prowadzonego przed ZUS z niezbędnymi gwarancjami bezstronności, tj. wyłączenia lekarza orzekającego w pierwszej instancji w danej sprawie od orzekania w tej sprawie w drugiej instancji. W celu zapewnienia odpowiedniej jakości wydawanych orzeczeń drugoinstancyjnych w aktach wykonawczych zostaną określone wskazania, które powinny być uwzględniane przy wyznaczaniu lekarza orzecznika do ponownego rozpatrzenia sprawy, tj. założono, że będą to w szczególności następujące okoliczności: \n1)\tposiadana przez lekarza specjalizacja (tj. lekarz o specjalizacji odpowiadającej schorzeniu osoby orzekanej lub o specjalizacji pokrewnej, albo wydanie orzeczenia zostanie poprzedzone wydaniem opinii specjalistycznej przez lekarza konsultanta o specjalizacji odpowiadającej schorzeniu osoby orzekanej – jeśli nie ma możliwości wydania orzeczenia przez lekarza o właściwej specjalizacji);\n2)\tpotrzeba dokonania prawidłowej i kompleksowej oceny okoliczności wynikających z celu, dla którego wydawane jest orzeczenie (tj. w przypadkach szczególnie złożonych pod względem orzeczniczym kierowanie sprawy do rozpatrzenia przez lekarza posiadającego większe doświadczenie w orzecznictwie lekarskim).\n6.\tDoprecyzowanie i uszczegółowienie reguł postępowania związanego z wydaniem orzeczenia w kontekście wprowadzanych zmian w organizacji orzecznictwa oraz dalszej elektronizacji procesu orzekania, w tym zwiększenia wykorzystania narzędzi informatycznych we współpracy z podmiotami uczestniczącymi w postępowaniach związanych z wydawaniem orzeczeń. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami ZUS będzie mógł w ramach realizacji zadań związanych z orzekaniem przez lekarzy orzeczników oraz specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne za pośrednictwem systemu informacji w ochronie zdrowia, pozyskać – bez udziału podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych – informacje o zdarzeniach medycznych oraz jednostkowe dane medyczne oraz ustalić czy istnieje elektroniczna dokumentacja medyczna, która może mieć znaczenie dla dokonania ustaleń orzeczniczych. W ramach realizacji zadań możliwe będzie także pozyskanie bezpośrednio od właściwego podmiotu wykonującego działalność leczniczą elektronicznej dokumentacji medycznej za pośrednictwem systemu informacji w ochronie zdrowia.\n7.\tPełną regulację zwierzchniego nadzoru nad orzecznictwem lekarskim sprawowanego przez Prezesa ZUS za pośrednictwem Naczelnego Lekarza ZUS. W projektowanej regulacji szczegółowo został uregulowany zakres i środki tego nadzoru, w tym w szczególności uprawnienia do kontroli wydawanych orzeczeń pod względem ich zgodności ze stanem faktycznym, zasadami orzekania, zebranymi dokumentami oraz z przepisami dotyczącymi orzekania dla celów ustalania uprawnień do świadczeń. Przyjęte rozwiązania mają na celu w szczególności:\n1)\tzapewnienie prawidłowości ustaleń orzeczniczych dokonywanych przez lekarzy orzeczników i specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne,\n2)\tujednolicenie stosowania zasad orzecznictwa we wszystkich rodzajach spraw prowadzonych przez lekarzy orzeczników i specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne,\n3)\teliminowanie wadliwych orzeczeń wydanych przez lekarzy orzeczników lub specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne, poprzez kierowanie spraw do ponownego rozpatrzenia w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniach orzeczniczych. \nDodatkowym komponentem projektu, związanym z planowaną reformą ubezpieczenia chorobowego, która przewiduje wprowadzenie zasady, że zasiłki chorobowe wypłacane są ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od 1. dnia niezdolności do pracy z powodu choroby, są zmiany związane z kontrolą prawidłowości orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich. Z tego powodu w projekcie przewiduje się doprecyzowanie przepisów dotyczących kompetencji ZUS w tym zakresie oraz wprowadzenie mechanizmów zwiększających efektywność tej kontroli, w tym dotyczących przesłanek cofnięcia upoważnienia do wystawiania zaświadczeń lekarskich. W tym kontekście w projekcie proponuje się także ujednolicenie drogi odwoławczej od decyzji ZUS w tych sprawach z konstrukcją drogi odwoławczej od decyzji ZUS w innych sprawach objętych właściwością sądów administracyjnych, tj. zastąpienie odwołania do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy do Prezesa ZUS. Rozwiązanie takie spójne jest z wyrażoną w art. 66 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zasadą, że sprawowany przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego nadzór nad ZUS nie może dotyczyć spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej. \nJednocześnie w projekcie proponuje się – w kontekście planowanej reformy kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, która zostanie przeprowadzona w drodze wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 68 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780) – uszczegółowienie przesłanek, w których ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego. Aktualne brzmienie art. 17 przywołanej ustawy, który wskazuje, że następuje to w przypadku wykonywania pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy lub w przypadku wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem zwolnienia lub gdy zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane, wywołuje daleko idące rozbieżności w praktyce ZUS, orzecznictwie sądowym oraz wątpliwości po stronie ubezpieczonych. Dotyczy to w szczególności znaczenia terminów „praca zarobkowa” oraz „wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem zwolnienia”. \nDodatkowo, projekt przewiduje – w celu rozstrzygnięcia wątpliwości występujących w praktyce oraz od lat podnoszonych w nauce prawa ubezpieczeń społecznych – że skierowanie na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej na podstawie art. 69 ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych następuje w drodze decyzji, od której służy odwołanie do sądu powszechnego. Rozwiązanie te uwzględnia zarówno postulaty nauki prawa ubezpieczeń społecznych, jak i wnioski płynące ze skarg na ZUS kierowanych do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. \n\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRPiPS","value":"MRPiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Sebastian Gajewski Podsekretarz Stanu ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRPiPS","value":"MRPiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":" III kwartał 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}