Kolej w Polsce stanie się bardziej konkurencyjna. Krajowy rynek usług kolejowego transportu pasażerskiego zostanie otwarty na przewoźników z innych państw Unii Europejskiej. Proponowane zmiany dostosowują polskie przepisy do prawa unijnego.

Wzmocniono niezależność i bezstronność zarządcy infrastruktury kolejowej (chodzi np. o PKP Polskie Linie Kolejowe SA).

Zaproponowano m.in.:

• ograniczenie możliwości wywierania wpływu na zarządcę infrastruktury  przez innych uczestników rynku kolejowego, w szczególności przez przewoźników kolejowych (np. Intercity, Cargo) lub podmioty sprawujące kontrolę nad tymi przewoźnikami;
• zakaz łączenia określonych funkcji lub zajmowania stanowisk  jednocześnie u zarządcy infrastruktury kolejowej i przewoźnika kolejowego;
• ograniczenie możliwości zlecania zadań zarządcy infrastruktury innym podmiotom.

Zapewniono przejrzystość przepływów finansowych i rozliczeń między zarządcami infrastruktury i przewoźnikami kolejowymi.

Zaproponowano m.in.:

• zakaz wzajemnego udzielania pożyczek między zarządcą a przewoźnikiem kolejowym;
• obowiązek prowadzenia przez zarządcę szczegółowej dokumentacji dotyczącej współpracy handlowej i powiązań kapitałowych z innymi podmiotami wchodzącymi w skład tego przedsiębiorstwa.

Poprawiono efektywność i przejrzystość udostępniania infrastruktury.

Wprowadzono m.in.:

• możliwość prowadzenia negocjacji dotyczących opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej;
• zmiany dotyczące monitorowania punktualności oraz rekompensat związanych z opóźnieniem pociągu;
• obowiązek współpracy i informowania innych zarządców infrastruktury, jeśli wystąpią zakłócenia, które mogą mieć wpływ na ruch transgraniczny na infrastrukturze kolejowej.

Wzmocniono uprawnienia prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.

Uzupełniono je o:

• możliwość żądania od zarządcy informowania o braku zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej;
• nadzór nad negocjacjami związanymi z opłatą za dostęp do infrastruktury oraz nad zawieraniem i wykonywaniem umowy dotyczącej współpracy zarządcy infrastruktury i przewoźnika;
• przeprowadzanie lub inicjowanie audytów oraz żądanie określonych informacji dotyczących rozdziału rachunkowości.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 2 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać z dniem następującym po dacie ogłoszenia.