{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD48","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Strona samorządowa oczekuje pilnej interwencji legislacyjnej w obszarze uregulowań prawnych dotyczących procesu zatwierdzania taryf za wodę i ścieki. Krytyka strony samorządowej jest skierowana wobec obowiązujących uregulowań dotyczących zatwierdzania taryf oraz sposobu wywiązywania się Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (dalej „PGW Wody Polskie”) z roli regulatora zatwierdzającego taryfy za wodę i ścieki. W tym zakresie podnoszone są w ostatnich latach zarzuty dotyczące: zbyt długiego okresu zatwierdzania taryf przez PGW Wody Polskie (w ramach procedury administracyjnej obejmującej 2 instancje administracyjne), arbitralnego rozpatrywania pilnych wniosków bez uwzględnienia potrzeb przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych na poziomie lokalnym, np. w zakresie niezbędnych inwestycji oraz potrzeb realizacji pozostałych zadań. Dodatkowo wskazywane są zarzuty zbyt małej elastyczności w ramach prowadzonych postępowań administracyjnych.\nJednocześnie dla sprawniejszego funkcjonowania Państwa niezwykle istotna jest decentralizacja zadań, w tym z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz zbiorowego odprowadzania ścieków i przeniesienie kompetencji ze szczebla dużych regionów (właściwości regionalnych zarządów gospodarki wodnej) na poziom gminny. Gospodarka wodno-ściekowa jest realizowana bowiem przede wszystkim w obrębie mniejszych, lokalnych jednostek. Nadto występuje potrzeba zapewnienia instrumentu ochrony społeczności lokalnej przed nieuzasadnionym wzrostem cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych. Nowe taryfy powinny bazować na merytorycznych przesłankach ocenianych w ramach procesu zatwierdzania taryf. Konieczne jest zatem uwzględnienie w odpowiednim wymiarze dorobku prawnego w zakresie rozpatrywania merytorycznych przesłanek ocennych w ramach procesu zatwierdzania taryf. Takie rozwiązanie powinno zbliżyć ceny za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków do poziomu społecznie akceptowalnego. Przeprowadzona analiza obowiązujących przepisów w zakresie dostępności wody dla gospodarstw domowych prowadzi do wniosków, że należy rozszerzyć możliwości stanowienia taryf o taryfy progresywne, których wprowadzenie będzie zależało od decyzji samorządów.\nPrzepisy wprowadzające taryfę progresywną realizują konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej, przyczynią się do bardziej zrównoważonego gospodarowania dostępnymi zasobami wodnymi i ochrony środowiska, umożliwiając równocześnie efektywniejsze promowanie zachowań proekologicznych.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Postulowany jest częściowy powrót do uregulowań obowiązujących przed wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. poz. 2180), gdyż w tym stanie prawnym, samorządy wskazują, że była zapewniona odpowiednia elastyczność i szybkość rozpatrywanych wniosków. Wynikało to z faktu, że zatwierdzanie taryf odbywało się w ramach jednoinstancyjnego postępowania przed radą gminy, bez konieczności stosowania sformalizowanych instrumentów prawnych stosowanych w ramach procedury administracyjnej. Oznacza to wprowadzenie regulacji, które będą stanowić wyjście naprzeciw postulatom zgłaszanym przez stronę samorządową dotyczącym uelastycznienia oraz usprawnienia procesu zatwierdzania taryf za wodę i ścieki, w szczególności ponownego włączenia organu gminy w ten proces.\nKluczową zmianą obowiązującej regulacji jest ponowne przypisanie radzie gminy wyłącznej kompetencji do zatwierdzania taryf za wodę i ścieki. Zatwierdzeniu w drodze uchwały rady gminy będą więc podlegały taryfy rozumiane jako zestawienie ogłoszonych publicznie cen i stawek opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oraz warunki ich stosowania, z wyłączeniem taryf zmienianych w związku ze zmianą stawki podatku od towarów i usług.\nZakłada się przypisanie radzie gminy uprawnienia do wprowadzenia na terenie gminy progresywnych taryf w granicach określonych w ustawie. W tym celu konieczne jest zapewnienie uzyskania odpowiednich informacji na temat zużycia wody od przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w celu ustalenia zasadności wprowadzenia progresywnych taryf.\nZakłada się przypisanie PGW Wodom Polskim kompetencji do ingerencji w proces zatwierdzania taryf jedynie w następujących przypadkach:\n- obligatoryjnie: w przypadku zmiany o ponad 15 % planowanej taryfy względem poprzednio obowiązujących średnich taryf z okresu 3 lat dla danego przedsiębiorstwa (wniosek o zatwierdzenie taryfy będzie ostatecznie zatwierdzany przez radę gminy);\n- fakultatywnie: (uzyskiwanie opinii) w przypadku zakładanych zmian w niższej wysokości niż 15%, jeżeli rada gminy uzna, że uzyskanie opinii jest potrzebne dla zapewnienie odpowiedniej ochrony społeczności lokalnej przed nadmiernymi zmianami cen.\nTym samym zapewniona zostanie ustawowa ochrona interesów odbiorców usług przed nieuzasadnioną zmianą cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych przez procedurę obowiązkowego uzyskiwania stanowiska od PGW Wody Polskie w przypadku wystąpienia zagrożenia ustalenia stawek opłat na znacznie wyższym poziomie niż średni.\nPodstawowy tryb procedury zatwierdzania taryf za wodę i ścieki będzie, co do zasady, oparty na rozwiązaniach prawnych obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniu ścieków, jednakże proponuje się w tym trybie modyfikacje pozwalające zachować sprawdzone, merytoryczne rozwiązania. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne będzie inicjowało procedurę przekazując wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek o zatwierdzenie taryfy wraz z projektem taryfy oraz uzasadnieniem w odpowiednim terminie przed dniem upływu okresu obowiązywania dotychczasowej taryfy. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) dokona formalnego sprawdzenia projektu taryfy pod względem zgodności z przepisami ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2023 r. poz. 537 z późn. zm.) oraz przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1478 z późn. zm.) i w tym zakresie opracuje rekomendacje dla rady gminy. Przed podjęciem decyzji przez radę gminy w zależności od wysokości zakładanych zmian cen przewidzianych w taryfach będzie odpowiednio obowiązek lub uprawnienie rady gminy do wystąpienia odpowiednio o uzgodnienie albo opinie do organu regulacyjnego. Rada gminy podejmie uchwałę o zatwierdzeniu taryf, w odpowiednim terminie od dnia złożenia wniosku, albo o odmowie zatwierdzenia taryfy. Uchwała rady gminy zatwierdzająca taryfę wejdzie w życie po upływie odpowiedniego okresu od dnia jej ogłoszenia. Taryfy zatwierdzone w drodze uchwały rady gminy będą przede wszystkim ogłaszane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w Biuletynie Informacji Publicznej właściwej gminy. Jeżeli rada gminy nie podejmie uchwały w ustawowym terminie od dnia otrzymania wniosku o ich zatwierdzanie, taryfy zweryfikowane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) wejdą w życie – bez ich zatwierdzenia.\nJeżeli projekt taryfy zakłada zmianę cen i stawek opłat nowej taryfy dotyczącej odprowadzania ścieków lub zaopatrzenia w wodę o ponad 15 % planowanej taryfy względem poprzednio obowiązujących średnich taryf z okresu 3 lat dla danego przedsiębiorstwa – wtedy wymagane obligatoryjnie będzie uzyskanie stanowiska organu regulacyjnego (uzgodnienia) w zakresie zatwierdzenia taryfy. W przypadku zmiany taryfy w wysokości niższej niż 15% rada gminy będzie mogła wystąpić o opinie dotyczącą taryfy do organu regulacyjnego w określonym terminie od dnia wpływu wniosku o zatwierdzenie taryfy jednak będzie to uprawnienie rady gminy a nie jej obowiązek. Przewiduje się także możliwość nakładania kar pieniężnych na organ regulacyjny za opóźnienia w wydaniu stanowiska do projektu taryfy. Przedmiotowe rozwiązanie pozwoli zapewnić odpowiednią ochronę społeczności lokalnej przed nieuzasadnionymi zmianami cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych na podstawie merytorycznych przesłanek. Stanowisko wyrażone przez PGW Wody Polskie będzie stanowić dodatkową przesłankę, która pozwoli radzie gminy podjąć odpowiednie rozstrzygnięcie w zakresie zatwierdzenia taryfy.\nZmiana cen za wodę lub ścieki wyższa o 15% niż średnia cena dostaw wody i odbioru ścieków będzie wymagał odpowiedniej analizy także przez organ regulacyjny.\nPGW Wody Polskie będą analizować projekt taryfy wraz z uzasadnieniem pod względem zgodności z przepisami ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, a także zmiany warunków ekonomicznych wykonywania przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne działalności gospodarczej, w tym marżę zysku, oraz weryfikować koszty związane ze świadczeniem usług, pod względem celowości ich ponoszenia.\nDodatkowo zostanie zniesiona opłata za zatwierdzenie taryfy, co pozwoli ograniczyć koszty przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych.\nNależy oczekiwać, że zaproponowane rozwiązania prawne z jednej strony będą zgodne z oczekiwania strony samorządowej zmierzającymi do ponownego powierzenia gminom kompetencji do zatwierdzania taryf, a z drugiej zaś strony zapewnią realizację wniosków Najwyższej Izby Kontroli w zakresie uniknięcia konfliktu interesów oraz ochrony interesów odbiorców usług przed nieuzasadnionymi zmianami cen usług wodociągowo-kanalizacyjnych.\nCelem zmiany przepisów jest zapewnienie także dostępu do wody w ilości, która jest niezbędna dla godnego funkcjonowania, a przede wszystkim – odpowiedniej ilości wody do spożycia. W tym celu przewiduje się wprowadzenie uprawnień (nie obowiązku) dla gminy do:\na) wprowadzenia taryf progresywnych na jej obszarze – w tym celu będzie konieczne wydanie aktu prawa miejscowego.\nW odpowiednim terminie od dnia wejścia w życie tego aktu prawa miejscowego przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne będzie obowiązane wystąpić z wnioskiem o zmianę taryfy albo o zatwierdzenie nowej taryfy. W akcie prawa miejscowego, w którym wprowadzony zostanie obowiązek stosowania taryfy progresywnej, określone zostaną także następujące elementy: poszczególne progi w postaci pobranej wody i różnice pomiędzy wysokością stawek ujętych w poszczególnych progach;\nb) wyznaczenia terminu na składanie deklaracji dotyczących liczby osób w gospodarstwie domowym.\nPrzewiduje się, że progresywna stawka opłaty za wodę będzie uwzględniać liczbę osób w gospodarstwie domowym.\nW przypadku wprowadzenia powyższego rozwiązania przyznana zostanie kompetencja dla gmin do przyjmowania deklaracji o liczbie osób w gospodarstwie domowym oraz wprowadzony zostanie obowiązek przekazywania danych gminy do przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w celu ustalenia taryfy.\nPrzewiduje się także wprowadzenie obowiązku dla przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych dostarczania gminom danych na temat zużycia wody (np. średnich) na żądanie gminy.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MI","value":"MI"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Przemysław Koperski Podsekretarz Stanu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MI","value":"MI"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}