Przywracamy transparentność polityki senioralnej
31.07.2024
Poważne nieprawidłowości w ramach programu Aktywni+ w 2023 roku. W ocenie NIK naruszono ustawę o pożytku publicznym i wolontariacie oraz złamano zasady uczciwej konkurencji NGO. Jest też zawiadomienie do prokuratury. Aktywni+ to program rządowy, finansujący inicjatywy organizacji pozarządowych, mające na celu wspieranie aktywności fizycznej, społecznej i intelektualnej osób starszych.
Nieprawidłowości opisane przez NIK
Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę programu Aktywni+ edycja 2023, realizowanego w ówczesnym Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, za rządów Prawa i Sprawiedliwości.
Główne nieprawidłowości:
- Minister, dzień przed ogłoszeniem wyników konkursu 2023, zmienił zapisy obowiązującego wówczas regulaminu, zwiększając w ten sposób pulę środków pozostających w dyspozycji ministra z 3,8 mln do 9,5 mln złotych.
- W efekcie minister nadzorujący program arbitralnie przyznał aż 25% dofinansowania w ramach tzw. oceny strategicznej, poza oceną ekspertów.
- Przez nagłą zmianę zasad oceny ofert, środki otrzymały aż 24 organizacje działające w okręgu wyborczym wiceministra nadzorującego program.
Najwyższa Izba Kontroli złożyła zawiadomienia do Prokuratury w sprawie byłej Minister Rodziny i Polityki Społecznej, byłego wiceministra w tym resorcie oraz byłej dyrektor Departamentu Polityki Senioralnej. Obecnie toczą się stosowne postępowania.
Wprowadzone zmiany
Program Aktywni+ zgodnie z nowelizacją ustawy o działach administracji rządowej przeszedł pod nadzór Minister ds. Polityki Senioralnej Marzeny Okły-Drewnowicz, która jeszcze w tym samym miesiącu ogłosiła jego wyniki. Wcześniej wspólnie z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowano istotne zmiany w regulaminie, wyłączające jakąkolwiek polityczną ingerencję w wyniki konkursu.
Z polityki senioralnej wyrzucamy partyjne interesy naszych poprzedników. Jako minister sama pozbawiłam się jakiegokolwiek wpływu na wybór konkretnych ofert. Po to, żeby nigdy nikogo na stanowisku ministra nadzorującego program nie kusiło, żeby „ocenę strategiczną” zamienić w polityczną
– mówiła na konferencji Marzena Okła-Drewnowicz.
Najważniejsze zmiany w edycji 2024:
- Konkurs przeprowadzany jest wyłącznie w oparciu o ocenę zewnętrznych niezależnych ekspertów;
- Minister ds. Polityki Senioralnej nie ma wpływu na wybór ofert;
- Decyzje komisji konkursowej są wiążące;
Wyniki tegorocznej edycji
W tegorocznej edycji wpłynęło 1 606 ofert na łączną kwotę 237 milionów złotych. Komisja wybrała 199 ofert i przyznała 37,9 milionów złotych dotacji. Priorytety ustalone w ramach programu to: aktywność społeczna, partycypacja społeczna, włączenie cyfrowe i przygotowanie do starości.
Staraliśmy się zrobić tak, żeby wszystkie te priorytety potraktować równo i przeznaczyć na ich realizację podobną pulę środków
– tłumaczyła Minister Okła-Drewnowicz.
Program kontynuowany będzie oczywiście także w kolejnych latach.
Warto było wygrać wybory, by organizacje działające na rzecz seniorów zostały równo potraktowane. Mam dobrą wiadomość dla wszystkich takich podmiotów – w przeciwieństwie do poprzednich edycji rozpoczęcie naboru wniosków na przyszły rok planowane jest jeszcze w tym roku
– ogłosiła minister.
Program Aktywni+ to kontynuacja rozpoczętego jeszcze za rządów PO-PSL programu dotacyjnego „ASOS”.