Suwerenność energetyczna to nieodłączny element zielonej i bezpiecznej przyszłości

W 2021 r. przyjęliśmy pierwszą od wielu lat kompleksową strategię rozwoju sektora energetycznego w Polsce do 2040 r. W związku z napaścią rosyjską na Ukrainę i jej konsekwencjami dla całej Europy, pracujemy dziś nad znaczącą aktualizacją w założeniach polityki energetycznej. Ramy, które stawiamy opierają się na czterech najważniejszych założeniach:

• sprawiedliwej transformacji, 
• budowie zeroemisyjnego systemu energetycznego, 
• poprawie jakości powietrza oraz
• suwerenności energetycznej. 

Są to kierunki, które wyznaczają najbliższe dekady rozwoju dla państwa, ale także dla przedsiębiorstw i samorządów. Najnowszym elementem jest wprowadzenie pojęcia suwerenności energetycznej i podkreślenie jej znaczenia.

– Tych wszystkich zadań, które realizujemy nie zahamował i nawet nie spowolnił kryzys pandemiczny, ani wojna na Ukrainie. Nie zwalniamy w prowadzeniu zielonej modernizacji i nie zwalniamy w transformacji. Dlatego wzmacniamy ją o czwarty filar, czyli suwerenność energetyczną. Wytyczamy tę drogę do niezależności energetycznej w oparciu o nowe projekty, nowe sojusze – zaznaczył premier Mateusz Morawiecki.

Szantaż energetyczny Rosji, któremu się oparliśmy, pokazał, że energetyka musi być elementem niezależności naszego kraju. Już dziś udało nam się w pełni odciąć od rosyjskich surowców energetycznych i zróżnicować nasze źródła dostaw dzięki znaczącym inwestycjom (np. gazociąg Baltic Pipe, szereg interkonektorów gazowych czy port LNG w Świnoujściu). Następnym krokiem w tym zakresie jest ugruntowanie naszej suwerenności energetycznej i roli kluczowego partnera w europejskim systemie energetycznym.

Rozwijamy energetykę jutra inwestując w OZE i energetykę jądrową

Zgodnie z założeniami polityki energetycznej przyjętej przez rząd, w perspektywie do 2040 r. będziemy dążyć do tego, aby połowa produkcji energii elektrycznej pochodziła ze źródeł odnawialnych. Będziemy też pracować nad rozwojem OZE niezależnych pogodowo, które wykorzystują energię wody, biomasy, biogazu, czy ciepła ziemi.

– Realizujemy plan, według którego przede wszystkim nasza energetyka oprze się na energii prosumenckiej, energetyce zielonej, a w podstawie pracować będzie przede wszystkim energetyka atomowa. Do tego czasu musimy utrzymywać stabilne źródła energii, które dostarcza dzisiaj węgiel i gaz - tak się dzieje zresztą w całej Europie – powiedział premier Mateusz Morawiecki podczas wystąpienia.

Naszym celem jest, aby do 2040 r. źródła zeroemisyjne (OZE i energetyka jądrowa) stanowiły ok. 74 proc. mocy zainstalowanych i pokrywały ok. 73 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną naszego kraju.

– W centrum naszej uwagi jest dzisiaj nasz program rozwijania energetyki jądrowej - program “Polski Atom”. To zarówno duże bloki jądrowe, które rozwijamy we współpracy z partnerami amerykańskimi i koreańskimi, jak również program małych reaktorów jądrowych, program “Small Modular Reactors” – powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Projekt małych reaktorów typu SMR w Polsce rozwijamy poprzez współpracę z firmą GE-Hitachi i dwoma polskimi firmami - Synthos Green Energy i Orlen.

Szef rządu podkreślił jednocześnie, że wszelkie zmiany w systemie energetycznym - jakkolwiek szybkie i radykalne - muszą uwzględniać kontekst społeczny. Celem jest zeroemisyjny system energetyczny oparty o źródła odnawialne i o atom, ale transformacja musi być dla ludzi.

Ułatwiamy obywatelskie zaangażowanie w ekologię

Każdy z nas może przyczynić się do bardziej ekologicznego jutra. Dlatego ułatwiamy zaangażowanie w zieloną transformację na poziomie indywidualnym. Wprowadziliśmy szereg programów, które zachęcają i pomagają Polkom i Polakom w zrobieniu kroku w zieloną stronę.

– Działamy jako państwo, ale inspirujemy też oddolną, zieloną rewolucję. Troska o środowisko zaczyna się od domu i w domu – powiedział szef rządu. – Dziś można powiedzieć, że właśnie dzięki kolejnej edycji programu “Mój prąd”, dzięki kolejnej kontynuacji programu „Czyste Powietrze” mamy dzisiaj rzeczywiście bardzo głęboki, rewolucyjny przełom w energetyce – zwłaszcza w energetyce prosumenckiej, energetyce tej, która interesuje obywateli Polski – podkreślił.

Rządowe programy proekologiczne to m.in.:

• Program „Mój Prąd” 

Pozwala na redukcję niemal 2 mln ton emisji dwutlenku węgla rocznie, dzięki dofinansowanie do domowej fotowoltaiki. Już ponad 1,2 mln Polaków zdecydowało się na korzystanie z energii słonecznej.

W drugiej połowie kwietnia 2023 r. uruchamiamy już piątą edycję programu „Mój Prąd” – nowością jest możliwość uzyskania dofinansowania do zakupu pomp ciepła oraz kolektorów słonecznych na ciepłą wodę. Maksymalna kwota dofinansowania w piątej edycji wyniesie 58 tys. zł, a nabór będzie trwał do końca 2023 r. lub wyczerpania przeznaczonych środków.

• Program „Czyste Powietrze” 

Przeznaczamy ponad 100 mld zł na dotację do wymiany pieca i termomodernizację domu, aby zmniejszyć emisję pyłów i gazów cieplarnianych – to nawet do 136 tys. zł dofinansowania.

• Program „Stop Smog”

Przeznaczyliśmy blisko 700 mln zł na termomodernizację budynków jednorodzinnych dla najbardziej potrzebujących, bo sprawiedliwa transformacja to także uwzględnienie czynników społecznych. 

• Ulga termomodernizacyjna dla domów jednorodzinnych

To możliwość odliczenia od dochodu lub od przychodu wydatków, jakie podatnik poniósł na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego – to przeciętnie blisko 17,5 tys. zł oszczędności. Dotychczas już blisko 600 tysięcy rodzin skorzystało z ulgi termomodernizacyjnej.

• System prosumencki

Zachęcamy do indywidualnej instalacji odnawialnego źródła energii wprowadzając prosumencki system rozliczeń, który pozwala na rozliczenie wprowadzonej przez użytkownika energii elektrycznej do sieci, co przekłada się na niższe rachunki za prąd.