Podziękowanie za postawę prawników 

Spotkanie otworzył Premier Donald Tusk dziękując za wytrwałość i niezłomną postawę części środowiska prawniczego. 

“To z serca płynące “dziękuję” wynika z mojego głębokiego przekonania, że bez Waszej obecności i postawy przez lata, kiedy najpierw naruszono, a później gwałcono zasady praworządności w Polsce, sytuacja dzisiaj byłaby o wiele gorsza” 

– powiedział do zebranych szef rządu. 

Jak zauważył, odbudowa państwa prawa jest długotrwałym procesem, ale dzięki odważnym prawnikom, którzy narażali swoje interesy, a nawet bezpieczeństwo osobiste, jesteśmy dziś w sytuacji, w której powrót na ścieżkę praworządności jest jeszcze możliwy. 

Minister Adam Bodnar przypomniał natomiast o ogromie pracy, który udało się wykonać dzięki temu, że Ministerstwo Sprawiedliwości jest w stałym kontakcie i dialogu z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, organizacjami prawniczymi, sędziami i prokuratorami. 

Odbudowa praworządności bez naruszania prawa 

Premier Donald Tusk zwrócił uwagę, że największym wyzwaniem jest odbudowa państwa prawa w taki sposób, by nie naruszać przepisów. 

“Zobowiązaliśmy się wobec obywateli, samych siebie oraz partnerów w Unii Europejskiej, że będziemy przywracali praworządność w Polsce, zachowując możliwie najwyższe standardy państwa prawa, a więc nie używając metod i narzędzi, które same w sobie są zaprzeczeniem państwa prawa i ładu prawnego” 

– przypomniał Prezes Rady Ministrów. 

Jak zapewnił, rozumie zniecierpliwienie środowiska prawniczego. Wszyscy chcieliby, aby zmiany zachodziły szybciej i aby poczucie sprawiedliwości zostało przywrócone. Szczególnie mocno zależy na tym rządowi. 

“Dla nas ten stan rzeczy - połowiczny, szary, przejściowy - jest niezwykle kosztowny i reputacyjny, jeśli chodzi o funkcjonalność rządu i zdolność przeprowadzania szybkich procesów i decyzji [...]. Nie jesteśmy bezbłędni i doskonali, ale mamy nadal taką samą determinację, żeby ten stan rzeczy zmienić” 

– mówił szef rządu. 

Kierunek: praworządność  

Determinację w walce o przywrócenie praworządności podkreślał również Minister Sprawiedliwości. 

“To, co jest najważniejsze w tym momencie, to przeprowadzenie takich zmian ustawowych, które spowodują, że w sposób trwały przywrócimy praworządność w Polsce [...]. Nie wszystkie zmiany, które są wymarzone, są możliwe do przeprowadzenia. Natomiast mamy absolutną determinację, żeby w tym kierunku działać” 

– deklarował Adam Bodnar. 

Podczas spotkania pojawił się także temat rozliczeń poprzedniej władzy, której działania doprowadziły do załamania się praworządności w Polsce. 

“Przywracanie rządów prawa musiało mieć też wymiar bardzo zrozumiały dla ludzi.  Mówię tutaj o rozliczeniach łajdactw, przestępstw, nadużyć - nie tylko finansowych, ale też ustrojowych [...]. Zakres rozliczeń i odpowiedzialności ludzi władzy [...] jest największy od kilkudziesięciu lat, biorąc pod uwagę całą Europę” 

– podsumował Premier. 

Spotkanie ze środowiskiem prawniczym trwało 5 godzin.

Rządowa propozycja w sprawie statusu tzw. neosędziów

Przywróceniu praworządności w Polsce mają służyć m.in. omówione podczas dzisiejszego spotkania rozwiązania. 

“Powinny one zakończyć ten najważniejszy i najtrudniejszy krok – włącznie z rozliczeniem tzw. neosędziów i przywróceniem ludzkiej sprawiedliwości, jeśli chodzi o kwestie personalne i kadrowe” 

– oświadczył Premier. 

Jak wyjaśnił Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar, sędziowie, którzy tworzyli porządek niedemokratyczny, będą podlegać odpowiedzialności dyscyplinarnej. Rozwiązanie to może objąć 500 osób.

„Osoby te zostaną ocenione z punktu widzenia naruszenia zasad etyki sędziowskiej […]. Zostanie stworzony specjalny organ, który będzie pełnił funkcję kolegialnego rzecznika dyscyplinarnego”

– podkreślił szef resortu sprawiedliwości.

Aby powrót rządów prawa mógł zostać zrealizowany, konieczna jest także zmiana w ustawie o Sądzie Najwyższym.

„Wszyscy zgadzamy się, że dwie izby funkcjonujące w Sądzie Najwyższym, czyli Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izba Odpowiedzialności Zawodowej muszą być zniesione […]. Zgadzamy się też, że aby wymiar sprawiedliwości dobrze funkcjonował w okresie przejściowym, ważne jest stworzenie możliwości powrotu na dwa lata do orzekania przez sędziów w stanie spoczynku”

– wyjaśnił Adam Bodnar.

Po spotkaniu Premier Donald Tusk z satysfakcją stwierdził, że wszystkim zebranym udało się wypracować wspólne stanowisko. 

“Wszystkich łączy jedna myśl i jedno przekonanie, że rządy prawa w Polsce to jest nasz wspólny, absolutny priorytet. Bez rządów prawa, a dotyka to interesów każdego obywatela, każdej obywatelki, nie będziemy mieli satysfakcji z tej przebudowy Polski po 15 października” 

– powiedział szef rządu. 

Bulwersujące słowa Prezydenta 

Podczas konferencji prasowej Donald Tusk odniósł się także do słów Prezydenta Andrzeja Dudy, które wypowiedział w obecności Prezydenta Litwy i zagranicznych dziennikarzy.  

“Ta insynuacja czy właściwie stwierdzenie, że polskie służby i polski rząd współpracują z rosyjskimi służbami specjalnymi, w czasie, kiedy trwa wojna, kiedy razem, między innymi z Litwą, przygotowujemy pas obrony “Tarcza Wschód”, kiedy zaufanie do Polski jest absolutnie kluczowe, Prezydent wygaduje takie bzdury” 

– komentował Prezes Rady Ministrów. 

Premier wyjaśnił, że słowa Prezydenta nie szkodzą jedynie jemu samemu, lecz przede wszystkim godzą w interesy i bezpieczeństwo Polski. 

“Za czasów PiS-u – i Prezydent na pewno musiał to wiedzieć – tego typu sprawy, jak sprawa Rubcowa, a więc przedstawienia aktu oskarżenia ludziom podejrzewanym o szpiegostwo i na ich żądanie przedstawienie wszystkich akt do wglądu miało miejsce 12 razy”  

– mówił Premier. 

Dodał, że nie ma to nic wspólnego z tajnymi informacji, których ujawnienie może być groźne dla bezpieczeństwa państwa.