Szczyt Bałkanów Zachodnich z udziałem premiera Mateusza Morawickiego – podsumowanie dotychczasowej współpracy oraz wyznaczenie nowych celów
05.07.2021
Premier Mateusz Morawiecki wziął udział w wideokonferencji liderów państw Procesu Berlińskiego w ramach Szczytu Bałkanów Zachodnich. Głównym tematem dyskusji było podsumowanie 7 lat funkcjonowania Procesu oraz wyznaczenie działań, które są konieczne by wzmocnić rozwój ekonomiczny w regionie Bałkanów Zachodnich.
Rozmowy dotyczyły też wyznaczenia działań, które są konieczne, by wspierać rozwiązywanie konfliktów bilateralnych oraz wzmacniać dialog pomiędzy społeczeństwami, w tym proces pojednania pomiędzy przedstawicielami młodego pokolenia. Strona polska podkreśliła poparcie dla polityki rozszerzenia UE i unijnych aspiracji państw Bałkanów Zachodnich. Wyraziła również deklarację woli dalszego zaangażowania Polski w regionie – w wymiarze politycznym, gospodarczym i eksperckim.
Polskie przewodnictwo w Procesie Berlińskim
Polska dołączyła do Procesu w 2018 r. i przewodniczyła jego pracom w 2019 r. Punktem kulminacyjnym przewodnictwa był Szczyt Bałkanów Zachodnich w Poznaniu (3-5 lipca 2019 r.). Polskie przewodnictwo w 2019 r. i dorobek szczytu w Poznaniu zostały bardzo wysoko ocenione. Zrealizowaliśmy ponad 100 projektów politycznych, społecznych, kulturalnych i wydawniczych.
Po zakończeniu przewodnictwa w Procesie Polska dalej udzielała pomocy państwom Bałkanów Zachodnich. W 2020 r. wsparliśmy Albanię w likwidacji skutków trzęsienia ziemi (2,7 mln EUR), a w sytuacji pandemii przekazaliśmy sześciu państwom Bałkanów Zachodnich pomoc w postaci darowizny płynu do dezynfekcji rąk (łącznie 60 tys. litrów) oraz jednorazowych masek chirurgicznych (łącznie 600 tys. szt.). Ponadto Polska pomogła w repatriacji kilkudziesięciu obywateli państw Bałkanów Zachodnich przy okazji programu LOTdoDomu.
W 2021 r. kontynuujemy zainicjowaną w roku przewodnictwa w Procesie Berlińskim ofertę stypendialną dla młodzieży z regionu Bałkanów Zachodnich w ramach Programu Banacha. Finalizujemy również prace nad projektami szkoleniowymi dla młodych dziennikarzy z regionu Bałkanów Zachodnich w ramach walki z dezinformacją. Przekazaliśmy również ofertę odsprzedaży bez zysku 2 mln dawek szczepionki Astra Zeneca państwom Bałkanów Zachodnich. Polska dokonała też dobrowolnej wpłaty 750 tys. euro na COVAX – globalną inicjatywę, zrzeszającą rządy i wytwórców farmaceutycznych, działającą w celu zapewnienia szczepionek przeciw COVID-19 dla najbardziej potrzebujących.
Proces Berliński – wsparcie współpracy regionalnej Bałkanów Zachodnich
Proces Berliński wspiera współpracę regionalną Bałkanów Zachodnich, rozwój gospodarczy i reformy w regionie, uzupełniając politykę rozszerzenia UE. Został zainicjowany przez Niemcy szczytem w Berlinie w 2014 r. Kolejne szczyty odbywały się w Wiedniu, Paryżu, Trieście, Londynie, Poznaniu i Sofii.
W pracach Procesu Berlińskiego uczestniczy sześć państw Bałkanów Zachodnich, które są kandydatami (Czarnogóra, Serbia, Macedonia Północna, Albania) i potencjalnymi kandydatami (Bośnia i Hercegowina, Kosowo) do członkostwa w UE. W Procesie uczestniczą także niektóre państwa członkowskie UE – oprócz Polski: Austria, Bułgaria, Chorwacja, Francja, Grecja, Niemcy, Słowenia, Włochy, a także Wielka Brytania.
Jednym z ważniejszych dokonań PB jest powołanie Regionalnego Biura Współpracy Młodzieży (Regional Youth Cooperation Office, RYCO), międzyrządowej organizacji współpracy utworzonej w 2016 r. przez rządy państw Bałkanów Zachodnich. Ma ona na celu promowania pojednania pomiędzy przedstawicielami młodego pokolenia z całego regionu.