Dochody, wydatki oraz deficyt budżetu państwa

• Dochody budżetu państwa zrealizowano w 2018 r. w wysokości 380 mld zł i były one wyższe o 24,3 mld zł w stosunku do kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej na rok 2018, tj. o 6,8 proc.
• Wyższe niż planowano w ustawie wykonanie dochodów było konsekwencją znacznie wyższej realizacji wpływów podatkowych, w szczególności z podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z lepszą niż pierwotnie zakładano sytuacją makroekonomiczną, a także intensyfikacją działań w obszarze VAT.
• Wydatki budżetu państwa wykonano w 2018 r. w wysokości 390,5 mld zł, w tym 5,1 mld zł, to wydatki, które nie wygasają z upływem roku budżetowego (były niższe o 6,7 mld zł w stosunku do kwoty ustalonej w ustawie budżetowej na rok 2018, tj. o 1,7 proc.).
• Niższe niż planowano w ustawie budżetowej wykonanie wydatków było efektem przede wszystkim niższej realizacji wydatków bieżących oraz dotacji i subwencji, a także współfinansowania projektów z udziałem środków Unii Europejskiej.
• Deficyt budżetu państwa zrealizowano w wysokości 10,4 mld zł. W stosunku do ustalonego w ustawie budżetowej na 2018 r. nieprzekraczalnego poziomu 41,5 mld zł był on niższy o 31,1 mld zł, tj. o 74,9 proc.

Produkt Krajowy Brutto

• Średnie kwartalne tempo wzrostu PKB w 2018 r. wyniosło 1,1 proc. i było zbliżone do długookresowej średniej. W całym 2018 r. tempo wzrostu PKB przyspieszyło do 5,1 proc. (z 4,9 proc. w 2017 r.), co oznacza, że było najwyższe od 2007 r. oraz o 1,3 pkt proc. większe od prognozy przedstawionej w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na 2018 r.
• Głównym czynnikiem wzrostu był popyt krajowy, a jego dynamika była wyższa niż rok wcześniej. Nieznacznie ujemny wkład we wzrost PKB miał eksport netto. PKB w ujęciu nominalnym osiągnął poziom 2.115,7 mld zł i był o 6,4 proc. wyższy niż w 2017 r.
• Poprawa sytuacji na rynku pracy w połączeniu z bardzo dobrymi nastrojami konsumentów znalazły odzwierciedlenie w wysokiej, choć już nieco niższej niż przed rokiem, dynamice konsumpcji prywatnej. Wyraźnie wyższy niż rok wcześniej, wkład we wzrost gospodarczy miały inwestycje, które zwiększyły się o 8,7 proc., tj. najwięcej od 2014 r.
• Poprawa dynamiki nakładów inwestycyjnych była efektem wysokiej dynamiki inwestycji sektora instytucji rządowych i samorządowych. Stopa inwestycji (tj. relacja inwestycji do PKB) wyniosła 18,2 proc., wobec 17,5 proc. rok wcześniej, pozostając poniżej długookresowej średniej oraz średniej dla Unii Europejskiej.

Rynek pracy

• Poprawa dynamiki aktywności gospodarczej w 2018 r. przełożyła się na dalszą poprawę sytuacji na rynku pracy. Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej (bez jednostek o liczbie pracujących do 9 osób) było o 2,6 proc. wyższe niż przed rokiem, w tym w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 3,5 proc.
• Wzrost popytu na pracę znalazł odzwierciedlenie w spadku liczby zarejestrowanych bezrobotnych, która na koniec 2018 r. była o 112,8 tys. (tj. o 10,4 proc.) niższa w porównaniu z poziomem sprzed roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec 2018 r. wyniosła 5,8 proc., czyli była niższa o 0,8 pkt. proc. niż na koniec 2017 r., a także niższa od szacunków przedstawionych w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na 2018 r. (6,4 proc.).
• Wzrostowi zatrudnienia towarzyszyła zwiększona presja płacowa. Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w ujęciu nominalnym zwiększyło się o 7 proc., tj. o 1,3 pkt. proc. więcej niż w roku poprzednim oraz o 3,4 pkt. proc. więcej niż przeciętnie w latach 2012-2016, a także o ponad 2 pkt. proc. więcej niż przyjęto w prognozach do ustawy budżetowej na 2018 r. (4,7 proc.).
• Po uwzględnieniu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przeciętna płaca była realnie o 5,3 proc. wyższa niż przed rokiem. Tempo wzrostu siły nabywczej wynagrodzeń w ubiegłym roku było najwyższe od dziesięciu lat.
• W efekcie nominalny wzrost funduszu wynagrodzeń w gospodarce narodowej w 2018 r. wyniósł 9,9 proc. i był najwyższy od dziesięciu lat. Realne tempo wzrostu funduszu wynagrodzeń w gospodarce narodowej w 2018 r. przyspieszyło do 8,2 proc. z 6,6 proc. rok wcześniej.

Inflacja

• Mimo dobrej sytuacji na rynku pracy oraz wysokiego tempa wzrostu konsumpcji prywatnej presja inflacyjna w polskiej gospodarce w 2018 r. pozostała na niskim poziomie. Średnio w całym 2018 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych były o 1,6 proc. wyższe niż rok wcześniej (tj. o 0,7 pkt. proc. mniej niż zakładano w ustawie budżetowej). Od sześciu lat inflacja w Polsce utrzymuje się poniżej celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego.
• Inflacja bazowa (tj. zmiana cen towarów i usług konsumpcyjnych, po wyłączeniu cen żywności i cen energii) w 2018 r. kształtowała się na niskim poziomie i średnio w roku wyniosła 0,7 proc.

Bilans płatniczy

• Wyższa dynamika importu niż eksportu, przełożyła się na pogorszenie salda obrotów towarowych, co w części zostało jednak zniwelowane przez rekordową nadwyżkę usług.
• W efekcie łączne dodatnie saldo w handlu towarami i usługami w relacji do PKB w 2018 r. obniżyło się do 3,4 proc. Cały rachunek obrotów bieżących bilansu płatniczego zamknął się deficytem na poziomie 0,7 proc. PKB (wobec 0,2 proc. PKB nadwyżki rok wcześniej). Dane okazały się nieco lepsze od szacunków przedstawionych w uzasadnieniu do ustawy budżetowej na 2018 r. (-1 proc. PKB).