Wieloletni Plan Finansowy Państwa na lata 2019-2022 (WPFP) przedstawia średniookresową prognozę sytuacji gospodarczej Polski i jej finansów publicznych do 2022 r. WPFP będzie podstawą przygotowania projektu ustawy budżetowej na 2020 r. Głównym elementem WPFP jest „Program konwergencji. Aktualizacja 2019”, który do końca kwietnia zostanie przedłożony Komisji Europejskiej i Radzie Ecofin.

Sytuacja gospodarcza

W 2018 r. tempo wzrostu PKB przyspieszyło do 5,1 proc. i było najwyższe od 2007 r. Polska była jednym z najszybciej rozwijających się krajów UE i w kolejnych latach pozostanie pod tym względem w czołówce, zwłaszcza na tle największych gospodarek. W 2019 r. oczekiwane jest stosunkowo łagodne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego do 4 proc., w 2020 r. PKB wzrośnie realnie o 3,7 proc., a w 2021 r. i 2022 r. odpowiednio o 3,4 proc. i 3,3 proc.
Przewiduje się, że w 2019 r. liczba osób pracujących w gospodarce nieznacznie wzrośnie. Do 2022 r. oczekiwane jest także dalsze systematyczne zmniejszanie stopy bezrobocia. W 2019 r. stopa bezrobocia spadnie do 3,6 proc., a w 2020 r. ukształtuje się na poziomie 3,3 proc.
Pomimo dobrej sytuacji na rynku pracy oraz wysokiego tempa wzrostu konsumpcji prywatnej, presja inflacyjna w  gospodarce w 2018 r. pozostała na niskim poziomie. Średnio w całym 2018 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych były o 1,6% wyższe niż rok wcześniej. Od sześciu lat inflacja w Polsce utrzymuje się poniżej celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego.

Sektor instytucji rządowych i samorządowych

 Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych zmniejszył się w 2018 r. do 0,4 proc. PKB, co jest najlepszym wynikiem od przystąpienia Polski do UE. Redukcji deficytu sprzyjały działania uszczelniające system podatkowy, jak również dobra sytuacja makroekonomiczna. Według szacunków Ministerstwa Finansów, deficyt strukturalny ukształtował się na poziomie 1,2 proc. PKB, tj. o 0,6 pkt. proc. niższym niż w roku poprzednim. Oznacza to osiągnięcie średniookresowego celu budżetowego (MTO) w akceptowalnym dla Komisji Europejskiej paśmie odchyleń. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB obniżył się z kolei do 48,9 proc.
W horyzoncie WPFP przewidywane jest wdrożenie ważnych działań dotyczących polityki społeczno-gospodarczej, obejmujących w szczególności rozszerzenie programu „Rodzina 500 plus” na każde dziecko, jednorazowe dodatkowe świadczenie dla emerytów i rencistów wypłacane w 2019 r., kontynuację obniżania klina podatkowego (różnica między całkowitym kosztem zatrudnienia pracownika na pełny etat a wynagrodzeniem jakie on otrzymuje) i odbudowę połączeń autobusowych. Kontynuacja uszczelniania systemu podatkowego oraz nowe rozwiązania po stronie wydatkowej i dochodowej umożliwią realizację tych działań przy respektowaniu stabilizującej reguły wydatkowej.

Spodziewane efekty

W horyzoncie WPFP planowana jest dalsza redukcja deficytu. Deficyt nominalny bez efektów jednorazowych w 2020 r. wyniesie 0,9 proc. PKB, a deficyt strukturalny, tj. uwzględniający cykl koniunkturalny, 1,6 proc. PKB. Deficyt strukturalny, dzięki przestrzeganiu reguły wydatkowej w kolejnych latach, będzie się zmniejszać
w kierunku do średniookresowego celu budżetowego (MTO), tj. -1 proc. PKB.
Oczekiwana w 2020 r. nominalna nadwyżka w sektorze instytucji rządowych i samorządowych ma charakter wyłącznie statystyczny. Wynika ona z faktu, że opłata przekształceniowa od środków przenoszonych na indywidualne konta emerytalne, związana z przebudową modelu funkcjonowania Otwartych Funduszy Emerytalnych, która kasowo jest rozłożona na 2 lata (2020-2021), według unijnej metodologii ESA będzie uwzględniona w całości w jednym roku. Dodatkowo, w 2020 r. na poziom dochodów wpłyną jednorazowe dochody z aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Dług publiczny będzie ulegał stopniowemu obniżaniu. Przewidywane obniżenie relacji państwowego długu publicznego „netto” do PKB poniżej 43 proc. w 2020 r. – zgodnie z ustawą z 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług – pociągnie za sobą automatyczne obniżenie stawek podatku VAT od 2022 r. (z 23 proc. na 22 proc. i z 8 proc. na 7 proc.).