Założenia makroekonomiczne

Przyjęto, że w latach 2019 i 2020 realne tempo wzrostu PKB w Polsce wyniesie odpowiednio: 4,0 proc. oraz 3,7 proc. Podobnie, jak miało to miejsce w 2018 r., oczekiwany jest dalszy wzrost udziału inwestycji w PKB, m.in. w związku z rosnącym wykorzystaniem funduszy z bieżącej perspektywy finansowej Unii Europejskiej.

Najbardziej istotnym składnikiem wzrostu pozostanie konsumpcja prywatna, wspierana optymistycznymi oczekiwaniami polskich konsumentów i dobrą sytuacją na rynku pracy. W najbliższych latach wśród czynników wspierających wzrost popytu inwestycyjnego będą: utrzymujący się na relatywnie niskim poziomie koszt kapitału, działania rządu ukierunkowane na zwiększenie stopy inwestycji, wzrost innowacyjności i produktywności gospodarki oraz wciąż relatywnie wysoki popyt ze strony gospodarstw domowych.

W 2019 r. przeciętnie zatrudnienie w gospodarce narodowej zwiększy się o 2,2 proc., a w kolejnym roku o następne 0,5 proc. Pozwoli to kontynuować spadkową tendencję odnoszącą się do stopy bezrobocia, która (rejestrowana) na koniec 2019 r. spadnie do 5,5 proc., a na koniec 2020 r. wyniesie 5,1 proc. wobec 5,8 proc z końca 2018 r.

Kontynuacja poprawy sytuacji na rynku pracy sprzyjać będzie wzrostowi wynagrodzeń. Przyjęto, że w 2019 r. nominalne tempo wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wyniesie 7,6 proc. wobec 7,0 proc. wzrostu zanotowanego średnio w 2018 r. W 2020 r. przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej zwiększy się o 6,0 proc. Uwzględniając dodatkowo efekty nowych działań rządu, skutkujące istotnym wsparciem dochodów będących do dyspozycji gospodarstw domowych (jak np. rozszerzenie programu Rodzina 500 plus czy zapowiedziane zmiany w PIT) oraz utrzymujące się na wysokim poziomie wskaźniki nastrojów w badaniach koniunktury konsumenckiej – można oczekiwać dobrych wyników dotyczących konsumpcji prywatnej. Przyjęto, że w 2019 r. spożycie prywatne zwiększy się realnie o 4,0 proc., a w kolejnym roku o 3,8 proc.

Mimo słabszej koniunktury u głównych partnerów handlowych Polski, założono, że eksport wzrośnie realnie o 5,3 proc. r/r w 2019 r. i 4,8 proc. r/r w 2020 r. Z kolei tempo wzrostu importu będzie pochodną kształtowania się popytu finalnego. Zakładany realny wzrost importu w latach 2019-2020 wyniesie odpowiednio: 6,0 proc. i 5,1 proc. W rezultacie wkład eksportu netto we wzrost PKB wyniesie -0,1 pkt. proc. w 2019 r. i będzie neutralny w roku kolejnym. Wynik eksportu netto ma wpływ na wysokość salda obrotów towarowych i jest ważnym elementem salda rachunku obrotów bieżących w bilansie płatniczym. W latach 2019-2020 deficyt rachunku bieżącego pozostanie ujemny, odpowiednio: 1,2 proc. PKB i 1,4 proc. PKB.

W kolejnych latach średnioroczne zmiany CPI (wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych) będą stopniowo zmierzać w kierunku celu inflacyjnego Narodowego Banku Polskiego. W prognozie założono natomiast wzrost inflacji bazowej napędzany głównie wysokim tempem wzrostu wynagrodzeń. Przyjęto, że tempo wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 2019-2020 wyniesie odpowiednio: 1,8 proc. i 2,5 proc.

Podstawowe uwarunkowania prognozy dochodów budżetu państwa

Na poziom dochodów budżetu państwa w 2020 r. będzie wpływać głównie sytuacja gospodarcza oraz kontynuacja działań mających na celu poprawę stopnia wywiązywania się ze zobowiązań podatkowych.

W 2020 r. kontynuowane będą działania mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego, co jest jednym z priorytetów rządu. Działania w tym obszarze będą skoncentrowane głównie na wzroście poboru podatku od towarów i usług oraz zwalczaniu związanych z nim oszustw, a także uszczelnieniu systemu podatków dochodowych.

W latach 2019-2020 zaplanowano w szczególności następujące działania dotyczące podatków i składek na ubezpieczenia społeczne:

• obniżenie stawki PIT z 18 do 17 proc.;
• wprowadzenie zwolnienia od podatku PIT dla pracowników w wieku do 26 lat;
• podwyższenie zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów dla pracowników;
• zastąpienie obecnych rozwiązań rozliczania podatku VAT w postaci odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności solidarnej – stosowanym obowiązkowo mechanizmem podzielonej płatności (ze względu na wykryte nieprawidłowości obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności objęte będą transakcje, których przedmiotem są: części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria oraz urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria);
• wdrażanie Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej (STIR), ograniczającego możliwości wykorzystywania sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych;
• wdrożenie systemu kontroli przekazywania danych dotyczących ewidencji sprzedaży prowadzonej za pomocą kas online, które posiadają funkcję przesyłu danych do systemu teleinformatycznego za pośrednictwem sieci teleinformatycznej;
• wdrożenie wirtualnych kas rejestrujących;
• wyłączenie ze zwolnienia podmiotowego w VAT branż wrażliwych na oszustwa;
• modyfikację zasad wystawiania podatnikom faktur na podstawie paragonu fiskalnego oraz korzystania z takich faktur (wystawienie faktury na podstawie paragonu będzie możliwe, gdy paragon będzie zawierał numer identyfikujący nabywcę);
• rozwój systemu monitorowania przewozu drogowego i kolejowego towarów, co powinno pozytywnie wpłynąć na stronę dochodową budżetu państwa i zmniejszyć uszczuplenia, w tym z tytułu akcyzy (LPG, oleje opałowe);
• indeksację stawki podatku akcyzowego na napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy i wyroby nowatorskie;
• wprowadzenie opodatkowania płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich;
• modyfikację przepisów o klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania,
• wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych (MDR);
• opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku przeniesienia –   składników majątku, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu – do innego państwa,
• automatyczną wymianę informacji o schematach podatkowych transgranicznych
• i ograniczenie możliwości stosowania optymalizacji wykorzystujących rozbieżności
• w kwalifikacji struktur hybrydowych i odwróconych struktur hybrydowych (będzie to wpływać na ograniczenie stosowania mechanizmów tzw. agresywnego planowania podatkowego);
• wprowadzenie 9 proc. stawki CIT dla małych podatników od 2019 r.;
• opodatkowanie przedsiębiorstw cyfrowych;
• wprowadzenie Pracowniczych Programów Kapitałowych i przebudowanie modelu funkcjonowania OFE;
• zniesienie ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;
• ograniczenie unikania płacenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Podstawowe uwarunkowania prognozy wydatków budżetu państwa

Głównym czynnikiem wpływającym na wysokość wydatków budżetu państwa jest stabilizująca reguła wydatkowa, która wyznacza nieprzekraczalny limit wydatków dla organów i jednostek, w tym dla budżetu państwa. Reguła przez jej antycykliczny charakter, sprzyja konsolidacji fiskalnej w sposób niezagrażający średniookresowym perspektywom rozwoju kraju.

Zgodnie z Wieloletnim Planem Finansowym Państwa, warunkowana przez stabilizującą regułę wydatkową, wstępna kwota wydatków na 2020 r. wynosi 901,0 mld zł (38,0 proc. PKB) i będzie wyższa o 6,3 proc. niż w 2019 r.

Z kolei przestrzeganie unijnego Paktu Stabilności i Wzrostu wymaga realizowania ścieżki dostosowawczej do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego (w Polsce jest nim deficyt strukturalny na poziomie l proc. PKB) oraz kontrolowania tempa wzrostu wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Przyjęta propozycja jest zgodna z projekcją średniookresową, zawartą w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2018-2021, określającą czynniki determinujące wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych.