Zapowiedź: premier Mateusz Morawiecki weźmie udział w Szczycie UE – Bałkany Zachodnie
05.10.2021
W najbliższą środę, 6 października, premier Mateusz Morawiecki weźmie udział w Szczycie Unia Europejska – Bałkany Zachodnie (UE-BZ) w Brdo (Słowenia). Celem spotkania jest podkreślenie znaczenia polityki rozszerzenia UE oraz unijnych relacji z państwami Bałkanów Zachodnich (BZ). Na zakończenie szczytu planowane jest przyjęcie deklaracji. 5 października zaplanowane zostało też nieformalne spotkanie szefów państw i rządów UE. Przywódcy omówią bieżące zagadnienia w zakresie relacji UE z Chinami oraz sytuację w Afganistanie.
Polska wyraża poparcie dla procesu rozszerzenia UE o państwa Bałkanów Zachodnich
Polska wyraża poparcie dla procesu rozszerzenia UE o państwa Bałkanów Zachodnich oraz dla zwiększenia nacisku na relacje UE z regionem. Stoimy na stanowisku, że postępy w procesie negocjacji z państwami Bałkanów Zachodnich powinny być uzależnione od postępów w procesie reform w tych państwach.
Zachęca bałkańskich partnerów do utrzymywania wyraźnie pro-europejskiego kierunku w ich polityce zagranicznej. Wyraża oczekiwanie, że podczas prezydencji słoweńskiej w Radzie UE, Unia rozpocznie negocjacje akcesyjne z Albanią i Macedonią Płn.
Polska jest orędownikiem efektywnego wykorzystania Planu Gospodarczego i Inwestycyjnego dla BZ, w tym w zakresie zielonej transformacji. Wyrażamy gotowość do dzielenia się swoimi doświadczeniami.
Dla Polski priorytetem jest także przyłączanie się państw kandydujących do deklaracji i decyzji UE w obszarze wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Nasz kraj jest również za zintensyfikowaniem pomocy unijnej w szczepieniach, być może z większym wsparciem z budżetu UE.
Słowenia, przewodnicząca do grudnia 2021 r. Radzie UE, poświęca relacjom UE z państwami Bałkanów Zachodnich szczególną uwagę. Poprzednie spotkanie przywódców UE i BZ miało miejsce 5 października 2020 r. w formule wideokonferencji.
Relacje UE z Chinami
Podczas nieformalnej kolacji szefowie państw i rządów państw UE omówią bieżące zagadnienia z zakresu relacji UE z Chinami. Współpraca wymaga utrzymania jedności UE oraz ścisłej współpracy z USA i innymi partnerami podzielającymi przywiązanie do praw człowieka i systemu międzynarodowego opartego na wartościach demokratycznych.
Polska podkreśla, że suwerenne wybory państw członkowskich UE – w zakresie kształtowania nieoficjalnych relacji i zakresu współpracy z Tajwanem – muszą być respektowane. Przy zachowaniu zasady „jednych Chin”, która jest punktem odniesienia dla działań zewnętrznych UE.
W UE prowadzona jest debata również na temat przyszłości stosunków handlowych UE z Chinami, w tym Umowy Inwestycyjnej UE-Chiny (CAI). W ocenie Polski, przywódcy UE powinni poddać refleksji zrewidowaną polityką handlową. Opowiadamy się w tym zakresie za wyrównywaniem warunków konkurencji oraz poszerzaniem dostępu dla polskich produktów do chińskiego rynku, zgodnie z zasadą wzajemności.
Afganistan
W związku z dynamicznym rozwojem sytuacji w Afganistanie po przejęciu rządów przez Talibów, Polska akcentuje, że konieczna jest kompleksowa i spójna odpowiedź społeczności międzynarodowej na obecne zagrożenia dla bezpieczeństwa Europy i wspólnoty państw demokratycznych.
Zgodnie z konkluzjami Rady UE z 21 września 2021 r., zaangażowanie UE w relacje z aktualnymi władzami Afganistanu powinno zależeć od spełnienia przez afgańskie władze podstawowych oczekiwań społeczności międzynarodowej. Dotyczy to w szczególności utworzenia rządu, reprezentującego interesy poszczególnych plemion i mniejszości oraz przestrzegania praw człowieka.
Polska zwraca uwagę na zwiększone ryzyko ataków terrorystycznych, zarówno na terenie Afganistanu, jak i poprzez potencjalną obecność bojowników wśród migrantów próbujących przedostać się do UE. Sytuacja w Afganistanie skutkuje również dalszą instrumentalizacją migracji do celów politycznych. W tym kontekście, nasz kraj popiera procedowaną obecnie na forum UE propozycję prowadzenia wielostopniowych kontroli bezpieczeństwa osób nielegalnie przekraczających granicę oraz dokonywanie ich sprawdzeń we wszystkich dostępnych bazach danych.
Centrum Informacyjne Rządu