Zapowiedź: premier Mateusz Morawiecki weźmie udział w wideokonferencji Rady Europejskiej
24.03.2021
25 i 26 marca premier Mateusz Morawiecki weźmie udział w wideokonferencji liderów państw członkowskich Unii Europejskiej. Głównym tematem spotkania będzie koordynacja działań UE w zakresie Covid-19. Rozmowy będą też dotyczyć kwestii gospodarczych – w tym jednolitego rynku, polityki przemysłowej i cyfrowej. Poruszony zostanie także temat relacji UE-Turcja oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Rezultatem wideokonferencji będzie oświadczenie UE-27 oraz oświadczenie ze szczytu euro.
Koordynacja działań unijnych w związku z pandemią Covid-19
Ten temat zdominuje dyskusję liderów w związku z pogarszającą się sytuacją pandemiczną w wielu państwach członkowskich. Liderzy podsumują koordynację działań na poziomie unijnym. Główną osią dyskusji będą prace na rzecz zwiększenia produkcji i sprawnej dystrybucji szczepionek, a także rozszerzenie ograniczeń związanych z eksportem szczepionek. W związku z publikacją przez KE 17 marca propozycji rozporządzenia w sprawie mechanizmu wzajemnego uznawania szczepień i testów – jednym z wątków dyskusji może być także jego forma i zakres. Mechanizm wzajemnego uznawania szczepień i testów.
Liderzy odniosą się również m.in. do kwestii:
- prac nad unijnym mechanizmem dzielenia się szczepionkami i wsparcia programu COVAX,
- reakcji unijnej na nowe warianty wirusa,
- prac nad wspólnym podejściem do stopniowego znoszenia ograniczeń (gdy pozwoli na to sytuacja epidemiczna).
Priorytet: przyspieszenie autoryzacji, produkcji i dystrybucji szczepionek
Polska za priorytet uznaje przyspieszenie autoryzacji, produkcji i dystrybucji szczepionek. Popiera dodatkowe wysiłki KE, aby współpracować z przemysłem w celu zwiększenia produkcji szczepionek i dostosowania ich do nowych wariantów.
W zakresie mechanizmu wzajemnego uznawania szczepień i testów dla Polski istotna jest przejrzystość systemu i brak dyskryminacji obywateli UE. Mechanizmy te powinny ułatwiać podróże w czasie pandemii, a nie wprowadzać dodatkowe ograniczenia.
Jednolity rynek, polityka przemysłowa i cyfrowa
Liderzy omówią priorytety w obszarze jednolitego rynku, polityki przemysłowej i technologii cyfrowej. Wezwą do przyśpieszenia prac nad kluczowymi projektami legislacyjnymi UE w sprawach cyfrowych dotyczących platform internetowych i zarządzania danymi.
Liderzy państw zatwierdzą także priorytetowe obszary polityki ujęte w Rocznej Strategii Zrównoważonego Wzrostu oraz zachęcą państwa członkowskie do ich uwzględnienia w narodowych programach odbudowy.
Jednolity rynek jako instrument gwarantujący odbudowę gospodarki UE
Zdaniem Polski jednolity rynek powinien być instrumentem gwarantującym odbudowę gospodarki UE i zapewniać jej odporność na ewentualne przyszłe kryzysy. Istotne są działania na rzecz eliminowania barier wprowadzonych w związku z COVID-19 i tych występujących przed pandemią.
W sprawach cyfrowych Polska jest współautorem – razem z Belgią, Czechami, Irlandią, Luxemburgiem, Łotwą, Litwą, Szwecją – listu w sprawie strategicznego kierunku transformacji cyfrowej. Istotna jest suwerenność cyfrowa – zachowanie równowagi między rozwijaniem własnych zdolności UE a otwartością na współpracę z państwami trzecimi i inwestycje zagraniczne, a także wzmacnianie pozycji MŚP prowadzących działalność za pośrednictwem platform internetowych.
W sprawie opodatkowania gospodarki cyfrowej celem dla Polski jest wypracowanie rozwiązania dot. opodatkowania gospodarki cyfrowej na poziomie OECD, a w wypadku braku konsensu – na poziomie unijnym.
Stosunki UE z Turcją
W grudniu 2020 r. RE zobowiązała Wysokiego Przedstawiciela i KE do przygotowania sprawozdania nt. stanu stosunków politycznych, gospodarczych i handlowych UE z Turcją. W odpowiedzi ESDZ i KE opublikowały 20 marca 2021. wspólny komunikat, który będzie podstawą dyskusji liderów podczas VTC.
Zdaniem Polski należy dążyć do ożywienia stosunków UE-Turcja pod warunkiem poszanowania suwerennych praw państw członkowskich. Spory we wschodniej części Morza Śródziemnego wymagają trwałego rozwiązania politycznego, opartego na zasadach prawa międzynarodowego i dialogu. Polska wyraża także poparcie dla wznowienia rozmów pod auspicjami ONZ w sprawie kompleksowego rozwiązania problemu cypryjskiego.
Stosunki UE z Rosją
W zależności od przebiegu rozmów podczas szczytu RE i rozpatrywania poszczególnych punktów na agendzie może pojawić się również temat Rosji.
Warunkiem zmiany polityki wobec Rosji powinno być pełne wdrożenie Porozumień Mińskich. Polska postuluje również uczynienie praw człowieka priorytetem UE w relacjach z Rosją. Niezbędne jest stałe zaangażowanie Unii we wsparcie społeczeństwa obywatelskiego, wzmocnienie komunikacji strategicznej i walka z dezinformacją.
Ponadto Polska zwraca uwagę na kontekst wydarzeń na Białorusi – wydalenie polskich dyplomatów. Dla Polski istotne jest zwrócenie uwagi liderów na konieczność pokojowego rozwiązania kryzysu na Białorusi.
W wybranych punktach Rady Europejskiej weźmie udział także prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden.
Rzecznik prasowy rządu Piotr Müller