Zapowiedź: Spotkanie premiera Mateusza Morawieckiego z komisarzem UE ds. sąsiedztwa i rozszerzenia Olivérem Várhelyim
27.04.2021
Jutro, 28 kwietnia Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki spotka się z komisarzem UE ds. sąsiedztwa i rozszerzenia Olivérem Várhelyim. Spotkanie będzie okazją do podkreślenia strategicznego znaczenia wschodniego sąsiedztwa UE i przekazania polskiego stanowiska w sprawie sytuacji w Białorusi i Ukrainie. W kontekście procesu rozszerzenia UE Polska od lat popiera integrację państw Bałkanów Zachodnich z UE i jest jednym z europejskich liderów w tej kwestii.
Partnerstwo Wschodnie
Trwają uzgodnienia kierunków i ram nowej perspektywy Partnerstwa Wschodniego po 2020 r. Główną osią współpracy po 2020 roku ma być wzmacnianie społeczeństw, gospodarek oraz instytucji. Nowym celom ma towarzyszyć plan inwestycyjny, zakładający wkład 2 mld euro w celu zmobilizowania inwestycji w krajach Partnerstwa.
W trzech państwach stowarzyszonych – na Ukrainie, w Gruzji i Mołdawii – ogólne ramy współpracy tworzą umowy stowarzyszeniowe i umowy o wolnym handlu, które umożliwiają integrację z Jednolitym Rynkiem UE i współpracę sektorową.
Współpraca UE z państwami regionu Bałkanów Zachodnich
Najważniejszą kwestią w zakresie polityki rozszerzenia UE pozostaje rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Albanią i Macedonią Północną. W tym celu konieczne jest przyjęcie ram negocjacyjnych, których projekty zostały zaprezentowane przez Komisję Europejską 1 lipca 2020 r. w oparciu o nową metodologię rozszerzenia. Trwają także prace nad zaadaptowaniem nowej metodologii rozszerzenia do istniejących już ram negocjacyjnych dla Serbii i Czarnogóry. Pozwoli to na intensyfikację procesu negocjacji, w tym dialogu politycznego, zwłaszcza z Serbią.
W 2019 r. Polska była gospodarzem szczytu Procesu Berlińskiego w Poznaniu. Z naszymi bałkańskimi partnerami dzielimy się doświadczeniami z okresu przedakcesyjnego. W czasie pandemii wspieraliśmy państwa Bałkanów Zachodnich, przesyłając środki ochronne. Ważnym elementem relacji jest też współpraca polskiej Straży Granicznej ze służbami państw bałkańskich w zakresie przeciwdziałania nielegalnej migracji.
Od początku pandemii UE podejmuje działania wspierające Bałkany Zachodnie. Uruchomiony został pakiet w wysokości 3,3 mld euro, który ma pomóc w rozwiązaniu kryzysu zdrowotnego i łagodzeniu kryzysu społeczno-gospodarczego. Trwają prace nad projektem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ws. Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej na lata 2021-2027 dla państw Bałkanów Zachodnich i Turcji. Plan gospodarczy i inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich opiewa na kwotę do 9 mld euro i ma na celu pobudzenie długotrwałej odbudowy i rozwoju regionu oraz jego dalsze zharmonizowanie z UE.
Komisja Europejska sfinansuje szczepionki firmy BioNTech/Pfizer dla Bałkanów Zachodnich
Komisja Europejska sfinansuje 651 tys. dawek szczepionek firmy BioNTech/Pfizer dla Bałkanów Zachodnich, które zostaną przekazane z pomocą Austrii. Pierwsza dostawa skierowana do wszystkich partnerów w regionie ma nastąpić w maju. Następnie do sierpnia kontynuowane będą regularne dostawy.
W ramach podpisanych kontraktów na dostawę szczepionek Polska zaoferowała także 4 mln dawek państwom Bałkanów Zachodnich i Partnerstwa Wschodniego na zasadzie odsprzedaży.
Południowe sąsiedztwo UE
W lutym tego roku Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa przyjęli nowy program UE dla regionu Morza Śródziemnego. Obejmuje on specjalny plan gospodarczy i inwestycyjny, który ma pobudzić długoterminową odbudowę społeczno-gospodarczą w krajach południowego sąsiedztwa. Na realizację programu planuje się przeznaczyć do 7 mld euro w latach 2021-2027.
Zadania komisarza UE ds. sąsiedztwa i rozszerzenia
Do zadań komisarza Olivéra Várhelyia należą m. in. wzmocnienie stosunków z krajami sąsiadującymi z UE, zapewnienie wiarygodnej perspektywy akcesyjnej dla Bałkanów Zachodnich i przyspieszenie reform strukturalnych i instytucjonalnych w tym regionie. To także wspieranie działań na rzecz otwarcia negocjacji akcesyjnych z Republiką Macedonii Północnej i Republiką Albanii.
Ponadto komisarz zajmuje się również wzmacnianiem relacji z krajami Partnerstwa Wschodniego i wprowadzaniem nowych długoterminowych celów politycznych oraz przyspieszenie wdrażania układów stowarzyszeniowych.
Olivér Várhelyi jest komisarzem UE ds. sąsiedztwa i rozszerzenia od 2019 r.
Rzecznik prasowy rządu Piotr Müller