Migranci na granicy Unii Europejskiej z Białorusią

W ostatnich miesiącach, na granicach Białorusi z Unią Europejską, gwałtownie wzrosła liczba nielegalnych migrantów z Iraku, Syrii, Afganistanu i innych krajów. Presja migracyjna dotknęła w pierwszej kolejności Litwę. Według oficjalnych danych do 6 lipca 2021 r. granicę litewsko-białoruską nielegalnie przekroczyło prawie 7 razy więcej obywateli państw trzecich niż w ciągu ostatnich 3 lat razem wziętych. Ogólna liczba osób, które nielegalnie przekroczyły w tym roku litewsko-białoruską granicę, przekroczyła już 4 tys. 3 lipca Litwa ogłosiła stan wyjątkowy w związku z rosnącą nielegalną migracją z Białorusi. Od początku sierpnia władze Litwy stosują taktykę zawracania migrantów. Są oni kierowani na przejścia graniczne lub do placówek dyplomatycznych. Na mocy nowych przepisów każdy, kto nielegalnie przekroczył granicę Litwy, a będzie chciał powrócić do swego kraju, otrzyma bilet i 300 euro.

Zaangażowanie europejskich agencji w niesienie pomocy

Po tym, jak Litwa przyjęła przepisy umożliwiające jej służbom granicznym odsyłanie migrantów na Białoruś, wzrosła presja na granicach z Łotwą i Polską. W konsekwencji również Łotwa podjęła decyzję o odsyłaniu migrantów i wprowadziła stan nadzwyczajny, który będzie obowiązywał do 10 listopada 2021 r. Do chwili obecnej na terytorium Białorusi cofnięto kilkaset osób, które zostały zatrzymane podczas próby przekraczania granicy. Straż Graniczna zanotowała przypadki użycia siły przez służby białoruskie dla przepchnięcia grup migrantów na terytorium Łotwy. W ramach działań w obszarze przygranicznym współpracują jednostki Policji, Straży Granicznej, Europejskiej Agencji Frontex oraz organizacje pozarządowe zaangażowane w niesienie pomocy.

Destabilizacja sytuacji na granicy przez reżim białoruskie

Wzrost nielegalnej migracji z Białorusi jest interpretowany przez władze litewskie i łotewskie jako działania hybrydowe ze strony reżimu Alaksandra Łukaszenki, których celem jest zdestabilizowanie sytuacji na granicy. Strona litewska wiąże to ze swoim wsparciem dla demokratycznej opozycji na Białorusi.

Wzmocnienie europejskich granic

Podjęto szereg działań mających na celu minimalizację przekraczania granicy w niedozwolonych miejscach. Łotwa przeznaczy ok. 40 mln euro na wzmocnienie granicy z Białorusią. W sierpniu litewski parlament przyjął ustawę w sprawie budowy płotu na granicy z Białorusią, którego długość ma wynosić ponad 500 km. Zakłada się, że ogrodzenie powstanie w ciągu dwóch lat, a jego budowa będzie kosztowała ponad 150 mln euro.