Dwie postaci polskiego teatru
Przed nami piękne i ważne święto – dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Teatru. Na zajęciach z charakteryzacji I rok teatru pod opieką mgr Andżeliki Wicenciak przygotował wizerunki dwóch postaci, które zapisały się w historii polskiego teatru: Heleny Modrzejewskiej oraz Wojciecha Bogusławskiego - patrona naszego kaliskiego teatru.
A oto sylwetki naszych bohaterów.
Helena Jadwiga Modrzejewska urodziła się 12 października 1840 roku w Krakowie. Przyjąwszy pseudonim sceniczny Modrzejewska, rozpoczęła karierę aktorską w zespole wędrownym, kierowanym przez Konstantego Lobojkę i Gustawa Zimajera, ojca jej dwóch dzieci, Rudolfa i Marylki. W sezonie 1862-1863 występowała we Lwowie, od 1865 do 1869 w teatrze krakowskim. W 1868 po raz pierwszy wystąpiła w Warszawie w tytułowej roli Adrianny Lecouvreur Eugène Scribe’a i Ernesta Legouvé’go. Z Warszawskimi Teatrami Rządowymi związała się na kilka lat i tutaj wypracowała swoją wysoką pozycję społeczną i artystyczną.
W 1868 roku Modrzejewska poślubiła polskiego arystokratę, Karola Chłapowskiego. Wraz z nim, swoim synem i nieliczną grupą przyjaciół, wśród których znajdował się przyszły laureat Nagrody Nobla, Henryk Sienkiewicz, przeniosła się w 1876 roku do Południowej Kalifornii (USA). Zamieszkali na ranczu w Anaheim, w górach Santa Ana.
W 1877 roku przyjęła uproszczoną formę swojego nazwiska Modjeska i wystąpiła po raz pierwszy w Teatrze Kalifornia w angielskiej wersji Adrianny Lecouvreur. Osiągnęła niebywały sukces, kontynuowała występy głównie w Ameryce, ale również w Polsce i Anglii. Wraz ze swoim zespołem odbyła 26 trwających wiele miesięcy tournée. W 1883 r. uzyskała obywatelstwo amerykańskie.
Modrzejewska zyskała opinię największej interpretatorki Shakespeare’a na scenie amerykańskiej tego okresu. Uznanie zyskały również jej kreacje w sztukach Henryka Ibsena, Stanisława Wyspiańskiego, Fryderyka Schillera, Aleksandra Dumas-syna. Na jej repertuar złożyło się 260 ról, część z nich zarówno w polskim, jak i angielskim języku.
Modrzejewska wielokrotnie wspierała charytatywne, kulturalne i polityczne inicjatywy tak w Polsce, jak i w Ameryce.
W maju 1905 roku odbył się pożegnalny spektakl Heleny Modrzejewskiej. Zmarła 9 kwietnia 1909 roku na Bay Island, Newport Beach, w pobliżu Los Angeles. Jej szczątki zostały przewiezione do Krakowa i pochowane na Cmentarzu Rakowickim. Po jej śmierci, jeden ze szczytów gór Santa Ana został ku jej czci nazwany Modjeska Peak. Część kanionu Santiago, w którym mieszkała Modrzejewska ze swym mężem, jest obecnie nazywana Modjeska Canyon; ich dom został wpisany na listę Narodowych Miejsc Historycznych.
za: https://ciekawostkihistoryczne.pl/helena-modrzejewska.../
https://culture.pl/pl/tworca/helena-modrzejewska-modjeska
https://kultura.uj.edu.pl/.../helena-modrzejewska-biogram
Wojciech Bogusławski (1757–1829) urodził się pod Poznaniem w rodzinie drobnej szlachty. Rozczarowany karierą wojskową zajął się teatrem. Początkowo zwracał uwagę jako znakomity aktor i śpiewak operowy na scenie warszawskiej oraz twórca przekładów dramatów z angielskiego, włoskiego, francuskiego i niemieckiego. Jako autor przerobił lub przełożył ok. osiemdziesięciu komedii, tragedii, dram i librett operowych.
Zdobył znaczącą pozycję w życiu teatralnym nie tylko Warszawy, ale całego kraju. Dał się poznać jako antreprener, czyli przedsiębiorca teatralny – dysponujący pieniędzmi na produkcję spektakli, zajmujący się organizacją przedstawień oraz promocją. Jednocześnie bardzo dbał o poziom artystyczny. Ufundował wybudowanie pierwszego teatru w Kaliszu, założył też polskie teatry w Wilnie i we Lwowie. Jeździł ze swoimi zespołami do wielu miast Polski.
Jako aktor zaczynał od ról amantów. Miał do nich, zdawałoby się, doskonałe warunki. Wysoki (177 cm wzrostu), bardzo szczupły, ale proporcjonalnie zbudowany, był powszechnie chwalony za swoje obejście nadzwyczaj zręczne, najdelikatniejsze. Oczy miał niebieskie, wejrzenie ujmujące, głos niski, podobno prześliczny. Nigdy jednak nie dorównywał najsławniejszym amantom tego czasu. Pierwsze sukcesy przyniosły mu role basso buffo caricato we włoskich operach, które sam tłumaczył i wystawiał .
W czasach stanisławowskich nazywano go polskim Molierem. Po 1795 zyskał sobie miano ojca teatru. Zdumiewająco żywotny, pomysłowy i pracowity, w zasadzie łagodnego usposobienia, choć jednocześnie bardzo sprytny i, jak wykazały najnowsze badania, dla przeciwników często bezwzględny, był rzeczywiście oddany instytucji, z którą nie mógł się rozstać, nawet wtedy, kiedy opuszczały go już siły. W latach dwudziestych grał z wielkim trudem, tracąc pamięć i słuch; mimo to każdy występ Bogusławskiego, powszechnie zwanego Nestorem, stawał się wtedy manifestacją narodową.
Za: https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,1488,osoba...
