Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Augustowie

Wirus HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) odpowiada za zmiany nowotworowe w szyjce macicy. Zakażenie może prowadzić również do raka przestrzeni ustno-gardłowej, odbytu, pochwy, sromu i prącia. Do zakażenia dochodzi przez kontakt seksualny. Szacuje się, że około 80% osób aktywnych seksualnie przynajmniej raz może zarazić się wirusem HPV. Wirus brodawczaka ludzkiego dotyka nie tylko kobiety ale i mężczyzn. Czynnikami zwiększającym zachorowanie może być wczesne rozpoczęcie współżycia (aktualnie średni wiek pierwszej inicjacji seksualnej u dziewcząt to około 17 lat), a także współżycie z wieloma partnerami.

Wirusy HPV dzieli się na dwa typy: onkogenne (niosą ze sobą wysokie ryzyko rozwoju nowotworu) i nieonkogenne (powodują infekcje o łagodnym przebiegu, zazwyczaj nie powodują rozwoju nowotworu). Najgroźniejsze typy onkogenne niosące wysokie ryzyko zachorowania
na nowotwór to HPV-16, HPV-18 i HPV-45. Najczęściej występujące typy nieonkogenne  w tej grupie to HPV-6 i HPV-11. Rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej wykrywanych nowotworów złośliwych w stanie zaawansowanym wśród kobiet na świecie, ponieważ przebieg tej choroby jest zazwyczaj bezobjawowy. W Europie zgony z powodu tego nowotworu znajdują się na piątym miejscu pod względem ogólnej liczby zgonów z powodu nowotworów. W Polsce odnotowuje się rocznie ponad 4000 przypadków raka szyjki macicy oraz prawie 2000 zgonów z tego powodu.

Szczepienie przeciwko HPV jest uwzględnione w kalendarzu szczepień ochronnych jako szczepienie zalecane i jest ono płatne.  W Polsce zarejestrowane są trzy szczepionki: Szczepionka dwuwalentna (przeciw HPV typu 16 i 18), czterowalentna (przeciw HPV typu  6, 11, 16 i 18)
i dziewięciowalentna (przeciw HPV typu 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58). Zaleca się szczepienie dziewczynek i chłopców w wieku od 11-12 lat. Szczepienie osób w tej grupie wykazuje najwyższą skuteczność w ochronie przed zakażeniem się najgroźniejszymi odmianami wirusa HPV, ponieważ zaleca się szczepić osoby przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej. Mimo wysokiej ceny za szczepionkę (około 500 zł) warto zaszczepić się przeciwko HPV, ponieważ szczepionka daje w 70% ochronę przed rakiem szyjki macicy oraz prącia, a także 90% skuteczną ochronę przed rozwojem brodawek narządów płciowych oraz zmniejsza ryzyko rozwoju stanu przedrakowego szyjki macicy.

Szczepienia przeciw HPV zapobiegają zakażeniom HPV razem z regularnie wykonywanymi badaniami cytologicznymi.  Działania te stanowią element profilaktyki przeciwnowotworowej. Należy pamiętać, że szczepionka nie zastępuje ani nie zwalnia z wykonywania profilaktycznych badań pod kątem raka szyjki macicy.

POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W AUGUSTOWIE