31 MAJA 2024 ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ TYTONIU
31.05.2024
31 maja rokrocznie obchodzimy Światowy Dzień bez Tytoniu. Początki jego obchodów sięgają aż 1987 roku. Tegoroczne hasło ogłoszone przez Europejskie Biuro Światowej Organizacji Zdrowia brzmi: „Ochrona dzieci przed ingerencją przemysłu tytoniowego”. Przesłaniem tym Światowa Organizacja Zdrowia chce zwrócić uwagę na zjawisko permanentnego uzależniania dzieci i młodzieży od nikotyny poprzez marketing szkodliwych dla ich zdrowia produktów tytoniowych (szczególnie nowatorskich wyrobów tytoniowych).
Szacuje się, że około 1,3 miliarda ludzi na całym świecie używa wyrobów tytoniowych, a 37 milionów z nich to młodzi ludzie w wieku 13–15 lat. Epidemia palenia tytoniu to jedno z największych zagrożeń zdrowia publicznego powodujące śmierć ponad 8 milionów ludzi rocznie na całym świecie. Ponad 7 milionów z tych zgonów jest wynikiem bezpośredniego palenia tytoniu, a około 1,3 miliona jest wynikiem narażenia osób niepalących na bierne palenie.
Ponad dekada działań wielu państw w ramach Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu doprowadziła do wzrostu świadomości nt. szkodliwości używania tytoniu i jednocześnie spadku społecznej akceptacji dla tego zjawiska.
Chcąc utrzymać odbiorców swoich produktów oraz pozyskać rzesze nowych użytkowników, przemysł tytoniowy zaczął wprowadzać na rynek wyroby, których zadaniem była redukcja szkód, np. elektroniczne systemy dostarczania nikotyny tzw. e-papierosy oraz podgrzewane wyroby tytoniowe, które pod pozorem zdrowszej alternatywy są niewątpliwie szkodliwe dla konsumenta, a także niebezpieczne. Nowoczesny desing i przyjemne smaki zwiększyły ich atrakcyjność dla młodych ludzi stając się nieodłącznym atrybutem stylu życia i wciągając w pułapkę uzależnienia. Powszechna dostępność, często bez konieczności weryfikacji wieku (automaty, sprzedaż internetowa, możliwość zakupu pojedynczych egzemplarzy), atrakcyjne ekspozycje, reklama w mediach cyfrowych i społecznościowych, rekomendacje znanych / popularnych osób oraz bezpłatne próbki rozprowadzane w uczęszczanych miejscach czy kody promocyjne na zakup produktów sprzyjają przyciąganiu nowych konsumentów oraz stanowią atrakcyjną zachętę dla młodych ludzi do eksperymentowania z wyrobami tytoniowymi i nikotynowymi.
Branże tytoniowe i pokrewne wykorzystują fakt, że nie ustalono długoterminowych skutków zdrowotnych używania e-papierosów i nie zostały one jeszcze uregulowane w większości krajów, co umożliwia obejście przepisów prawnych. O skuteczności strategii stosowanych przez firmy tytoniowe świadczy fakt, że dzieci używają e-papierosów częściej niż dorośli. Badania nt. używania wyrobów tytoniowych przeprowadzone:
• w 45 krajach wykazały, że uczniowie w wieku 13–15 lat kupowali pojedyncze papierosy, a w niektórych krajach aż 80% uczniów przyznało, że kupowało pojedyncze papierosy,
• w ponad 50 krajach pokazały, że co najmniej 10% uczniów w wieku 13–15 lat przedstawiciel firmy tytoniowej kiedykolwiek zaproponował darmowy papieros, w ponad 120 krajach wykazały, że co najmniej 1 na 10 uczniów w wieku 13–15 lat posiadał przedmiot z logo firmy tytoniowej.
Więcej informacji dostępnych jest na stronie WHO:
https://www.who.int/campaigns/world-no-tobacco-day
Plakaty do pobrania:
