Bezpieczne lato z sanepidem
24.06.2024
Obejmując funkcję Głównego Inspektora Sanitarnego, nie przestałem być lekarzem pediatrą
– mówił dr n. med. Paweł Grzesiowski podczas briefingu pt. „Bezpieczne wakacje z sanepidem”.
Organizatorzy spotkania przekazali wytyczne i informacje dotyczące bezpiecznego spędzania rozpoczynających się letnich wakacji oraz wyjaśnili rolę Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zapewnieniu bezpiecznych i higienicznych warunków wypoczynku.
Dbamy o dzieci i młodzież
Kontrole placówek wypoczynku
Pod nadzorem sanepidu znajduje się około 40 tys. placówek wypoczynku. W trakcie wakacji sanepid w miejscach wypoczynku dzieci i młodzieży – na koloniach, półkoloniach czy obozach, sprawdza m.in.:
- liczbę urządzeń sanitarnych, dostęp do bieżącej ciepłej wody i środków utrzymania higieny osobistej,
- stan techniczny mebli i sprzętów,
- aktualną dokumentację zdrowotną personelu,
- sposób zapewnienia opieki medycznej,
- warunki bezpieczeństwa żywności i żywienia,
- źródło zaopatrzenia w wodę i przydatność wody do spożycia,
- stan czystości terenu, w którym zorganizowany jest wypoczynek.
Rutynowe kontrole to nie wszystko. – Duży nacisk kładziemy także na kontrole interwencyjne. Jeśli jako rodzice, opiekunowie, wiedzą Państwo o jakichś nieprawidłowościach, należy powiadomić nie tylko osobę zarządzającą, ale także właściwą stację powiatowo-epidemiologiczną – zaznaczył Paweł Grzesiowski.
Baza wypoczynku MEN
Pod adresem: https://wypoczynek.men.gov.pl/ znajduje się baza wypoczynku, gdzie można sprawdzić, czy organizator wypoczynku działa legalnie. Organizator kolonii czy obozu ma obowiązek zgłosić wyjazd do właściwego kuratorium oświaty. Dzięki temu zarówno sanepid, jak i pracownicy kuratorium czy straż pożarna mogą kontrolować miejsce wypoczynku – przed rozpoczęciem i w trakcie pobytu.
Jak się nie zatruć latem
W okresie letnim rośnie liczba zatruć i zakażeń pokarmowych. Źródłem zakażeń może być drugi człowiek – zakażamy się przez bezpośredni kontakt, ale też przedmioty, których dotykał chory. Żeby uniknąć choroby, szczególnie przestrzegajmy higieny rąk, zwłaszcza po wizycie w toalecie i przed kontaktem z żywnością - mówiła dr n. o zdr. Izabela Kucharska, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego. - Natomiast aby zapewnić bezpieczeństwo posiłków przygotowywanych zarówno w domu, jak i w lokalach gastronomicznych, przestrzegajmy zasad 5 kroków do bezpieczniejszej żywności, opracowanych przez Światową Organizację Zdrowia.
Pobierz plakat – 5 kroków do bezpieczniejszej żywności
Kontrole małej gastronomii
Sanepid przez cały rok kontroluje stan sanitarny i higieniczny restauracji i lokali gastronomicznych. Podczas wakacji pracownicy inspekcji intensyfikują swoje działania i prowadzą wzmożone kontrole w miejscowościach turystycznych, by zminimalizować ryzyko m.in. zatruć pokarmowych u klientów. W lokalach gastronomicznych pracownicy sprawdzają m.in.:
- czystość pomieszczeń i wyposażenia,
- daty ważności produktów spożywczych,
- odpowiednie ich segregowanie,
- warunki przechowywania żywności;
- niezbędne orzeczenia lekarskie pracowników.
W przypadku otrzymania w lokalu gastronomicznym nieświeżego jedzenia czy po zauważeniu istotnych niedociągnięć higienicznych – należy zgłosić to kierownikowi obiektu i właściwej terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Mycie owoców
Bardzo ważne przy zachowywaniu bezpieczeństwa żywności jest dokładne mycie owoców i warzyw. Należy myć je pod bieżącą wodą, również te, które będą obierane – zanieczyszczenia ze skórki podczas cięcia i obierania mogą przenosić się do środka. Ważne aby pamiętać również o regularnym myciu sprzętów kuchennych oraz rąk m.in. przed przygotowaniem żywności, w jego trakcie i przed spożywaniem oraz za każdym raz po dotykaniu zwierząt.
Dokładne mycie owoców i warzyw, zwłaszcza leśnych oraz dokładne mycie rąk po kontakcie psami czy dzikimi zwierzętami ogranicza ryzyko zakażenia się bąblowicą. To odzwierzęca choroba, którą można zarazić się zjadając jaja tasiemców z rodzaju Echinococcus, które są wydalane np. przez psy czy lisy.
Upał bez stresu
Niedobór wody w organizmie może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia. Jest szczególnie niebezpieczny dla niemowląt, małych dzieci oraz ludzi starszych.
Chrońmy się przed słońcem w godzinach największego nasłonecznienia, pamiętajmy o nawadnianiu – przypominał Paweł Grzesiowski. Odwodnienie grozi m.in. niewydolnością nerek, objawami ze strony układu krążenia czy układu nerwowego. – Warto też pamiętać, że kremy z filtrem, choć niezbędne, nie chronią przed przegrzaniem organizmu.
Aby chronić się przed odwodnieniem, należy dostarczać swojemu organizmowi odpowiednią ilość płynów oraz pokarmy o dużej zawartości wody, takie jak świeże owoce, warzywa i niektóre produkty mleczne. Spożywanie napojów odwadniających, jak kawa czy alkohol, wymaga dodatkowego, ponad normę uzupełnienia wody w organizmie.
Więcej informacji o nawadnianiu
Wyjdź na spacer
Uwaga na kleszcze
Kleszcze stanowią poważny problem. Rocznie w Polsce wykrywa się około 15-25 tys. przypadków boreliozy. W czerwcu 2024 r. wykryto już 7228 przypadków tej choroby. Sezon największej aktywności kleszczy trwa od marca do listopada. Kleszcze można spotkać nie tylko w lasach i na ich obrzeżach, ale również na łąkach, trawnikach, w parkach i na pastwiskach.
Najczęstsze choroby przenoszone przez kleszcze to borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Przeciw KZM można się zaszczepić. Szczepienie zaleca się osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby. W przypadku boreliozy nie istnieje szczepienie, ale kluczem do zapobiegania chorobie jest właściwa ochrona przed pajęczakami – odpowiedni strój, repelenty i dokładnie oglądanie ciała po powrocie ze spaceru.
Objawem boreliozy jest często tzw. rumień wędrujący, który ujawnia się zwykle po 3-30 dniach od ukłucia kleszcza, ale okres wylegania może trwać do 3 miesięcy. Zakażenie nie przenosi się między ludźmi. Każdy niepokojący objaw należy skonsultować z lekarzem.
Więcej o ochronie przed kleszczami:
Repelenty (środki biobójcze)
Używając środków biobójczych, czy odstraszających np. komary czy kleszcze, należy zachować ostrożność. Przy używaniu środków w sprayu należy zabezpieczyć drogi oddechowe. Bardzo ważne jest czytanie etykiety produktu, która zawiera mi.in. instrukcję stosowania i listę składników.
Sanepid na bieżąco kontroluje, czy dostępne w sprzedaży środki biobójcze spełniają normy i czy są bezpieczne dla konsumentów.
Grzyby
Co roku Państwowa Inspekcja Sanitarna zwraca uwagę na ryzyko, jakie może przynieść zatrucie grzybami. Należy pamiętać, aby zbierać tylko te grzyby, które są nam dobrze znane. Kupując grzyby na targowisku, powinno zwrócić się uwagę na atest wydany przez grzyboznawcę.
Zbierajmy tylko te egzemplarze, których jesteśmy pewni – przypomina Izabela Kucharska – a przy obróbce termicznej zachowajmy te same zasady, co przy przygotowywaniu innych posiłków. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, można zwrócić się po bezpłatną pomoc grzyboznawcy w powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Kąpiel dla ochłody
Serwis kąpieliskowy
Aby zapewnić bezpieczne warunki do spędzania czasu nad wodą sanepid kontroluje kąpieliska i prowadzi Serwis kąpieliskowy. Aktualnie w bazie znajdują się 704 kąpieliska.
Od 1 czerwca do 30 września inspekcja sanitarna sprawdza parametry mikrobiologiczne i ocenia wyposażenie kąpieliska. Wyniki kontroli są zamieszczane w serwisie.
Badania wody są prowadzone nie wcześniej niż 10 dni przed otwarciem sezonu kąpielowego danego kąpieliska, a następnie organizator wykonuje nie mniej niż trzy badania (dla kąpielisk, w których sezon kąpielowy nie przekracza 8 tygodni – nie mniej niż dwa) w sezonie kąpielowym, w okresie funkcjonowania kąpieliska, tak aby przerwa między badaniami nie przekraczała miesiąca.
Na stronie internetowej można znaleźć mapę kąpielisk, informacje organizacyjne, raporty i wyniki badań.