Nie daj się rakowi – pamiętaj o badaniach
15.10.2022
Od 1985 roku październik jest miesiącem walki z rakiem piersi, obchodzonym przez międzynarodowe organizacje prozdrowotne. Dodatkowo 15 października obchodzimy Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. To okazja, aby zwrócić szczególną uwagę na profilaktykę i w razie potrzeby umówić się na badania.
W Polsce rak piersi stanowi ok. 23-25% przypadków nowotworów u kobiet. Najczęściej chorują kobiety po 50 r.ż.
Nowotwory piersi
Nowoczesne metody leczenia raka piersi przynoszą coraz lepsze skutki. Wczesne wykrycie raka piersi daje duże szanse na całkowite wyleczenie. Nawet w bardziej zaawansowanych stadiach rozwoju raka można dopasować kurację, tak aby zapewnić pacjentce maksymalny komfort życia i zachowanie aktywności.
Określenie „rak piersi” w rzeczywistości może dotyczyć różnych typów nowotworu. Dla możliwie najlepszych efektów ważne jest dostosowanie planu leczenia do indywidualnych potrzeb pacjentki. Dlatego podstawą diagnostyki jest określenie typu i stadium zaawansowania nowotworu.
Badanie piersi
Podstawą profilaktyki jest samodzielne badanie piersi, które każda kobieta powinna wykonywać regularnie raz w miesiącu, w tym samym dniu cyklu, najlepiej kilka dni po zakończeniu miesiączki. Jeśli w czasie badania zauważalne są jakiekolwiek niepokojące objawy, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Większość zmian wyczuwanych podczas samodzielnego badania jest niegroźna, ale nawet złośliwe nowotwory, wykryte na wczesnym etapie, są w ogromnej większości w pełni wyleczalne.
Co może zaniepokoić podczas samobadania piersi?
- zmiana wielkości i kształtu piersi, która nie ustąpiła po miesiączce,
- guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi lub pod pachą (zwykle niebolesne),
- zmiana koloru skóry piersi,
- wciąganie skóry piersi,
- pomarszczenie lub łuszczenie skóry piersi,
- zmiany w obrębie brodawki piersi.
Mammografia
Bardzo często pierwsze etapy rozwoju choroby przebiegają bezobjawowo. Tym ważniejsze jest zatem pilnowanie kalendarza badań profilaktycznych. Jeśli jesteś kobietą w wieku 50-69 lat, pamiętaj o regularnej mammografii, wykonywanej w Polsce bezpłatnie i bez skierowania. To metoda, która daje wymierne rezultaty w wykrywaniu wczesnych stadiów choroby i znacząco wpływa na zmniejszenie liczby zgonów. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50–69 lat, które wykonywały badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, umieralność zmniejszyła się o 25-30%!
Jeśli w ciągu ostatnich dwóch lat (lub roku, o ile masz pisemne wskazanie do częstszych badań) nie wykonywałaś mammografii, po prostu zgłoś się do poradni i ustal termin badania. Jeżeliw twojej okolicy nie ma poradni stacjonarnej, możesz zbadać się w mammobusie. Na badanie weź ze sobą dokument tożsamości i zdjęcia z poprzednich mammografii.
Sprawdź listę poradni stacjonarnych.
Sprawdź, kiedy mammobus przyjedzie do twojej miejscowości.
Czynniki rozwoju raka piersi są złożone, jednak do najważniejszych należą:
- płeć – 99% zachorowań na raka piersi dotyczy kobiet
- wiek – najwięcej zachorowań występuje wśród kobiet po 50 roku życia,
- obciążenie genetyczne – zwiększone ryzyko wystąpienia raka piersi związane jest zwykle z mutacjami w genach BRCA1 i BRCA2. Występują one u około 3-5% kobiet,
- czynniki hormonalne: wieloletnie stosowanie hormonalnej terapii zastępczej w przebiegu menopauzy,
- nadwaga i otyłość,
- mała aktywność fizyczna,
- regularne i częste spożywanie alkoholu,
- częste spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone.
Ważne materiały
Planuję długie życie – profilaktyka raka piersi
Program profilaktyki raka piersi w Polsce
Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny