Dlaczego ochrona słuchu jest ważna?

Hałas stanowi podstawowe zagrożenie występujące w środowisku życia i pracy człowieka. Długotrwała ekspozycja na głośne dźwięki może prowadzić do uszkodzenia słuchu i innych poważnych problemów zdrowotnych. Szczegółowym aktem prawnym określającym wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac, podczas wykonywania których z przyczyn wynikających z cech miejsca pracy, stosowanych środków lub procesów pracy, mogą wystąpić szkodliwe czynniki fizyczne w postaci hałasu jest rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 5.08.2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne. Zgodnie z rozporządzeniem w przypadku gdy uniknięcie lub wyeliminowanie ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas nie jest możliwe za pomocą środków ochrony zbiorowej, lub organizacji pracy, pracodawca:

1) udostępnia środki ochrony indywidualnej słuchu, jeżeli wielkości charakteryzujące hałas w środowisku pracy przekraczają wartości progów działania;

2) udostępnia środki ochrony indywidualnej słuchu oraz nadzoruje prawidłowość ich stosowania. jeżeli wielkości charakteryzujące hałas w środowisku pracy osiągają lub przekraczają wartości NDN.

Według obowiązującego stanu prawnego- rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12.06.2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy obowiązek stosowania środków ochrony indywidualnej w postaci ochronników słuchu powstaje z chwilą, gdy poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub tygodnia pracy przekracza 85 dB.

Istnieje wiele różnych opcji ochrony słuchu, które można dostosować do swoich potrzeb. Najpopularniejszymi są nauszniki i wkładki douszne. Środki ochrony indywidualnej słuchu są dobierane w sposób eliminujący ryzyko uszkodzenia słuchu lub zmniejszający je do najniższego możliwego do osiągnięcia w danych warunkach poziomu. Bez względu na to, jaki rodzaj ochrony słuchu zostanie wybrany, ważne jest, aby był on odpowiednio dopasowany!

Według specjalistów Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego w praktyce przyjmuje się, że ryzyko uszkodzenia słuchu jest eliminowane wtedy, gdy pracownik nie jest eksponowany na hałas o poziomie dźwięku A powyżej 80 dB. Tym samym właściwie dobrane ochronniki słuchu powinny tak tłumić dźwięk, że wartości poziomu dźwięku A pod nimi nie będą większe niż 80 dB.

Podstawowym parametrem ochronników słuchu jest wartość tłumienia. Doboru ochronników słuchu do wielkości hałasu na stanowisku pracy można dokonać metodą dokładną, określając wymaganą wartość tłumienia w poszczególnych pasmach oktawowych w zakresie 63–8000 Hz, lub też metodami przybliżonymi: metodą HML, określającą wymagane tłumienie w zakresie hałasu wysokoczęstotliwościowego (H), średnioczęstotliwościowego (M) i niskoczęstotliwościowego (L), lub najbardziej przybliżoną metodą SNR (jednoliczbowa ocena tłumienia) porównującą zmierzoną wartość równoważnego poziomu dźwięku C na stanowisku pracy z liczbą SNR podawaną w instrukcji użytkowania danego ochronnika.

Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy opracował aplikację wspomagającą dobór ochronników słuchu przeznaczoną do zainstalowania w urządzeniach przenośnych typu smartfon lub tablet.

„Aplikacja wspomagająca dobór ochronników słuchu. Materiały informacyjne”
Autor: dr inż. Emil Kozłowski,
2019 r.

Dodatkowo opracowano również wytyczne do sprawdzania oraz nauki prawidłowego umieszczania wkładek przeciwhałasowych w zewnętrznym przewodzie słuchowym.

„Prawidłowe umieszczanie wkładek przeciwhałasowych w zewnętrznym przewodzie słuchowym. Wytyczne do sprawdzania oraz nauki”
Autorzy: mgr inż. Emil Kozłowski, dr inż. Rafał Młyński,
2021 r.

W przypadku zastosowania metody pasm oktawowych wymagana jest znajomość zmierzonych wartości poziomu ciśnienia akustycznego w pasmach oktawowych w zakresie 63 – 8000 Hz hałasu na stanowisku pracy. Pomiary i obliczenia poziomu dźwięku A pod ochronnikami słuchu może wykonać Laboratorium Higieny Pracy WSSE w Rzeszowie (kontakt telefoniczny: 17 85 22 111, wew. 344).