ODRA TO CHOROBA WYSOCE ZAKAŹNA
Odra jest wysoce zaraźliwą, ostrą chorobą wysypkową układu oddechowego. W przypadku braku szczepienia, zaatakuje z sukcesem ponad 90% wszystkich osób, które będą miały z nim styczność a nie były uodpornione.
Objawy
Odra rozpoczyna się 2 – 4 dniowym okresem zwiastunów: złe samopoczucie, kaszel, katar, zapalenie spojówek z łzawieniem, narastając ą gorączką dochodzącą nawet do temperatury ponad 40,00 C. W tym stadium zachorowanie jes t zazwyczaj mylnie rozpoznawane jako przeziębienie lub grypa. Następnie u 80% chorych, na 2-3 dni przed wysypką, na przekrwionej błonie śluzowej policzków pojawiają się 1-2 mm białawe plamki Koplika, które bledną po wystąpieniu wysypki. Przeważnie 14 dnia od zakażenia (3-4 dzień choroby) pojawia się rumieniowa, nieswędząca, plamisto-grudkowa wysypka (nie pęcherzykowa). Wysypka odrowa zaczyna się na linii włosów oraz za uszami, rozprzestrzenia się w dół tułowia i kończyn z zajęciem powierzchni dłoniowych rąk i podeszw stóp. Wykwity często zlewają się. Gorączka zwykle ustępuje po 4-5 dniach od wystąpienia wysypki, która zanika w takiej kolejności, w jakiej się pojawiła. Po wysypce pozostają przebarwienia, może wystąpić złuszczenie naskórka. Powiększenie węzłów chłonnych i śledziony, biegunka oraz wymioty należą do często występujących objawów. Choroba zazwyczaj trwa około 10 dni. Odra ma cięższy przebieg u dorosłych niż u dzieci, objawiając się wyższą gorączką, bardziej nasiloną wysypką.
Drogi szerzenia
Do zarażenia dochodzi drogą kropelkową, powietrzną lub przez bezpośredni kontakt z wydzieliną jamy nosowo-gardłowej lub moczem zakażonej osoby. Wirus wydalany jest już na 1-3 dni przed wystąpieniem gorączki i kaszlu u osoby zakażonej, czyli około 5 dni przed pojawieniem się wysypki i do 3 dni po jej wystąpieniu. Jeżeli uległo się zakażeniu, wówczas po około 7-18 dniach wystąpi gorączka (przeciętnie 10 dni) a następnie wysypka (po około 14 dniach od zakażenia). Zachorowanie na odrę nie powoduje nosicielstwa.
Powikłania po odrze
Powikłania w przebiegu odry występują w zakresie dróg oddechowych, ośrodkowego układu nerwowego oraz przewodu pokarmowego. Najczęstszym powikłaniem u małych dzieci jest zapalenie ucha środkowego. Dość często dochodzi do zapalenie płuc wymagającego leczenia szpitalnego, zwłaszcza u dorosłych. Bardzo groźne są powikłania neurologiczne – zapalenie mózgu i/lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ryzyko powikłań neurologicznych wzrasta z wiekiem, powyżej 10 roku życia jest 2-3 krotnie większe.
Źródła zakażenia
W Polsce najczęstszym źródłem zakażeń pozostają przypadki importowane z innych krajów. Od kilku lat rejestruje się w Polsce sporadyczne ogniska zachorowań na odrę występujące najczęściej w środowiskach osób nieszczepionych. W takich sytuacjach podejmowane są działania mające na celu zaszczepienie p/odrze nieszczepionych osób ze styczności z chorym lub podejrzanym o zachorowanie.
Szczepienia
Szczepienia ochronne przeciwko odrze są uważane za najskuteczniejszą metodę zapobiegania tej chorobie.
