- DEFINICJA CHOROBY ZAWODOWEJ
Kodeks pracy:
Art. 2351
Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”
Art. 2352
Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej u pracownika dokonuje:
- pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną;
- były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, zgłoszenia dokonuje osobiście lub za pośrednictwem lekarza leczącego;
- pracodawca zatrudniający pracownika, u którego zaistniało podejrzenie choroby zawodowej;
- lekarz podmiotu właściwego do rozpoznania choroby zawodowej w toku postępowania orzeczniczego po uzyskaniu skierowania na badanie w związku z podejrzeniem choroby zawodowej.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się na druku, którego wzór określony został w formie załącznika do Rozporządzenia Ministra Zdrowia (Dz. U. z 2013 r. poz. 1379):
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
- właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy,
których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Przez państwowego inspektora sanitarnego należy rozumieć odpowiednio:
- państwowego powiatowego inspektora sanitarnego,
- państwowego granicznego inspektora sanitarnego,
- państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego,
- komendanta Wojskowego Ośrodka Medycyny Prewencyjnej,
- wojskowemu inspektorowi sanitarnemu Wojskowego Ośrodka Medycyny Prewencyjnej.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonuje się na formularzu „Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej”
II. WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA
Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania, do jednostki orzeczniczej I stopnia.
III. ORZECZENIA LEKARSKIE:
Jednostkami orzeczniczymi I stopnia są:
- poradnie i oddziały chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy,
- kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych),
- poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego - w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych,
- podmioty lecznicze, których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
Właściwość jednostki ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, a w przypadku gdy pracownik zamieszkuje w innym województwie niż była wykonywana praca w narażeniu zawodowym, właściwość jednostki orzeczniczej I stopnia ustala się według aktualnego miejsca zamieszkania pracownika.
Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy.
Lekarz orzecznik wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania, na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.
Orzeczenie lekarskie przesyła się właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi oraz lekarzowi kierującemu na badania, a w przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej II stopnia – również jednostce orzeczniczej I stopnia.
Pracownik który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego I instancji o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia.
IV. DECYZJA O STWIERDZENIU CHOROBY ZAWODOWEJ LUB O BRAKU PODSTAW DO STWIERDZENIU CHOROBY ZAWODOWEJ
Właściwy państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do stwierdzeniu choroby zawodowej na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika.
Właściwy państwowy inspektor sanitarny przesyła decyzję:
- zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi,
- pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
- jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
V. ODWOŁANIE
Odwołanie od orzeczenia lekarskiego o chorobie zawodowej przysługuje:
- pracownikowi/ byłemu pracownikowi w terminie 14 dni od daty otrzymania orzeczenia
- składane jest za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia, która prowadziła postępowanie w formie wniosku z uzasadnieniem o ponowne badanie w instytucie badawczym w dziedzinie medycyny pracy.
Odwołanie od decyzji państwowego inspektora sanitarnego w sprawie choroby zawodowej:
- przysługuje pracownikowi/byłemu pracownikowi, pracodawcy w terminie 14 dni od daty jej otrzymania
- składane jest za pośrednictwem państwowego inspektora sanitarnego, który wydał kwestionowaną decyzję.
Orzeczenie lekarskie wydane w jednostce orzeczniczej II stopnia i decyzja administracyjna wydana w II instancji mają charakter ostateczny; nie przysługuje zainteresowanym prawo do odwołania się od nich.
Na decyzję administracyjną wydaną w II instancji przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od daty jej doręczenia, za pośrednictwem jednostki, która wydała decyzję w I instancji.
Na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przysługuje stronom skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od daty otrzymania wyroku WSA.