Raport Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczący zatruć środkiem zastępczym lub nową substancją psychoaktywną w Polsce za 2022 rok
19.04.2023
Dane zgromadzone od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. w Systemie Monitorowania Informacji o Środkach Zastępczych i Nowych Substancjach Psychoaktywnych (SMIOD) posłużyły do sporządzenia raportu GIS dotyczącego zatruć środkiem zastępczym lub nową substancją psychoaktywną w Polsce za 2022 r.
WNIOSKI Z RAPORTU:
- Na przestrzeni ostatnich lat, dzięki działaniom Państwowej Inspekcji Sanitarnej dostęp do środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych na terenie Polski został bardzo mocno ograniczony.
- W 2022 r. zanotowano kolejny spadek liczby zatruć/podejrzeń zatruć środkami zastępczymi i nowymi substancjami psychoaktywnymi (ŚZ/NSP).
- Średnia miesięczna liczba dotycząca przypadków zatruć i podejrzeń zatruć ŚZ/NSP w 2022 r. wynosiła 25 i jest to najniższa wartość odnotowana od 2013 r.
- Dane z obszaru kraju, podobnie jak w poprzednich latach, wykazują znaczące zróżnicowanie zależne od regionu; obszary szczególnie zagrożone zatruciami powodowanymi przez środki zastępcze i nowe substancje psychoaktywne obejmują województwa: małopolskie i wielkopolskie.
- Negatywne konsekwencje zdrowotne w przeważającej mierze dotyczą mężczyzn, którzy w 2022 r. stanowili 74,6 % wszystkich przypadków zatruć i podejrzeń zatruć ŚZ/NSP.
- Analiza danych zgromadzonych w 2022 r., podobnie jak w 2021 r. wskazuje mężczyzn w przedziale wiekowym 19 - 24 oraz 30 - 39, jako grupę wysokiego ryzyka w związku z używaniem środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych.
- Konsekwentnie utrzymujący się spadek liczby zatruć/podejrzeń zatruć środkami zastępczymi i nowymi substancjami psychoaktywnymi może wynikać z nieopłacalności tworzenia kolejnych nowych modyfikacji istniejących substancji psychoaktywnych, które w większości już podlegają odpowiedzialności karnej oraz z obawy wystąpienia nieokreślonego ryzyka wystąpienia ciężkich działań niepożądanych.
- W 2022 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 stycznia 2022 r, zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 406), które obejmuje w załączniku nr 3 do rozporządzenia kolejne 2 literalnie wpisane nowe substancje psychoaktywne: 3-HO-PCP i 1cP-LSD.
- Dzięki prowadzonemu przez Państwową Inspekcję Sanitarną monitoringowi rynku substancji o działaniu psychoaktywnym oraz działaniom Zespołu, wykaz nowych substancji psychoaktywnych obejmuje już 54 pozycje oraz ogólne wzory strukturalne dla 6 grup nowych substancji psychoaktywnych, przy czym kolejne substancje, zgodnie z podjętymi uchwałami Zespołu α–PHiP, ESZOPIKLON, HHC-O, 3D-MXE, MXPr, MXiPr zostaną ujęte w kolejnej nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych, które wejdzie w życie w 2023 r.
- W 2022 r. na podstawie decyzji Komisji ds. Środków Odurzających (Commission on Narcotic Drugs – CND) zostały dokonane zmiany wykazów substancji polegające na włączeniu do grupy I-N środków odurzających substancji pn. BRORFINA (zgodnie z decyzją 65/1) i METONITAZEN (zgodnie z decyzją 65/2), oraz przeniesienie z grupy I-P do grupy II-P substancji psychotropowej EUTYLON (zgodnie z decyzją 65/3), które zostaną ujęte w kolejnej nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych, które wejdzie w życie w 2023 r.
- W ramach współpracy w celu sprawnego i skutecznego wykonywania zadań w zakresie przeciwdziałania wprowadzania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych, w dniu 19 grudnia 2022 r. w siedzibie Głównego Inspektoratu Sanitarnego w Warszawie, odbyło się spotkanie przedstawicieli służb Krajowej Administracji Skarbowej, Prokuratury Krajowej, Komendy Głównej Policji, Komendy Głównej Straży Granicznej, Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego, zwane „Porozumieniem 6 Służb”, na którym dokonano m.in. oceny realizacji celów Porozumienia oraz analizy funkcjonowania obecnego systemu przeciwdziałania dostępności środków zastępczych.
Zachęcamy do zapoznania się z raportem.
Materiały
Raport Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczący zatruć środkiem zastępczym lub nową substancją psychoaktywną w Polsce za 2021 rokRAPORT_GŁÓWNEGO_INSPEKTORA_SANITARNEGO_DOT_ZATRUĆ_ŚRODKIEM_ZASTĘPCZYM_LUB_NOWĄ_SUBSTANCJA_PSYCHOAKTYWNĄ_W_POLSCE_ZA_2021_R.pdf 0.71MB