Bezpieczne grzybobranie
11.10.2021
Grzybobranie to popularna forma spędzania wolnego czasu. Zarówno walory zapachowe, jak i smakowe sprawiają, że grzyby są chętnie spożywane przez ludzi. W naszych lasach rośnie wiele gatunków grzybów. Szczególnie niebezpieczne są grzyby trujące, które mogą stać się przyczyną śmiertelnych zatruć pokarmowych. Aby uniknąć tak poważnych zagrożeń dla życia i zdrowia, należy zbierać tylko te grzyby, które dobrze znamy i jest to jedyny sposób uniknięcia tragicznych konsekwencji spożycia grzybów trujących. Osoby nieposiadające stosownej wiedzy, kupujące grzyby na targowiskach, powinny zwracać uwagę na atest wydany przez grzyboznawcę i nie opierać się jedynie na bezgranicznym zaufaniu do sprzedawcy.
Zbieranie grzybów wymaga wiedzy oraz doświadczenia.
Pomoc w rozpoznawaniu:
- Grzyboznawcy – posiadają uprawnienia do oceny grzybów świeżych i suszonych,
- Klasyfikatorzy grzybów – posiadają uprawnienia do oceny wyłącznie grzybów świeżych.
Grzyboznawcy oraz klasyfikatorzy grzybów uzyskują uprawnienia w drodze decyzji administracyjnej Wielkopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, która poprzedzona jest odpowiednim kursem specjalistycznym oraz egzaminem.
- Atlas grzybów – zawierający szczegółowe informacje o grzybach, miejscach ich występowania oraz zdjęcia przedstawiające poszczególne gatunki.
- Aplikacje mobilne – ułatwiające identyfikację grzybów za pośrednictwem smartfonu, dostępne w postaci mobilnych atlasów grzybów lub identyfikujące grzyby na podstawie zrobionego zdjęcia.
Pamiętaj!
Państwowa Inspekcja Sanitarna zatrudnia grzyboznawców, którzy posiadają wszechstronną wiedzę na temat grzybów. Z ich porad można skorzystać bezpłatnie, zawsze gdy chcemy się upewnić, czy zebrane przez nas okazy są bezpieczne dla naszego zdrowia.
Pamiętajmy, że do identyfikacji należy przynosić wyłącznie grzyby świeże, wykręcone w całości z podłoża!
Jak się przygotować do grzybobrania:
- odpowiednie ubranie: bluza lub kurtka, spodnie z długimi nogawkami, peleryna przeciwdeszczowa, kalosze lub buty z wyższą cholewką, czapka lub kapelusz – zabezpieczy nas przed wilgocią oraz ukąszeniem owadów i żmij;
- koszyk na grzyby najlepiej wiklinowy – w foliowej torebce grzyby zaczynają parować, co sprzyja ich psuciu;
- nożyk do oczyszczania grzybów – zbierając grzyby delikatnie je wykręcamy z podłoża a pozostałości ściółki czyścimy za pomocą noża;
- środek odstraszający owady – stanowi dodatkową ochronę przed komarami i kleszczami.
Pamiętaj o podstawowych zasadach bezpiecznego grzybobrania!
- Zbieraj tylko gatunki grzybów dobrze znanych.
- Nie należy zbierać zbyt młodych owocników bez wykształconych cech danego gatunku – to one są najczęstszą przyczyną tragicznych pomyłek.
- Nie należy zbierać grzybów zbyt starych i przejrzałych, ponieważ mogą spowodować nieswoiste zatrucie pokarmowe.
- Nie niszcz żadnych grzybów, nawet trujących, ponieważ są one potrzebne w leśnym ekosystemie!
- Zbieraj grzyby wyłącznie do wiklinowych koszy lub łubianek, które przepuszczają powietrze. Torby foliowe powodują zaparzenie grzybów, a także przyspieszają ich psucie!
- Nie zbieraj grzybów, które rosną w rowach, na skraju lasu czy w okolicach skupisk odpadów, ponieważ grzyby wchłaniają ze swojego otoczenia metale ciężkie!
- Grzyby podczas zbiorów należy wykręcać z podłoża, a powstały po nich „dołek” zasypać ziemią (w ten sposób zapobiegamy wyschnięciu grzybni). Wykręcenie całego owocnika jest niezbędne przy identyfikacji danego grzyba, ponieważ wiele cech morfologicznych znajduje się na trzonie danego owocnika.
- Potrawy z grzybów są ciężkostrawne, dlatego nie zaleca się podawania potraw z grzybów dzieciom oraz osobom starszym.
Pamiętaj!
- Zbieranie grzybów wymaga wiedzy i doświadczenia.
- Zbieraj grzyby, co do których masz całkowitą pewność.
- Jeżeli masz wątpliwości co do gatunku grzybów, nie ryzykuj!
Zatrucia grzybami
Główną przyczyną zatrucia grzybami jest niewłaściwe rozpoznanie jadalnych i trujących grzybów oraz nieodpowiednie przygotowanie potraw z niektórych jadalnych grzybów.
Pierwsze objawy zatrucia grzybami mogą pojawić się już po kilku godzinach od ich zjedzenia, jednak w zależności od rodzaju, symptomy zatrucia potrafią wystąpić nawet po kilkunastu godzinach od ich spożycia.
Najczęstsze objawy zatrucia grzybami:
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha i głowy,
- podwyższona temperatura ciała.
Przy zatruciu grzybami objawy mogą być podobne podobne jak przy niestrawności lub infekcji przewodu pokarmowego.
Niejednorodność objawów zatrucia grzybami wynika z zawartości różnych toksyn w poszczególnych odmianach. Rodzaje objawów oraz ich intensywność zależą od predyspozycji organizmu oraz ilości spożytych toksyn.
Pierwsza pomoc:
Jeśli po zjedzeniu grzybów pojawiają się oznaki zatrucia, należy niezwłocznie zapewnić pomoc lekarską, skontaktować się z numerem alarmowym 999 lub 112 albo przewieźć chorego do szpitala.
Czekając na pomoc medyczną można sprowokować wymioty.
Osobie z objawami zatrucia nie należy podawać mleka i alkoholu, ponieważ płyny te przyśpieszają przenikanie toksyn do krwiobiegu.
Leczenie:
Bardzo często pacjenci nie kojarzą swoich dolegliwości ze spożyciem grzybów i bagatelizują objawy.
Zbyt późna reakcja i brak właściwego leczenia może prowadzić do powstania nieodwracalnych zmian w organizmie, a nawet śmierci.
Leczenie polega na płukaniu żołądka, podawaniu węgla aktywnego oraz uzupełnianiu płynów i elektrolitów. Stosowane jest również leczenie objawowe.
Najczęstsze i najbardziej niebezpieczne zatrucia spowodowane są na skutek spożycia Muchomora sromotnikowego, który mylony jest z takimi grzybami jadalnymi jak: Kania czubajka, Gąska zielona.
Hospitalizacja w przypadku zatruć trwa od kilku do kilkunastu tygodni, a badaniu i leczeniu powinny się poddać wszystkie osoby, które jadły potrawę z grzybami, a nie tylko te, które mają objawy zatrucia.
Spożywanie grzybów:
Nie zaleca się jedzenia grzybów:
- kobietom w ciąży i karmiącym,
- dzieciom,
- osobom starszym,
- osobom z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego.
Materiały
Zasady bezpieczeństwa grzybobraniaZasady_bezpieczeństwa_grzybobrania.pdf 0.73MB Wykaz grzybów dopuszczonych do obrotu
Wykaz_grzybów_dopuszczonych_do_obrotu.pdf 0.72MB Podstawowe zasady bezpiecznego grzybobrania
Podstawowe_zasady_bezpiecznego_grzybobrania_-_ulotka-2-1.pdf 4.00MB