Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Grodzisku Mazowieckim

Szanowni Przedsiębiorcy
Informujemy, że w ramach ochrony zdrowia pracowników na równi z substancjami o działaniu
rakotwórczym i mutagennym zaliczono substancje o działaniu reprotoksycznym. W § 2 pkt 3-5
rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2024 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin,
czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym
w środowisku pracy (Dz.U. 2024 poz. 1126) Dz.U. 2024 poz. 1126 podano definicję tych substancji:
"3) substancja o działaniu reprotoksycznym - substancję chemiczną lub mieszaninę, która spełnia kryteria
klasyfikacji jako działająca szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B zgodnie z załącznikiem I
do rozporządzenia nr 1272/2008;
4) nieprogowa substancja reprotoksyczna - substancję reprotoksyczną, dla której nie istnieje bezpieczny
poziom narażenia zdrowia pracowników i którą określono jako taką w przepisach wydanych na podstawie
art. 228 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, zwanej dalej "Kodeksem pracy";
5) progowa substancja reprotoksyczna - substancję reprotoksyczną, dla której istnieje bezpieczny poziom
narażenia, poniżej którego nie występuje zagrożenie dla zdrowia pracowników, i którą określono jako taką
w przepisach wydanych na podstawie art. 228 § 3 Kodeksu pracy."
Wśród substancji reprotoksycznych wyróżniamy:
• Kategorię 1 (Repr. 1A i Repr. 1B) – substancje działające szkodliwie na rozrodczość u ludzi,
lub co do których istnieje domniemanie, że działają szkodliwie na rozrodczość u ludzi;
• Kategorię 2 (Repr. 2) - substancje co do których podejrzewa się, że działają szkodliwie
na rozrodczość u ludzi;
• Kategorię LACT (Lact.) – substancje mające wpływ na laktację lub oddziaływanie szkodliwe
na dzieci karmione piersią.
Substancje reprotoksyczne są klasyfikowane na podstawie kryteriów określonych w rozporządzeniu CLP
(Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008 ze zm.). ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2008/1272/2023-12-01

Zwroty określające zagrożenie dotyczące substancji reprotoksycznych to: H360, H360D, H360FD, H360Fd,
H360Df, H361, H361d, H361fd, H362.
Informujemy, że w związku z powyższym z dniem:
29.06.2024 roku weszła w życie zmiana w ustawie Kodeks pracy w zakresie art. 222 § 1-2 ujmująca
substancje reprotoksyczne (tj. Dz.U. 2023 poz. 1465 ze zm.) Dz.U. 2023 poz. 1465
28.07.2024 roku weszło w życie NOWE rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2024 r. w sprawie
substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu
rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym w środowisku pracy (Dz.U. 2024 poz. 1126)
Dz.U. 2024 poz. 1126
Istotne zmiany dotyczą m.in.
- ujęcia w rejestry prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie
z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami reprotoksycznym,
- ujęcia w rejestry pracowników, którzy wykonują ww. prace,
- obowiązków nałożonych na pracodawcę (§ 5, § 11, § 12), w tym dotyczący informowania pracownika,
przed powierzeniem pracy z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami lub procesami technologicznymi
o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym, w przypadku których ustalono wartość
dopuszczalnego stężenia określonych substancji w materiale biologicznym, o konieczności przeprowadzania
kontroli jego zdrowia związanej z tymi wartościami dopuszczalnymi,
- wprowadzenia systemów zamkniętych (§ 4 pkt 2-4),
- określania poziomu narażenia w ocenie ryzyka zawodowego (§ 4 pkt 5),
- wprowadzenia dodatkowego podziału pracowników wykazywanych w rejestrze prac, których
wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z substancjami chemicznymi,
ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym
lub neurotoksycznym (§ 6 pkt 4),
- określenia, kogo uznaje się za pracownika zatrudnionego przy pracach w stężeniach do 0,1 (włącznie)
wartości NDS
- WAŻNE: zmienił się wzór sprawozdania rocznego, który zamieszczony został w załączniku 2. Za rok 2024
dane należy przesyłać z wykorzystaniem nowego wzoru.
28.07.2024 roku weszła w życie zmiana w rozporządzeniu w sprawie badań i pomiarów czynników
szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w zakresie § 4, § 6, § 7 (tj. Dz.U. 2023 poz. 419 ze zm.) Dz.U.
2023 poz. 419 Pomiary czynników reprotoksycznych należy wykonywać co 3 lub 6 miesięcy w zależności
od uzyskanego wyniku i ich liczby.
Przypominamy, że przy pracach z substancjami / mieszaninami reprotoksycznymi (tak jak i rakotwórczymi
i mutagennymi) nie wolno zatrudniać kobiet w ciąży, kobiet karmiących dziecko piersią oraz młodocianych.
Ograniczenia te wynikają z:
- rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych,
niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią.
(Dz.U. 2017 poz. 796 z póź. zm.) Dz.U. 2017 poz. 796
- rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych
młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. 2023 poz. 1240)
Dz.U. 2023 poz. 1240