Podlaski program zwalczania następstw zdrowotnych używania wyrobów tytoniowych
W Polsce pomimo cyklicznych działań profilaktycznych, możemy odnotować średnio 67tys. osób rocznie, które umierają z powodu palenia tytoniu. Z racji tego powstał projekt Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce, w którym określone zostały cele i zadania na lata 2014 – 2018.
Podstawą prawną programu jest art. 4 ust. 1 ustawy z 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn.zm.).
Założenia ujęte w projekcie zgodne są z zapisami Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Używania Tytoniu (Framework Convention on Tobacco Control, FCTC). Powstała ona w celu zapobiegania szerzeniu się epidemii palenia tytoniu na świecie.
Od 1997 r. realizowane były następujące programy profilaktyczne:
- Programu polityki zdrowotnej i społeczno-ekonomicznej prowadzącej do zmniejszenia konsumpcji tytoniu. Zamierzenia na lata 1997-2000;
- Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2002 - 2006;
- Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2007 - 2008;
- Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na rok 2009;
- Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2010 – 2013.
Od 2007 roku, z upoważnienia Ministra Zdrowia, realizatorem i koordynatorem programu został Główny Inspektor Sanitarny.
Założenia programu na lata 2014 - 2018
Ograniczenie ekspozycji na dym tytoniowy (w odniesieniu do czynnego i biernego palenia tytoniu) w społeczeństwie polskim realizowane jest poprzez:
- Zapobieganie zwiększaniu się liczby osób rozpoczynających palenie.
- Zapobieganie wzrostowi narażenia na dym tytoniowy w miejscach użyteczności publicznej.
- Tworzenie odpowiednich regulacji prawnych umożliwiających realizację skutecznej polityki ograniczania używania tytoniu w Polsce.
- Zwiększenie wiedzy na temat szkodliwości palenia wyrobów tytoniowych wśród dzieci i młodzieży.
- Zmiana postaw wobec palenia tytoniu, zmierzająca w kierunku marginalizacji tego zjawiska w społeczeństwie.
- Zwiększenie liczby osób rzucających palenie.
Zadania i ich realizacja na lata 2014 - 2018
- Zadanie 1. Monitorowanie sytuacji w zakresie używania i uprawy tytoniu.
- Zadanie 2. Skuteczna ochrona przed dymem tytoniowym.
- Zadanie 3. Oferowanie pomocy w leczeniu uzależnienia od tytoniu.
- Zadanie 4. Informowanie i ostrzeganie o ryzyku zdrowotnym związanym z używaniem tytoniu.
- Zadanie 5. Eliminowanie praktyk marketingowych naruszających zakaz reklamy i promocji wyrobów tytoniowych.
- Zadanie 6. Wdraża nie ekonomicznych i administracyjnych stymulantów ograniczania konsumpcji wyrobów tytoniowych.
Profilaktyka tytoniowa obejmuje zatem (link do źródła: https://www.wsse.bialystok.pl):
- Przeprowadzanie kampanii informacyjnych poprzedzających i towarzyszących wprowadzeniu nowych rozwiązań prawnych w zakresie stref wolnych od dymu tytoniowego.
- Mobilizowanie środowisk lokalnych (miasta, powiaty, gminy) do realizacji własnych projektów mających na celu tworzenie przestrzeni publicznej wolnej od dymu tytoniowego.
- Systematyczną i skuteczną egzekucję przestrzegania zapisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
- Organizowanie ogólnokrajowych kampanii społecznych, w tym:
- Światowego Dnia bez Tytoniu – kampanii społecznej skierowanej do ogółu społeczeństwa, której hasło ogłaszane jest przez Światową Organizację Zdrowia,
- Światowego Dnia Rzucania Palenia – kampanii społecznej skierowanej do osób palących.
- Organizowanie konferencji (w tym prasowych), narad, szkoleń.
- Prowadzenie działań edukacyjnych i programów ukazujących źródła i istotę zagrożeń związanych z inhalacją dymu tytoniowego, skierowanych do różnych grup docelowych (w szczególności do dzieci i młodzieży).
- Wydawanie i dystrybucję materiałów oświatowo-zdrowotnych na potrzeby realizacji działań informacyjno-edukacyjnych.
Od 2018 roku program krajowy przekształcony zostaje na program wojewódzki, pod nazwą:
PODLASKI PROGRAM ZWALCZANIA NASTĘPSTW ZDROWOTNYCH UŻYWANIA WYROBÓW TYTONIOWYCH I WYROBÓW POWIĄZANYCH W 2018
W ramach programu podlaskiego realizowane będą następujące programy lokalne:
- Czyste powietrze wokół na
- Nie pal przy mnie proszę
- Znajdź właściwe rozwiązanie