Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rzeszowie

Tegoroczne hasło przyjęte z okazji Światowego Dnia AIDS przez Wspólny Program Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS) brzmi: Pozwólmy społecznościom być liderami (ang. Let Communities Lead).

Świat może położyć kres AIDS, pod przewodnictwem społeczności. Organizacje społeczności żyjących z HIV, zagrożonych lub dotkniętych wirusem HIV stanowią pierwszą linię frontu postępu w walce z HIV. Społeczności łączą ludzi z usługami publicznej opieki zdrowotnej skoncentrowanymi na osobie, budują zaufanie, wprowadzają innowacje, monitorują wdrażanie polityk i usług oraz pociągają dostawców do odpowiedzialności.

Jednak społeczności są powstrzymywane od przywództwa. Niedobory środków finansowych, przeszkody polityczne i regulacyjne, ograniczenia wydajności oraz ataki na społeczeństwo obywatelskie i prawa człowieka zmarginalizowanych społeczności utrudniają postęp usług w zakresie zapobiegania i leczenia HIV. Jeśli te przeszkody zostaną usunięte, organizacje kierowane przez społeczność będą mogły nadać jeszcze większy impet globalnej reakcji na HIV, przyspieszając postęp na drodze do wyeliminowania AIDS.

Ten Światowy Dzień AIDS to coś więcej niż świętowanie osiągnięć społeczności; jest to wezwanie do działania, aby umożliwić i wspierać społeczności w ich rolach przywódczych. Światowy Dzień AIDS w 2023 r. podkreśli, że aby uwolnić pełny potencjał przywództwa społeczności i umożliwić położenie kresu AIDS:

• Role przywódcze społeczności muszą stanowić podstawę wszystkich planów i programów dotyczących HIV oraz ich formułowania, budżetowania, wdrażania, monitorowania i oceny. „Nic o nas bez nas”.
• Role przywódcze społeczności muszą być w pełni i niezawodnie finansowane, aby umożliwić wymagany wzrost, a także muszą być odpowiednio wspierane i wynagradzane. „Niepowstrzymanie AIDS jest droższe niż jego zakończenie”.
• Należy usunąć bariery utrudniające pełnienie przez społeczności ról przywódczych. Potrzebne jest sprzyjające otoczenie regulacyjne, które ułatwi rolę społeczności w świadczeniu usług związanych z HIV, zapewni przestrzeń społeczeństwu obywatelskiemu i chroni prawa człowieka wszystkich, w tym społeczności marginalizowanych, aby przyspieszyć globalną reakcję na HIV. „Usuń prawa, które szkodzą, stwórz prawa, które wzmacniają”.

Społeczności przewodniczą Światowemu Dniu AIDS, a na całym świecie kształtują wydarzenia i dostosowują szczegółowe zaproszenia do swoich konkretnych potrzeb. Dzięki zdjęciom i filmom udostępnianym przez grupy w mediach społecznościowych i gromadzonym przez UNAIDS ludzie będą mogli być świadkami kalejdoskopu zachodzących wydarzeń, zainspirować się determinacją i nadzieją oraz usłyszeć wezwania społeczności do działania.

Więcej informacji: https://aids.gov.pl/

https://www.who.int/campaigns/world-aids-day/world-aids-day-2023

Program został wdrożony do szkół podstawowych w roku szkolnym 2005/2006.

W bieżącym roku szkolnym 2024/2025 program edukacyjny „Zawsze Razem” będzie proponowany placówkom tak jak w roku ubiegłym. Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom zaangażowanym w realizację programu i jednocześnie zapraszamy do współpracy. Mamy nadzieję, że nasze wspólne działania prozdrowotne przyniosą wymierne efekty w zakresie kształtowania prawidłowych zachowań prozdrowotnych dzieci. 

 

Celem programu jest kształtowanie u dzieci właściwych postaw i zachowań wobec słabszych rówieśników, unikanie zachowań ryzykownych oraz podejmowanie zdrowych wyborów życiowych.

 

Propozycje tematów do realizacji w programie to:

• co to jest zdrowie,
• jak dbać o zdrowie,
• dlaczego niektórzy ludzie chorują,
• jak rozprzestrzeniają się choroby, w tym również przenoszone drogą kropelkową (np. grypa, COVID-19),
• jak rozprzestrzenia się choroba,
• jak się czujemy gdy jesteśmy chorzy,
• komu mówisz gdy się źle czujesz,
• co czujesz do kogoś, kto jest chory,
• co czujesz do siebie gdy jesteś chory,
• co to są choroby przewlekłe i choroby zakaźne (w tym również AIDS), jak się można zakazić,
• co robić, żeby nie chorować (w tym również zasady profilaktyki związane z epidemią SARS-CoV-2, tj. D- dezynfekcja, D- dystans, M- maseczka),
• jak pomóc choremu koledze.

Wzmocnieniem programu jest konkurs plastyczny pt. "Zawsze razem" dla dzieci klas I-III szkół podstawowych.

Informacji udzielają pracownicy pionu oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia właściwie terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej województwa podkarpackiego - KONTAKT.

Wojewódzki koordynator programu - Joanna Król  joanna.krol@sanepid.gov.pl 

Światowe dane statystyczne wskazują już od wielu lat, że rośnie liczba zakażeń HIV wśród osób heteroseksualnych, w tym- dramatycznie- kobiet i dzieci! Duży procent nowo zakażonych stanowią młodzi ludzie pomiędzy 15 a 24 rokiem życia. Zagrożenie HIV/AIDS trzeba uznać za realne w planie ogólnym , nie zaś ograniczonym do tego, który chętnie marginalizujemy, określamy mianem patologii.

 

Jedyną skuteczną bronią w walce z epidemią HIV/AIDS jest edukacja i płynąca z niej wiedza oraz nabyte, konkretne umiejętności związane z różnymi typami relacji między ludźmi.

 

Obowiązkiem dorosłych jest przekazywanie pełnej i rzetelnej informacji na temat sposobów ochrony przed zakażeniem w rożnych sytuacjach- także takich, których sami nie akceptują.

 

Program edukacyjny "Zapobieganie HIV/AIDS i chorobom przenoszonym drogą płciową - edukacja młodzieży szkolnej" skierowany jest do uczniów wyższychklas szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych.

 

Celem programu jest kształtowanie bezpiecznych zachowań i poczucia odpowiedzialności za swoje zdrowie.

Realizacja programu prowadzona jest na podstawie podręcznika pt. "Zapobieganie HIV/AIDS i chorobom przenoszonym drogą płciową. Edukacja młodzieży szkolnej" , który został wydany przez Krajowe Centrum ds AIDS.

Materiały edukacyjne przeznaczone są zarówno dla tych, którzy o HIV/AIDS wiedzą dużo, jak i tych, którzy wiedząc niewiele, zdecydują się na podjęcie tematu w przekonaniu, że jest on na tyle ważny, że trzeba się nim zająć natychmiast- ucząc się wraz z wychowankami, uczniami i dziećmi.

 

Więcej informacji: https://aids.gov.pl/

Hasło: Hasło przewodnie kampanii #mójpierwszyraz to przekaz do młodych ludzi:

Chcecie mieć swój pierwszy raz za sobą?

Przed podjęciem decyzji o wspólnym seksie, zróbcie RAZEM test w kierunku HIV!

Filozofia kampanii: kampania została zaplanowana w typie tzw. kampanii teaserowej: w pierwszym etapie (tzw. TEASER) podawany jest komunikat mający zaciekawić odbiorcę (słowo „TO”), w drugim etapie (tzw. REVEAL) podawany jest komunikat właściwy (fraza „TEST NA HIV”). Podczas pierwszego etapu odbiorca zastanawia się nad hasłem: #mójpierwszyraz i dopiero w trakcie drugiego etapu odkrywa jego prawdziwe znaczenie, czyli zaproszenie do wykonania testu w kierunku HIV, np. poprzez zgłoszenie się do punktu konsultacyjno-diagnostycznego (PKD), gdzie anonimowo, bezpłatnie i bez skierowania może wykonać badanie.

Termin: od 4 listopada 2024 r. do 1 grudnia 2024 r., ze szczególnym uwzględnieniem: Europejskiego Tygodnia Testowania w kierunku HIV (ETT): 18–25 listopada 2024 r. oraz Światowego Dnia AIDS: 1 grudnia 2024 r. 

Grupa docelowa: młodzi dorośli w wieku 18–24 lata.

Cele:

1. Popularyzacja wczesnej diagnostyki w kierunku HIV, szczególnie wśród osób, które nigdy w swoim życiu nie wykonały tego testu, ponieważ nie odnoszą do siebie ryzyka zakażenia. Mimo że większość ludzi dorosłych jest aktywna seksualnie, tylko jedna osoba na dziesięć chociaż raz w życiu wykonała test w kierunku HIV. Należy jednocześnie pamiętać o innych zakażeniach, które często towarzyszą HIV, jak kiła, HCV, rzeżączka czy chlamydioza.
2. Przełamanie stereotypu, że HIV zakażają się jedynie osoby z wybranych populacji, takie jak np.  sprzedające usługi seksualne, uzależnione od narkotyków, homoseksualiści. 
3. Popularyzowanie faktów, że nie ma grup ryzyka, są natomiast ryzykowne zachowania i sytuacje mogące prowadzić do zakażenia HIV. Kontakt seksualny bez użycia prezerwatywy jest takim zachowaniem, dlatego warto rozważyć wykonanie testu. Tym bardziej, że istnieje wiele możliwości jego wykonania, a jedną z nich jest bezpłatne i anonimowe testowanie w punktach konsultacyjno-diagnostycznych (PKD), połączone z profesjonalnym poradnictwem. W każdym województwie znajduje się przynajmniej jeden taki punkt. Adresy punktów znajdują się na stronie: https://aids.gov.pl/pkd/. Warto podkreślić, że nie trzeba specjalnie się do takiego testu przygotowywać, a więc np. być na czczo.
4. Rozpropagowanie informacji o: 

• stronie kampanii: mojpierwszyraz.aids.gov.pl
• Poradni Internetowej HIV/AIDS: https://aids.gov.pl/pi 
• bezpłatnym Telefonie Zaufania HIV/AIDS: 800 888 448

Więcej na: https://aids.gov.pl/