Gumowe podłoża boisk sportowych i placów zabaw - zmiana przepisów
29.09.2021
Wielkopolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przypomina o zmianie przepisów dotyczących ścinek i granulatów wykorzystywanych jako podłoża na boiskach sportowych i placach zabaw. Dzięki nowym normom gry i zabawy w takich miejscach będą jeszcze bezpieczniejsze. Jest to też odpowiedź na obawy społeczne związane z zabawą na sztucznych boiskach sportowych i placach zabaw.
Boiska sportowe i place zabaw coraz częściej są pokrywane granulatem z tworzywa sztucznego lub gumy. Miękkie wypełnienie sprawia, że boiska są trwalsze, odporne na warunki atmosferyczne oraz zwiększają amortyzację i przyczepność. Na nawierzchniach placów zabaw stosuje się również luźne gumowe ścinki pod huśtawkami, zjeżdżalniami i innym wyposażeniem placów zabaw, aby amortyzować podłoże, gdy dziecko upadnie. - Granulki i ścinki są często wytwarzane z opon wycofanych z eksploatacji, które są kruszone i mielone na mniejsze kawałki – tłumaczy Wielkopolski Inspektor Sanitarny dr Jadwiga Kuczma-Napierała.
Nowe normy
Nowe przepisy będą obowiązywać w UE/EOG od 10 sierpnia 2022 r. i zakazują wprowadzania do obrotu i stosowania granulek i ścinek jako wypełnienia, jeśli zawierają one więcej niż 20 mg/kg sumy ośmiu WWA. Granulki lub ścinki wprowadzane na rynek również muszą być oznakowane partiami, aby zapewnić bezpieczne stosowanie. Według nowych przepisów granulaty lub ścinki, które są w użyciu w Unii w dniu 9 sierpnia 2022 r. jako materiał wypełniający na boiskach ze sztuczną murawą lub w postaci luźnej na placach zabaw lub w zastosowaniach sportowych, mogą pozostać na miejscu i nadal być tam wykorzystywane w tym samym celu.
Guma zamiast piasku
Wykorzystanie granulek i ścinek jako wypełnienia w syntetycznej murawie wzrosło w ciągu ostatnich 10-15 lat. Ma to związek z zakazem składowania odpadów opon w UE. Granulki i ścinki mogą zawierać potencjalnie szkodliwe chemikalia, w tym wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), metale i ftalany. Jedną z głównych obaw dotyczących stosowania granulatów i ścinków opon jest obecność ośmiu WWA. W zakresie zdrowia ludzkiego budzącym największe zaniepokojenie w przypadku tych ośmiu WWA jest kwestia rakotwórczości i zdolności do wywołania efektów genotoksycznych. W przypadku substancji rakotwórczych o działaniu bezprogowym nie można ustalić dawki bez teoretycznego ryzyka nowotworów.
Niskie stężenia
Stężenia ośmiu wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w granulatach wykorzystywanych jako materiał wypełniający na boiskach ze sztuczną murawą oraz w granulatach lub ścinkach w postaci luźnej na placach zabaw lub w zastosowaniach sportowych powinny być możliwie jak najniższe. Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) poinformowała, że zagrożenia dla zdrowia wynikające z gry na sztucznych nawierzchniach są znikome, ponieważ stężenia określonych substancji chemicznych w granulatach są na ogół bardzo niskie. Większość produktów stosowanych jako wypełnienie spełnia obecne normy bezpieczeństwa.
Zasady obowiązkowe
Zalecane podstawowe środki higieny, aby zmniejszyć narażenie na potencjalnie szkodliwe chemikalia i zminimalizować wszelkie możliwe ryzyko:
• myć ręce po grze i przed jedzeniem;
• jak najszybciej zdezynfekować skaleczenia i otarcia;
• zdjąć obuwie i ubranie sportowe przed pójściem do domu;
• jeśli do ust dostanie się granulat - nie połykać go!
Więcej szczegółowych informacji dostępnych na stronach Europejskiej Agencji Chemikaliów:
https://echa.europa.eu/pl/hot-topics/granules-mulches-on-pitches-playgrounds
https://chemicalsinourlife.echa.europa.eu/pl/are-artificial-football-pitches-safe
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32021R1199