Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Limanowej

Rzuć palenie razem z nami! W Światowym Dniu Rzucania Palenia warto zastanowić się nad podjęciem decyzji o zerwaniu z nałogiem, który potrafi zrujnować zdrowie palaczowi i najbliższym osobom.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Limanowej przypomina, że corocznie w trzeci czwartek listopada obchodzimy Światowy Dzień Rzucania Palenia. W bieżącym roku jest to dzień 18 listopada.

Historia Światowego Dnia Rzucania Palenia

Święto narodziło się z inicjatywy amerykańskiego dziennikarza Lynna Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej gazety, aby przez jeden dzień powstrzymali się od palenia papierosów. Przyniosło to niespodziewany efekt - aż 150 tysięcy osób postawiło sobie wyzwanie wytrzymać przez jedną dobę bez sięgania po papierosa. W następnych latach do akcji przyłączyły się wszystkie stany Ameryki Północnej. W wyniku powodzenia tego przedsięwzięcia Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem uznało trzeci czwartek listopada za  Dzień Rzucania Palenia. Z czasem inicjatywa  rozszerzyła się też na inne kraje, a w Polsce przyjęła się od 1991 roku.

Szkodzące zdrowiu skutki palenia

Decydując się na zapalenie papierosa musisz wiedzieć, że wraz z dymem tytoniowym wchłaniasz 7 tysięcy substancji szkodliwych, z czego ponad 70 jest rakotwórczych! Spośród powszechnie znanych trucizn poza nikotyną, dym tytoniowy zawiera:

• aceton (trujący rozpuszczalnik organiczny)
• cyjanowodór (kwas pruski, gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych)
• kadm (rakotwórczy metal ciężki)
• arsen (trujący metal ciężki)
• amoniak (parząca substancja, drażniący gaz)
• tlenek węgla (śmiertelnie trujący gaz, powoduje zaczadzenie)
• metanol (trujący alkohol powodujący ślepotę)
• DDT (środek owadobójczy)
• toluen (rakotwórczy rozpuszczalnik przemysłowy)
• butan (łatwopalny gaz)
• formaldehyd (związek stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych, np. żab)
• naftalina (środek przeciw molom)
• chlorek winylu (stosowany w produkcji plastiku)
• naftyloamina (substancja rakotwórcza wchodząca w skład barwników używanych w przemyśle drukarskim)
• oraz wiele innych.

Szkodliwe działanie dymu tytoniowego dotyczy nie tylko układu oddechowego. Toksyczne substancje wchłonięte do krwiobiegu rozprowadzane są po całym organizmie  wywierając szkodliwy wpływ na wszystkie jego funkcje. Wśród problemów zdrowotnych przyczynowo związanych z paleniem tytoniu  wymienia się również: choroby nowotworowe, choroby układu krążenia, przewodu pokarmowego, a ponadto rak płuca, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP) oraz zawał serca przed 50 r.ż. - to trzy wielkie grupy chorobowe, które występują prawie wyłącznie u palaczy papierosów.

Szkodliwe działanie dymu papierosowego nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale obejmuje także wszystkie osoby, które przebywają w otoczeniu palących (tzw. palenie bierne). Światowi eksperci zdrowia alarmują, że epidemia palenia tytoniu zabija prawie 6 milionów ludzi rocznie, w tym prawie 600 tys. osób niepalących.

Uzależnienie a motywacja do rzucenia palenia

Na zaprzestanie palenia nigdy nie jest za późno. Walka z nałogiem palenia to ogromne wyzwanie gdyż zawarta w dymie tytoniowym nikotyna ma silne właściwości uzależniające. Jest substancją psychoaktywną tzn. oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy podobnie jak heroina czy kokaina. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oficjalnie uznała jako jednostkę chorobową zespół uzależnienia od tytoniu. Jeżeli więc zauważysz u siebie: 

• silną potrzebę zapalenia
• trudności w kontrolowaniu tego zachowania
• uporczywie palisz pomimo świadomości szkodliwych następstw palenia
• przedkładasz palenie ponad inne zajęcia
• zwiększoną tolerancję (konieczność zapalenia większej liczby papierosów dla osiągnięcia tego samego efektu)
  - wiedz, że jesteś uzależniony od tytoniu.

Niezależnie od swojego wieku, to sam palacz musi podjąć decyzję o podjęciu próby rzucenia palenia. Istotnym elementem procesu rzucania palenia jest motywacja. Istnieje wiele różnego rodzaju powodów, dla których warto pokonać uzależnienie. Przede wszystkim są to korzystne zmiany zdrowotne:

• w ciągu 20 minut po ostatnim papierosie spada tętno i ciśnienie krwi
• po 12 godzinach poziom tlenku węgla we krwi spada do normy
• w okresie 2 - 12 tygodni poprawia się krążenie oraz czynność płuc
• w ciągu 1 - 9 miesięcy zmniejsza się kaszel i duszność
• po 1 roku ryzyko choroby niedokrwiennej serca jest o połowę mniejsze niż u palacza
• w ciągu 5 - 15 latach ryzyko udaru mózgu zmniejsza się do poziomu osoby niepalącej
• po 10 latach ryzyko raka płuc jest o około połowę niższe niż u palacza, a ryzyko raka jamy ustnej, gardła, przełyku, pęcherza, szyjki macicy i trzustki spada
• po 15 latach ryzyko choroby niedokrwiennej serca jest takie, jak u niepalących.

Rzucenie palenia zmniejsza też ryzyko wystąpienia wielu problemów zdrowotnych wynikających z biernego palenia, a dotyczących dzieci: zakażenia dróg oddechowych, upośledzenie funkcji płuc, nawracających chorób ucha, ataków astmy, nowotworów, problemów z zajściem w ciążę, przedwczesnych porodów, urodzenia dzieci o niskiej masie ciała, poronień, nagłej śmierci łóżeczkowej niemowlęcia.

Można skorzystać z pomocy

Osoby uzależnione od tytoniu mogą zgłosić się po pomoc do lekarza rodzinnego lub specjalistycznych poradni. Wsparcie oferuje też zespół Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym pod numerem telefonu: 801 108 108. Koszt połączenia z numeru stacjonarnego wynosi jeden impuls, a z telefonu komórkowego w zależności od taryfy operatora. Dla osób korzystających z komórek działa też dodatkowy numer 22 211 80 15. Pracujący tam eksperci od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00 – 21.00 oraz w soboty w godzinach 9-00 – 15.00 udzielają bezpłatnych porad, proponują wspólną pracę nad znalezieniem motywacji do rzucenia palenia, pomagają w opracowaniu indywidualnego planu działania. Prowadzący konsultanci otaczają opieką i służą wsparciem w trakcie całego procesu rzucania palenia.

Więcej informacji na stronie jakrzucicpalenie.pl

Pomocna też może być wszechstronna, bezpłatna aplikacja  „Jak rzucić palenie” opracowana na podstawie badań naukowych i wieloletnich doświadczeń ekspertów.

Więcej informacji na temat aplikacji: http://jakrzucicpalenie.pl/rzuc-palenie-z-aplikacja/

Wszystkim podejmującym wyzwanie życzymy powodzenia!

Zachęcamy również do korzystania z innych stron internetowych promujących styl życia bez tytoniu:

www.stopfejkfriends.pl – strona kampanii społecznej #STOPFEJKFRIENDS upowszechniająca wiedzę na temat szkodliwości palenia tytoniu i używania elektronicznych papierosów – w szczególności przez osoby poniżej 18 roku życia

www.planujedlugiezycie.pl  – strona kampanii społecznej realizowanej w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej.