Choroby weneryczne
27.06.2024
Choroby weneryczne, czyli, mówiąc poprawnie, choroby przenoszone drogą płciową, są grupą zakażeń, do których może dojść w trakcie stosunku seksualnego. Ich objawy są różnorodne – od dokuczliwych, ale niegroźnych objawów miejscowych w okolicy zewnętrznych narządów płciowych, po groźne dla życia symptomy neurologiczne. Niektóre zakażenia mogą prowadzić do śmierci chorego.
Choroby przenoszone drogą płciową stanowią istotny problem epidemiologiczny na całym świecie, któremu można zapobiegać poprzez właściwą edukację seksualną i dostęp do barierowych środków antykoncepcyjnych. Do najczęściej występujących schorzeń przenoszonych drogą płciową należą zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego, chlamydioza, rzeżączka, kiła, opryszczka narządów płciowych i zakażenie HIV. Dotyczą one szczególnie osób pomiędzy 15. a 50. rokiem życia, ale bywają diagnozowane u pacjentów w każdym wieku, także u niemowląt. Nieleczone mogą prowadzić do niepłodności, rozwoju raka, a w skrajnych wypadkach nawet do śmierci chorego.
Uważa się, że na choroby przenoszone drogą płciową są szczególnie narażone osoby z wywiadem przebytych podobnych zakażeń, utrzymujące kontakty seksualne bez użycia barierowych środków antykoncepcyjnych z wieloma partnerami, po przebytym ataku na tle seksualnym, nadużywające alkoholu oraz zażywające narkotyki.
Transmisja czynnika chorobotwórczego może również nastąpić m.in. podczas porodu drogami natury, karmienia piersią czy stosowania niesterylnych igieł przez osoby uzależnione od narkotyków. W przypadku chlamydiozy możliwe jest zakażenie pośrednio, poprzez przedmioty, na których obecna jest bakteria Chlamydia trachomatis.
Część zakażeń będących przyczyną chorób przenoszonych drogą płciową jest wyleczalna (np. chlamydioza, rzeżączka, rzęsistkowica), inne wymagają terapii, ale nie jest możliwe wyeliminowanie czynnika etiologicznego (zakażenie HIV, HPV, wirusem opryszczki – HSV).
- Rzeżączka to choroba wywoływana przez dwoinkę rzeżączki Neisseria gonorrhoeae i jest, po chlamydiozie, drugą najczęściej występującą chorobą przenoszoną drogą płciową. U mężczyzn jest przyczyną zapalenia cewki moczowej, u kobiet zaś może spowodować zapalenie kanału szyjki macicy z obecnością upławów i bólu podbrzusza. Zakażenie dziecka podczas porodu przez chorą matkę jest przyczyną rzeżączkowego zapalenia spojówek. Badaniu i ewentualnemu leczeniu antybiotykami powinien poddać się również partner osoby zakażonej.
- Zakażenie ludzkim wirusem nabytego niedoboru odporności (HIV) prowadzi (po około 4 tygodniach od infekcji) do wystąpienia ostrej choroby retrowirusowej przebiegiem przypominającej grypę. Po ustąpieniu objawów nosiciel zwykle nie odczuwa żadnych niepokojących symptomów nawet przez wiele lat. W tym czasie zmniejszeniu ulega liczba komórek odpornościowych, co prowadzi nieuchronnie do rozwoju zespołu nabytego niedoboru odporności (AIDS). Istnieje aktualnie wiele leków, które mają na celu spowolnienie przebiegu choroby i zmniejszenie zakaźności chorego, wciąż jednak nie ma skutecznej terapii umożliwiającej całkowite wyleczenie.
- Kiła wywołana jest przez krętka bladego Treponema pallidum. W pierwszym okresie choroby pojawia się niebolesne owrzodzenie w miejscu wniknięcia bakterii do organizmu. Nieleczone zakażenie może prowadzić do zajęcia procesem chorobowym m.in. skóry, błon śluzowych, układu nerwowego, a nawet serca. Kiła wymaga leczenia antybiotykami, często podawanymi pozajelitowo.