Hipotermia - pierwsza pomoc
31.01.2024
Hipotermia, czyli stan, gdy temperatura głęboka obniża się poniżej 35°C, jest niebezpieczny dla życia. Nie jest to już jedynie zwykłe wychłodzenie, będące przemijającym i stosunkowo niegroźnym epizodem, lecz sytuacja, w której może dojść do zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego, zaburzeń krążenia oraz oddychania.
Osobami najbardziej narażonymi na działanie niskich temperatur są osoby starsze, osoby nadużywające alkoholu i środków psychoaktywnych, niemowlęta oraz dzieci, ze względu na brak w pełni wytworzonych mechanizmów termoregulacji oraz małą masę ciała, osoby z zaburzeniami psychicznymi czy chorobami współistniejącymi.
W hipotermii łagodnej, poszkodowany skarżyć się będzie na ból głowy, mięśni, zaburzenia równowagi, koncentracji, zauważyć możemy drżenia mięśniowe.
Gdy temperatura ciała spada jednak poniżej 32°C, poszkodowany może doświadczać ogólnego spowolnienia, ospałości, zaburzeń świadomości. W stadium ciężkiej hipotermii nie dostrzeżemy drżeń mięśniowych.
W kolejnych etapach zwykle następuje zatrzymanie ośrodka oddechowego, zaburzenia rytmu serca oraz utrata przytomności.
W sytuacji, w której stajemy w obliczu konieczności udzielenia pierwszej pomocy osobie wychłodzonej, w hipotermii, powinniśmy pamiętać o kilku podstawowych zasadach.
- Po pierwsze, powinniśmy unikać gwałtownego przemieszczania osoby poszkodowanej – raptowne zmiany pozycji mogą bowiem prowadzić do poważnych zaburzeń rytmu serca. Jednocześnie nie wolno opóźniać ewakuacji poszkodowanego, aby ten jak najszybciej znalazł się w bezpiecznym miejscu, gdzie można będzie wdrożyć procedurę ogrzewania.
- Musimy też pamiętać, że niewskazane jest zbyt szybkie ogrzewanie poszkodowanego. Najlepszym sposobem jest usunięcie mokrej odzieży, jeśli to możliwe, zabezpieczenie chorego przed utratą ciepła (okrycie poszkodowanego, ochrona przed wiatrem – warto zaopatrzyć naszą apteczkę w folię ratunkową). Nie powinniśmy pocierać ciała poszkodowanego w celu ogrzania – unikamy wszelkich gwałtownych ruchów, ogrzewamy stopniowo! Warto wykorzystać chemiczne ogrzewacze (polecamy wyposażyć w nie apteczkę), nie powinny być jednak kładzione na gołe ciało. Dobrym sposobem na rozgrzanie będzie też wykorzystanie termoforów, należy to jednak robić stopniowo i również nie na gołe ciało. Jeżeli istnieje możliwość transportu do ciepłego pomieszczenia, a chory jest mocno wychłodzony, nie należy od razu go umieszczać w najcieplejszym miejscu, lecz najpierw w przedsionku, dopiero po wstępnym ogrzaniu przenieść do cieplejszego pomieszczenia.
- Jeśli osoba poszkodowana jest przytomna, możemy spróbować podać jej ciepłe płyny. Bardzo dobrze sprawdzi się na przykład ciepła herbata z cukrem. Pod żadnym pozorem nie wolno natomiast podawać alkoholu. Rozgrzewające właściwości alkoholu to niebezpieczny mit, a takie postępowanie może tylko zaszkodzić, gdyż alkohol powoduje szybsze wychłodzenie.
Pamiętajmy też, że każdy przypadek hipotermii, ze względu na możliwe różnorakie powikłania, wymaga hospitalizacji – wezwijmy więc pomoc!
Centrum Powiadamiania Ratunkowego (numer alarmowy) - 112