Nadwaga i otyłość
06.02.2024
Otyłość jest chorobą przewlekłą, która charakteryzuje się zbyt dużym udziałem tkanki tłuszczowej w organizmie. Taki stan prowadzi do zaburzenia czynności organizmu oraz problemów psychologicznych i społecznych. Konsekwencją tego jest zwiększenie ryzyka zachorowalności i skrócenie oczekiwanej długości życia.
W zależności od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej rozróżniamy dwa typy otyłości:
- otyłość udowo-pośladkowa (gynoidalna) tzw. typ gruszka – tkanka tłuszczowa zlokalizowana w obszarze udowo- pośladkowym,
- otyłość brzuszna (androidalna) tzw. typ jabłko – tkanka tłuszczowa zlokalizowana wewnątrz jamy brzusznej.
Najprostszym narzędziem do rozpoznania otyłości jest wyliczenie wskaźnika oceny masy ciała BMI (ang. Body Mass Index) na podstawie aktualnej masy ciała i wysokości ciała.
BMI = masa ciała [kg] / wzrost [m²]
Zgodnie ze statystykami opublikowanymi w 2021 roku przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) w 2019 roku, w porównaniu z poprzednimi latami, w Polsce wzrósł odsetek osób z nadmierną masą ciała.
Nadmierną masę ciała (nadwagę lub otyłość) w 2019 roku miało 57% dorosłych mieszkańców Polski, podczas gdy w 2014 roku nieco ponad 53%. W ciągu tych lat populacja dorosłych mężczyzn z nadwagą lub otyłością wzrosła o 3%. W 2019 roku niemal 65% ogółu mężczyzn miało nadmierną masę ciała (około 46% miało nadwagę, a niecałe 20% otyłość).
Populacja dorosłych kobiet z nadwagą lub otyłością w 2019 roku także się zwiększyła o ponad 3 % w porównaniu z 2014 rokiem. Niemal 49% ogółu dorosłych kobiet miało nadmierną masę ciała (ponad 31% miało nadwagę, a niemal 18% – otyłość).
Niedowagę natomiast odnotowano u ponad 4% kobiet i niespełna 2% mężczyzn.
Główną przyczyną rozwoju nadwagi i otyłości jest dodatni bilans energetyczny – oznacza to, że liczba dostarczanych kalorii przewyższa zapotrzebowanie organizmu. Związane jest to z nadmiernym spożyciem żywności i wysokokalorycznych napojów. Dodatkowo powodem nadwagi i otyłości jest zmniejszenie aktywności fizycznej wynikające z braku aktywnego trybu życia, pracy siedzącej, a także nadmiernego korzystania ze środków transportu.
Otyłość nie jest wyłącznie problemem estetycznym, ale przede wszystkim chorobą, która stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia i życia. Jest czynnikiem ryzyka rozwoju wielu chorób przewlekłych m.in.:
- chorób układu sercowo-naczyniowego (zawał serca, udar mózgu),
- cukrzycy typu 2,
- hiperlipidemii,
- nadciśnienia tętniczego,
- stłuszczenia wątroby,
- niektórych nowotworów.
Konsekwencją otyłości jest także podwyższone ryzyko przedwczesnego zgonu. Ponadto, otyłość obciąża układ ruchu, co może prowadzić do degeneracji kości i stawów.
Materiały
NADWAGA I OTYŁOŚĆ. MAŁYMI KROKAMI DO ZDROWIA.NADWAGA_I_OTYŁOŚĆ_MAŁYMI_KROKAMI_DO_ZDROWIA.pdf 26.51MB