Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łobzie

Emocje to skomplikowane zjawisko, które wiąże się ze zmianami na poziomie subiektywnych odczuć i doznań, zachowań oraz fizjologii (np. zmiany częstości akcji serca, ciśnienia krwi, oddychania czy motoryki przewodu pokarmowego). Idąc tym tropem, możemy wnioskować, że emocje mogą sporo namieszać w naszym organizmie i wpływać na ważne funkcje i elementy życia, w tym nawyki żywieniowe. Emocje i jedzenie są nieodłączną i powtarzającą się częścią naszego życia (każdy z nas odczuwa jakieś emocje i konsumuje posiłki codziennie) i mogą wzajemnie na siebie oddziaływać.

Stres jest terminem bardzo często używanym w literaturze poświęconej negatywnym emocjom związanym z jedzeniem. I choć zarówno stres, jak i omówione wyżej emocje zwykle odnoszą się do reakcji organizmu i całego ciała na istotne dla nas wydarzenia, to stres zwykle wiąże się z negatywnymi reakcjami afektywnymi (reakcjami stanowiącymi odpowiedź na pewną zmianę), a emocje zarówno z negatywnymi jak i pozytywnymi.

Przeprowadzone w ostatnich latach, liczne badania naukowe wykazały, że stres i negatywne emocje mogą prowadzić zarówno do zmniejszenia jak i zwiększenia spożycia żywności w ciągu dnia oraz do zmian w preferencjach – głównie wzrostu spożycia pokarmów wysokosmakowitych i wysokoenergetycznych (tj. zajadanie stresu słodyczami, fast-foodami, żywnością ultraprzetworzoną).

Zajadanie stresu - przyczyny i potencjalne mechanizmy:

• Stres związany z pracą lub nauką 
• Problemy i obawy związane z finansami
• Problemy w związku oraz relacjach z bliskimi
• Historia stosowania restrykcyjnych diet
• Problemy zdrowotne własne lub kogoś bliskiego
• Choroby psychiczne
• Rozregulowanie emocjonalne (brak umiejętności radzenia sobie z emocjami)
• Zaburzenia na poziomie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (zaburzone wydzielanie kortyzolu)
• Brak umiejętności rozróżniania głodu fizjologicznego od głodu emocjonalnego
• Neurotyzm (skłonność do zwiększonego przeżywania negatywnych emocji)
• Zaburzony obraz samego/samej siebie, swojego ciała oraz niska samoocena

Epizody emocjonalnego jedzenia są często zachowaniem automatycznym i im częściej do nich dochodzi, tym bardziej stają się one dla nas czymś “normalnym”, nawykowym.

Jedzenie jest powszechną behawioralną metodą radzenia sobie ze stresem i emocjami. Istnieje sporo strategii, które mogą temu przeciwdziałać. Jednak z uwagi na złożoność całego problemu, decyzja o wprowadzeniu konkretnej interwencji powinna być ustalana indywidualnie. Można podjąć się terapii poznawczo-behawioralnej, założyć dzienniczek samoobserwacji/emocji, spróbować treningu uważnego jedzenia, zadbać o sen i regularną aktywność fizyczną – sposobów jest naprawdę wiele i można próbować każdego z osobna lub łączyć je ze sobą – wszystko w zależności od zasobów psychofizycznych pacjenta.