Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Makowie Mazowieckim

 

Stanowisko Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w sprawie rejestracji pełnej kuchni lub tzw. kuchni domowej przez członkinie Kół Gospodyń Wiejskich z województwa mazowieckiego

Kwestie związane z produkcją i obrotem żywności są regulowane przepisami prawa żywnościowego, w tym w szczególności:

• Rozporządzenie (WE) 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 29 kwietnia 2004r. W sprawie higieny środków spożywczych;
• Rozporządzenie (WE) 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności;
• Ustawa z dn. 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. Z 2020 r. poz. 2021 ze zm.)

 

Zgodnie z art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia zatwierdzenie nie jest wymagane w odniesieniu do podmiotów działających na rynku spożywczym przygotowujących żywność w pomieszczeniach używanych głównie jako prywatne  domy  mieszkalne,  ale  gdzie  regularnie  przygotowuje  się żywność w  celu wprowadzenia do obrotu, o których mowa w rozdziale III załącznika II do rozporządzenia nr 852/2004.

Zatem osoba / podmiot rozpoczynająca działalność w zakresie produkcji żywności w pomieszczeniach używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne zobowiązana jest do złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli żywności przez organy Państwowej Inspekcji  Sanitarnej tj. terenowo właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Przepisy ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia nie przewidują odmowy wpisu do rejestru zakładów.

Biorąc pod uwagę powyższe osoba zaangażowana w działanie Koła Gospodyń Wiejskich, która prowadzi produkcję żywności w warunkach domowych również winna złożyć stosowny wniosek o wpis do rejestru zakładów. Zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia organem właściwym w sprawie rejestracji oraz zatwierdzenia, warunkowego zatwierdzenia, przedłużenia warunkowego zatwierdzenia, zawieszenia oraz cofania zatwierdzenia zakładów jest Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny lub Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny. Zatwierdzenie i rejestracja zakładu następuje wyłącznie na podstawie wniosku podmiotu działającego na rynku spożywczym prowadzącego zakład, który należy złożyć w terminie co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności. Wzór wniosku określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2007r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. 2007 nr 106 poz. 730).

Kuchnia domowa musi zapewnić takie warunki, aby wszystkie czynności wykonywane przy  produkcji  domowych  wyrobów  mogły przebiegać w  sposób  zapobiegający  ich  zanieczyszczeniu na wszystkich etapach produkcji. Kwestie spełnienia wymagań  higienicznych przez dany podmiot należy rozpatrywać indywidualnie w oparciu o ocenę zagrożeń biorąc pod uwagę istniejące warunki (w tym wielkość i rozmieszczenie pomieszczeń), rodzaj produkowanej żywności, sposób przetwarzania oraz zakres wykonywanych czynności Organ urzędowej kontroli żywności sprawując nadzór nad przedmiotową działalnością musi ocenić ryzyko uwzględniając ww. czynniki  oraz rozważyć  potencjalne zagrożenia związane z produkcją żywności w danych warunkach.

Dodatkowo należy mieć na uwadze, że produkcja żywności w kuchni domowej może dotyczyć takiego rodzaju produktów oraz takiej ich ilości, która jest możliwa do wyprodukowania w danych warunkach, z użyciem zwykłych sprzętów standardowo wykorzystywanych w kuchniach domowych. W przypadku osoby wpisanej do rejestru zakładów (w tym przypadku prowadzącej produkcję w warunkach domowych) organ PIS ma możliwość przeprowadzenia postępowania administracyjnego, skutkiem którego może być wydanie decyzji o wykreśleniu danego podmiotu z rejestru zakładów Uzasadnieniem decyzji mogą być m.in. zastrzeżenia organu dotyczące stanu sanitarno-higienicznego zakładu (zagrożenia życia lub zdrowia ludzi), a także niespełnianie przez podmiot kryteriów określonych w art. 63 ust. 2 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. W sytuacji, gdy osoby zaangażowane w Koło Gospodyń Wiejskich będą prowadzić produkcję żywności np. w wynajętych pomieszczeniach, taka działalność będzie podlegała konieczności nie tylko rejestracji, lecz także zatwierdzenia na zasadach określonych w art. 62 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Biorąc pod uwagę powyższe – wymagania sanitarno-higieniczne przedstawione w ww. aktach prawnych należy zastosować adekwatnie do planowanego zakresu działalności, zachowując bezpieczeństwo żywności i zapewniając wysoki poziom ochrony konsumentów.

Wyjątek w zakresie konieczności rejestracji stanowią jedynie działania takie jak incydentalne przygotowywanie żywności wyłącznie przez osoby prywatne przy okazji wydarzeń w rodzaju kiermaszy kościelnych pikników szkolnych itp.