Wykrycie wirusów polio pochodzenia szczepionkowego w ściekach na terenie Polski
22.01.2025
Polio (wirusowe zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego) czyli choroba Heinego-Medina, to groźna choroba zakaźna wywoływana przez poliowirus. Najczęściej atakuje dzieci poniżej 5. roku życia, ale może dotknąć również osoby dorosłe. W większości przypadków infekcja przebiega bezobjawowo, jednak u części chorych wirus atakuje układ nerwowy, powodując nieodwracalne uszkodzenia m. in.: trwały paraliż mięśni, trudności z oddychaniem bądź śmierć w wyniku porażenia mięśni oddechowych.
Dzięki programom szczepień udało się niemal całkowicie wyeliminować tę chorobę w wielu krajach. Jednak wirus wciąż istnieje i zagraża szczególnie tam, gdzie odsetek zaszczepionych jest niski.
Od 2002 roku Europa jest wolna od zakażeń wywołanych dzikim wirusem poliomyelitis. W Polsce ostatnie 2 zachorowania odnotowano w 1982 roku i 1984 roku. Jednak ze względu na występowanie przypadków tej choroby w Azji i Afryce, prowadzony jest ciągły nadzór nad przypadkami porażeń wiotkich oraz badania ścieków komunalnych pod kątem występowania wirusów poliomyelitis. Sporadycznie w toku tych badań wykrywane są zmutowane formy wirusa, które nie stanowią zagrożenia dla osób zaszczepionych, ale mogą być niebezpieczne dla osób nieposiadających odporności poszczepiennej.
Od połowy września 2024 r. obserwujemy wykrywanie krążącego wirusa polio typu 2 pochodzenia szczepionkowego (cVDPV2 ) w ściekach w Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii oraz Finlandii. Nie świadczy to o zachorowaniach wśród ludzi, ale zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazuje na konieczność podjęcia działań zapobiegawczych. Nie istnieją skuteczne leki przeciw wirusowi poliomyelitis, leczenie jest wyłącznie objawowe, dlatego tak ważną rolę w zapobieganiu odgrywają szczepienia ochronne.
Aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się wirusa, należy zapewnić co najmniej 95% wyszczepialność dzieci i młodzieży. Stan zaszczepienia dzieci w 3. roku życia w Polsce w 2023 roku wynosił 86%.
Dlatego apelujemy do personelu medycznego oraz rodziców i opiekunów dzieci, które nie zostały zaszczepione lub nie ukończyły pełnego schematu szczepienia przeciwko poliomyelitis, o uzupełnienie brakujących szczepień! Szczepienie jest nieodpłatne dla wszystkich osób do 19. roku życia. Szczepienia wykonywane są przy użyciu szczepionki inaktywowanej (IPV), która jest skuteczna i bezpieczna.
Szczepienie przeciwko polio jest częścią obowiązkowego kalendarza szczepień w Polsce. Pierwszą dawkę podaje się już w 3-4 miesiącu życia, kolejne w ramach szczepień przypominających w 5-6 roku życia. Regularne szczepienia są kluczowe dla utrzymania ochrony.
Zapytaj swojego lekarza rodzinnego o szczepienie na polio i upewnij się, że Twoje dziecko jest w pełni chronione!