GRYPA - PROBLEM STARY JAK ŚWIAT
12.10.2024
Jesień to początek sezonu grypowego. Zanim nadejdą kulminacyjne zimowe miesiące, warto odświeżyć swoją wiedzę na temat tego poważnego wirusowego zakażenia dróg oddechowych, jakim jest grypa. Chociaż każdemu wydaje się, że wie wystarczająco dużo o tej chorobie, w praktyce można spotkać się z wieloma mitami i obiegowymi opiniami, które z naukową rzeczywistością nie mają wiele wspólnego.
Na wstępie przypomnijmy sobie, czym jest grypa. Grypa jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego wywołaną przez wirusy grypy z grupy RNA-wirusów typu A, B, C i D. Wśród typów wirusów grypy najgroźniejszy dla człowieka jest wirus typu A, który odpowiada za groźne i częste epidemie na świecie. Może prowadzić do poważnych powikłań ze strony różnych układów, a nawet do zgonu. Szczególnie narażone są dzieci do lat 5, osoby starsze powyżej 65 r.ż., osoby chorujące na choroby przewlekłe, takie jak: choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby obturacyjne płuc, cukrzyca, i osoby będące w trakcie leczenia choroby nowotworowej. Źródłem rozprzestrzeniania się wirusa jest sama osoba, która jest zakażona. Zakażenie przenosi się z człowieka na człowieka przez kontakt bezpośredni lub pośredni. Osoba zakażona drogą kropelkową, tj. podczas kaszlu, kichania, ale także wydychania wydzieliny dróg oddechowych, może zakazić inne osoby. Od kiedy rozpoczyna się okres choroby? Od momentu wystąpienia jej pierwszych symptomów. W przypadku wielu popularnych chorób także wtedy rozpoczyna się okres, w którym chory może zakażać zdrowe osoby w swoim otoczeniu. Inaczej rzecz ma się jednak z grypą. Wirusem wywołującym tę chorobę możemy zarażać już na… 6 dni przed tym, kiedy pojawią się u nas jakiekolwiek oznaki choroby, a więc zanim w ogóle będziemy zdawać sobie sprawę z tego, że jesteśmy chorzy! Warto także pamiętać o tym, że zarażamy nawet do pięciu dni po ustaniu objawów, takich jak gorączka czy ból gardła. Dlatego lepiej dłużej zostać w domu i nie roznosić infekcji. Chociaż objawy grypy i zwykłego przeziębienia są podobne, to obie choroby są wywoływane przez zupełnie inne wirusy. Grypa nie jest więc efektem wyjątkowo długotrwałego lub silnego przeziębienia. Co warto wiedzieć, aby odróżnić oba rodzaje zakażenia? Grypa od zwykłego przeziębienia różni się przede wszystkim tym, że objawy – choć podobne – są znacznie silniejsze. Najczęściej także grypa atakuje nas gwałtownie, a nie rozwija się jakiś czas, tak jak ma to miejsce w przypadku przeziębienia. Częstym objawem grypy jest także wysoka temperatura, wynosząca około 39 stopni Celsjusza. Dodatkowo grypie towarzyszy o wiele gorsze samopoczucie, w tym ogólne osłabienie organizmu, gorączka, brak apetytu, bóle mięśni, stawów, gardła oraz dreszcze. Jeżeli mamy objawy grypy powinniśmy zostać w domu i wypoczywać. Należy regularnie wietrzyć pokój, zapewnić odpowiednią wilgotność i temperaturę pomieszczenia (około 20 – 21 st. C) – unikamy w ten sposób wysuszenia śluzówek dróg oddechowych i nasilenia objawów chorobowych. Z racji tego, że grypa jest wywołana przez wirusy, w jej leczeniu nie należy stosować antybiotyków, ponieważ nie działają one na wirusy i nie skracają czasu trwania infekcji. Nieuzasadnione użycie antybiotyków powoduje narastanie antybiotykoodporności oraz niepotrzebne narażenie na działania niepożądane leku. Jak skutecznie ochronić się przed grypą? Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje 5 sposobów jak można uchronić siebie oraz innych wokół nas przed grypą: 1/ szczepienie, 2/ regularne mycie rąk, 3/ unikanie dotykania swoich oczu, nosa i ust, 4/ unikanie przebywania w pobliżu chorych osób, 5/ pozostanie w domu, w przypadku objawów choroby. Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed grypą oraz jej ciężkimi powikłaniami są coroczne szczepienia. Pamiętaj, szczepionka przeciw grypie nie może wywołać grypy. Bolesność i obrzęk w miejscu podania szczepionki oraz krótkotrwała gorączka jest naturalną reakcją na szczepienie i na ogół trwa dzień lub dwa.
Siedemnastowieczny teolog Thomas Adams napisał :„Profilaktyka jest lepsza niż leczenie, dlatego że oszczędza mozolną pracę bycia chorym”.
