Listopad miesiącem profilaktyki nowotworów męskich
06.11.2023
DLACZEGO TROSKA O WŁASNE ZDROWIA JEST DLA MĘŻCZYZN TEMATEM TABU?
W naszym społeczeństwie mężczyzna to typ macho: silny, zdrowy, który nigdy nie narzeka i nie choruje. Mężczyźni z natury rzeczy bagatelizują różne dolegliwości, odkładają wizyty u lekarza w nieskończoność, nie badają się regularnie. A to duży błąd! Pora zadbać o samego siebie lub namówić do tego bliską osobę!
Na całym świecie listopad uznawany jest za miesiąc profilaktyki nowotworów męskich, czyli tych zajmujących męskie narządy płciowe. Ma on na celu przełamywanie tabu i stereotypów oraz zachęca do przeprowadzania badań diagnostycznych. Nie bez przyczyny na ten miesiąc przypada kampania Movember (tzw. Wąsopad). Wszystko zaczęło się w 2003 roku w Australii. Dwaj przyjaciele chcieli propagować modę na wąsy. Akcję tego, kto zdoła wyhodować największy wąs, przeprowadzili wśród swoich znajomych. Warunkiem uczestnictwa była wpłata 10 dolarów i zaproszenie do zabawy kolejnych osób. Wszystkie zebrane w ten sposób środki zostały przekazane na fundację zajmującą się organizacją badań nad rakiem prostaty. Zaledwie rok później do akcji zaczęli przyłączać się mieszkańcy innych krajów – w tym Polski. Zaowocowało to utworzeniem w 2014 roku za sprawą Fundacji “Kapitan Światełko” oddziału Movember Polska. Nie oznacza to jednak, że wcześniej Polacy nie brali udziału w akcji. Dzięki popularności ruchu za granicą i nagłaśniania go w social mediach, wielu mężczyzn przyłączyło się do obchodów – w tym polscy sportowcy, komentatorzy sportowi, dziennikarze, aktorzy, piosenkarze i wiele innych osób publicznych. Cel jest jeden – zwiększenie świadomości na temat zdrowia intymnego mężczyzn. Movember to połączenie dwóch słów – Moustache (wąsy) i November (listopad). Wąsy kojarzą się z męskością. Ale należy pamiętać, że męskość to nie tylko siła – to przede wszystkim zdrowie – jego świadomość, dbałość o nie i rozpoczęcie leczenia najwcześniej, jak to możliwe. To także podkreślenie, że ani choroba, ani dbanie o siebie nie odbiera męskości – a wręcz przeciwnie. Niestety, temat męskiego zdrowia nadal nie jest zbyt często poruszany. Wiedza na temat najczęściej występujących nowotworów męskich pozostaje wśród wielu mężczyzn niewielka. Wielu panów uważa, że jest za młodych na zachorowanie na raka, nie potrafi wykonać samobadania jąder, nie przeprowadza regularnych badań profilaktycznych. Tymczasem statystyki wskazują, że nowotwory jąder stanowią szczególne zagrożenie dla młodych mężczyzn w wieku 14 – 35 lat. Natomiast nowotwór prostaty dotyczy najczęściej panów po 45 roku życia. Każdego roku rozpoznaje się ponad milion nowych zachorowań, z czego 300 tysięcy kończy się zgonem. W Polsce rak prostaty jest drugim najczęstszym nowotworem złośliwym wśród mężczyzn. Nie od dziś wiadomo, że, im wcześniej wykryta i zdiagnozowana choroba nowotworowa, tym szanse na skuteczne i pełne wyleczenie rosną. Jedynym sposobem, aby wykryć ewentualne zmiany, to regularne badania medyczne oraz samobadanie. Zarówno raka jądra, jak i prostaty cechują dobre rokowania i w żadnym razie nie jest to żaden „wyrok“. Samobadanie jąder bezpośrednio związane jest z rakiem jąder. Pozwala wykryć guzek w ich obrębie lub zmianę ich struktury. Należy wykonywać je raz w miesiącu po wcześniejszym prysznicu. Badanie jest proste. Należy dotykać dłońmi jąder – jednocześnie prawego i lewego. Uwagę powinny zwrócić nierówności, asymetria, guzki, zmiana twardości lub wielkości jądra. W związku z tym, że najczęstszym nowotworem jest rak gruczołu krokowego, każdy mężczyzna po 40 roku życia powinien oznaczyć raz w roku stężenie antygenu PSA we krwi. Jest to marker chorób gruczołu krokowego. Kolejnym istotnym narzędziem diagnostyki raka gruczołu krokowego (prostaty) coraz częściej dostępnym w diagnostyce klinicznej jest badanie prostaty rezonansem magnetycznym, które zapewnia dwukrotnie większą dokładność od pozostałych technik diagnostycznych, przy czym jest dla pacjenta kompletnie nieinwazyjne i nieszkodliwe. Zatem, niech mężczyźni biorą przykład z kobiet, które wykonują samobadanie piersi, bardzo często same wykrywają zmiany. Tak samo mężczyźni powinni oglądać swoje narządy płciowe i jeśli zaobserwują coś niepokojącego, powinni jak najszybciej zgłosić się do lekarza urologa do pogłębionej diagnostyki. Obserwujmy się, wykonujmy badania profilaktyczne, nie bójmy się pójść do lekarza, jeśli coś nas niepokoi.
Autor: Magdalena Szczurek