Zorganizowany wypoczynek zimowy – wymagania stan na 15.01.2024
15.01.2024
Pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej dbają o to, aby dzieci spędzały czas bezpiecznie i zdrowo. Podobnie jak latem Inspekcja Sanitarna sprawdza warunki w miejscach wypoczynku w każdej formie – zarówno wyjazdowej np. na obozach, jak i w miejscu zamieszkania np. na półkoloniach i „zimach w mieście”. Kontrole mogą mieć charakter planowy lub interwencyjny - po zgłoszeniu nieprawidłowości zgłoszonych np. przez rodziców uczestnika obozu.
Podstawowym aktem prawny regulującym kwestię wypoczynku dzieci i młodzieży jest rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży (Dz. U. z 2016, poz. 452 ze zmianami).
W rozporządzeniu określono:
termin złożenia zgłoszenia wypoczynku, jego formy, dokumenty dołączane do zgłoszenia oraz wzór tego zgłoszenia, liczbę uczestników wypoczynku w grupie pozostających pod opieką jednego wychowawcy, termin przekazania karty wypoczynku oraz wzór tej karty, obowiązki kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku, w tym obowiązek prowadzenia przez wychowawcę dziennika zajęć realizowanych podczas wypoczynku, oraz wzór tego dziennika, obowiązki kierownika wypoczynku i wychowawcy wypoczynku organizowanego przez szkoły i placówki, który nie wymaga zgłoszenia do kuratora oświaty, program kursów na kierownika wypoczynku lub wychowawcę wypoczynku, w tym formy i wymiar zajęć, wzór karty kwalifikacyjnej, wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu na kierownika wypoczynku albo wychowawcę wypoczynku, dokumenty potwierdzające posiadane przez kadrę przygotowanie do prowadzenia zajęć w ramach kursu na kierownika wypoczynku lub na wychowawcę wypoczynku.
Kolejnym aktem prawnym regulującym kwestię wypoczynku dzieci i młodzieży jest ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz. U. z 2022 r. poz. 2230).
Ustawa określa zasady organizowania i nadzorowania wypoczynku dla dzieci i młodzieży oraz organizowania i nadzorowania kursów na kierowników wypoczynku i kursów na wychowawców wypoczynku. Zapisy ustawy mają również za zadanie zwiększenie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży podczas wypoczynku, wzmocnienie nadzoru nad wypoczynkiem, zapewnienie odpowiedniej opieki wychowawczej uczestnikom wypoczynku oraz szerszego zakresu informacji dla użytkowników elektronicznej bazy wypoczynku. Zgodnie z art. 92 c. 2 wyżej cytowanej ustawy "Organizator wypoczynku zapewnia:
1) bezpieczne i higieniczne warunki wypoczynku, w szczególności organizuje wypoczynek w obiekcie lub na terenie spełniającym wymagania ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz warunki higieniczno-sanitarne, określone w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, ochronie środowiska i Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w przypadku wypoczynku z udziałem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej – organizuje wypoczynek w obiekcie lub na terenie dostosowanym do potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności uczestników wypoczynku;
2) kadrę wypoczynku, którą stanowią:
a) kierownik wypoczynku i wychowawcy wypoczynku spełniający warunki, o których mowa w art. 92p ust. 1–6; liczba wychowawców wypoczynku jest odpowiednia do liczby uczestników wypoczynku,
b) w zależności od programu wypoczynku i realizowanych zajęć – trenerzy i instruktorzy sportu, rekreacji, animacji kulturalno-oświatowej, lektorzy języka i inne osoby prowadzące zajęcia podczas wypoczynku, które spełniają następujące warunki:
– mają ukończone 18 lat,
– posiadają co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe,
– posiadają wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do realizowanych zajęć;
3) dostęp do opieki medycznej:
a) w ramach świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. zm.36)
lub
b) na podstawie umowy zawartej z lekarzem, pielęgniarką lub ratownikiem medycznym;
4) program wypoczynku i zajęcia dostosowane do wieku, zainteresowań i potrzeb uczestników, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej i umiejętności;
5) żywienie zgodne z zasadami higieny żywienia określonymi w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 2021 oraz z 2022 r. poz. 24, 138 i 1570);
6) bezpieczne korzystanie z wyznaczonego obszaru wodnego zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 147);
7) bezpieczne przebywanie w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich zgodnie z ustawą z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z 2022 r. poz. 1425).
Żywienie uczestników wypoczynku powinno odbywać się w odpowiednich warunkach, zgodnie z zasadami higieny oraz racjonalnego żywienia określonymi w przepisach prawa żywnościowego, tj:
Rozporządzenia (WE) NR 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L139 z 30.04.2004r. z późn. zm.);
Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2132 ze zmianami).
Woda przeznaczona do spożycia zarówno z wodociągu jak i ze studni musi odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. 2017r., poz. 2294).
Wymagania lokalowe nie różnią się od wymagań stawianym obiektom wypoczynku letniego i znajdują się na stronie https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/zorganizowany-wypoczynek-dzieci-i-mlodziezy--wymagania-stan-na-czerwiec-2024
Podczas działań kontrolnych pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej ocenią m.in.:
- warunki zakwaterowania, w szczególności zachowanie limitu miejsc - niedopuszczenie do nadmiernego zagęszczenia miejsc noclegowych w pomieszczeniach;
- mikroklimat pomieszczeń: tj. sprawną wentylację grawitacyjną lub mechaniczną, otwieralność okien co najmniej 50% ich powierzchni, odpowiednią temperaturę zależną od sposobu wykorzystania pomieszczenia;
- zapewnienie dostatecznej ilości urządzeń sanitarnych, w tym dostęp do bieżącej ciepłej wody i środków utrzymania higieny osobistej;
- stan techniczny mebli i sprzętów;
- bieżącą czystość miejsc wypoczynku, mebli i sprzętów;
- posiadanie przez personel aktualnej dokumentacji zdrowotnej;
- sposób zapewnienia opieki medycznej;
- warunki bezpieczeństwa żywności i żywienia;
- stan czystości terenu wokół miejsca, w którym zorganizowany jest wypoczynek.
Ferie zimowe – informacje dla rodziców
Pamiętaj, aby sprawdzić, czy wypoczynek twojego dziecka jest zarejestrowany w bazie publikowanej na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej https://wypoczynek.mein.gov.pl/ . Znajdują się w niej wszystkie legalnie organizowane obozy, kolonie, półkolonie i inne formy zorganizowanego wypoczynku. Możesz tam uzyskać szczegółowe informacje na temat organizatora oraz miejsca, w którym twoje dziecko będzie spędzać czas. Z tej bazy korzystają także służby, które sprawują nadzór nad bezpieczeństwem dzieci i młodzieży podczas wypoczynku zimowego organizowanego na terenie kraju, m. in. sanepid i straż pożarna.
Zachęcamy również do zapoznania się z „Poradnikiem bezpiecznego wypoczynku” przygotowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej dostępnym pod adresem https://www.gov.pl/web/edukacja/bezpieczny-wypoczynek-poradnik-men-dla-rodzicow-i-opiekunow-2
Jeśli warunki higieniczno-sanitarne w miejscu wypoczynku twojego dziecka budzą wątpliwości, zgłoś to do właściwej terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej.