Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Miliczu

Czym są napoje energetyzujące?

Napój energetyzujący to produkt posiadający w swoim składzie wysoką zawartość składnika lub składników pobudzających.

Działanie napoju energetyzującego

 Działanie napoju energetyzującego rozpoczyna się już po kilku minutach po jego wypiciu. Napoje energetyzujące powodują szybki wzrost glukozy we krwi oraz wyrzut dopaminy. Działanie pobudzające jest krótkotrwałe, ponieważ wraz z wydzieleniem przez trzustkę insuliny i spadkiem glukozy we krwi obniża się także stężenie dopaminy, która wywołuje efekt pobudzający. W następnej kolejności rezultat pobudzający wywołują składniki takie jak m.in. kofeina, guarana, tauryna.

Składniki

W skład napojów energetyzujących wchodzą zazwyczaj:

• Kofeina, która wykazuje efekt pobudzający układ nerwowy, powoduje przyspieszenie akcji pracy serca, zmniejszenie uczucia zmęczenia i uwolnienie „hormonu szczęścia” - dopaminy;
• Guarana, która powoduje spowolnienie wchłaniania kofeiny przez co wydłuża efekt pobudzający. 1 g guarany dostarcza ok. 40 mg kofeiny;
• Tauryna, która odpowiada za m.in. regulację pracy serca i pobudzenie pracy mięśni. Tauryna zmniejsza wydzielanie serotoniny podczas wysiłku fizycznego co powoduje wydłużenie pracy organizmu;
• Inozytol, którego zadaniem jest poprawa sprawności umysłowej. Składnik ten wykazuje działanie uspakajające;
• Cukier (sacharoza/ glukoza) – wykazuje działanie pobudzające, zwiększa stężenie glukozy we krwi oraz wydzielanie się dopaminy.

Ponadto składnikami dodawanymi przez producentów do tego typu napojów są m.in.: żeń szeń, miłorząb japoński, karnityna, glukuronolakton, witaminy z grupy B, substancje konserwujące, substancje aromatyzujące, substancje słodzące, regulatory kwasowości i dwutlenek węgla.

Możliwe skutki uboczne oraz działania na organizm dzieci i młodzieży:

• Zaburzenia rozwoju układu nerwowego;
• Zaburzenia ze strony układu nerwowego (m.in. nadpobudliwość, nerwowość);
• Zaburzenia jakości i długości snu;
• Zaburzenia ze strony układu nerwowego;
• Zaburzenia gospodarki wapniowej i wapniowo – fosforowej – łamliwość kości;
• Zaburzenia gospodarki węglowodanowej – insulinooporność następnie cukrzyca typu 2;
• Erozja szkliwa i próchnica.

Zgodnie z danymi podanymi przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności bezpieczna jednorazowa dawka kofeiny w przypadku dzieci i młodzieży to 3 mg/kg masy ciała. Nadmierne spożycie kofeiny może powodować m.in zaburzenia ze strony układu nerwowego, nadmierną nadpobudliwość, nerwowość, dolegliwości żołądkowe, bóle i zwroty głowy. Zbyt duże spożycie kofeiny powoduje działanie moczopędne i działa odwadniająco. Ponadto składnik ten zaburza wchłanianie wapnia co może prowadzić do zaburzenia gospodarki wapniowej w organizmie i zwiększenia częstotliwości złamań kości. Nadmierne spożycie kofeiny może wpływać na zaburzenia jakości i długości snu u dzieci.

Duże spożycie tauryny może powodować dolegliwości żołądkowo – jelitowe – biegunki lub wymioty. Spożycie nadmiernych ilości inozytolu prowadzi do zaburzenia równowagi wapniowo – fosforowej i wzrostu stężenia fosforu w organizmie co w konsekwencji może skutkować łamliwością kości. Spożycie dużych ilości cukrów (glukozy/sacharozy) zawartych w napojach energetyzujących prowadzi do występowania zaburzeń gospodarki węglowodanowej w organizmie co w dalszym etapie może skutkować wystąpieniem insulinooporności, cukrzycy typu 2 i otyłości. Napoje energetyzujące cechuje także kwasowość, która w połączeniu z występującym w nich cukrem może powodować erozję szkliwa lub wystąpienie próchnicy.