Światowy Dzień Rzucania Palenia
15.11.2022
Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu przypada zawsze w trzeci czwartek listopada w bieżącym roku przypada na dzień 17 listopada. Święto to narodziło się w Stanach Zjednoczonych z inicjatywy dziennikarza Lynna Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów. W efekcie, aż 150 tysięcy ludzi spróbowało przez jedną dobę wytrzymać bez palenia. Zachęcone powodzeniem akcji Amerykańskie Towarzystwo Walki z Rakiem uznało trzeci czwartek listopada (tydzień przed obchodzonym w Stanach Zjednoczonych Dniem Dziękczynienia) za Dzień Rzucania Palenia.
W następnych latach akcja objęła swoim zasięgiem wszystkie stany i większość palaczy. Idea dnia, w którym zachęca się palaczy do zerwania z nałogiem, przyjęła się także w innych krajach. Od 1991 roku w każdy trzeci czwartek listopada Fundacja „Promocja Zdrowia” namawia Polaków do rzucenia palenia.
Warto zwrócić uwagę na zdrowotne skutki palenia tytoniu. Nałóg ten odpowiada za wiele śmiertelnych chorób, takich jak:
- nowotwory (płuca, górnych dróg oddechowych, przełyku, jamy ustnej, krwi, nerki, pęcherza moczowego),
- choroby układu oddechowego (Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc – POCHP, zapalenia płuc),
- choroby układu krążenia (niedokrwienną chorobę serca, chorobę naczyniowo-mózgową, tętniak aorty, zwyrodnienie mięśnia sercowego, miażdżycę tętnic).
Palenie zaostrza przebieg takich chorób jak: astma, retinopatia cukrzycowa, nadczynność tarczycy, stwardnienie rozsiane, zapalenie nerwu wzrokowego, choroba Crohna, gruźlica, grypa.
Istotny problem stanowi w naszym kraju również bierne palenie. Niemal co piąty palący Polak przyznaje, że czasem pali w obecności dzieci (17% mężczyzn i 20% kobiet). Narażanie dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych, na wymuszone bierne palenie prowadzi do częstego występowania chorób:
- układu oddechowego,
- chorób ucha środkowego,
- rozwoju astmy i zaostrzenia przebiegu tej choroby.
Najnowsze badania coraz częściej wskazują również, że dzieci te cechują się:
- gorszym rozwojem psychofizycznym,
- sprawiają więcej kłopotów wychowawczych,
- mają trudności z czytaniem i pisaniem,
- występują u nich zaburzenia układu nerwowego, które objawiają się impulsywnością, trudnością w skupieniu uwagi, nadwrażliwością czy trudnością w przystosowaniu.
Od kilkunastu lat bardzo popularną alternatywą dla tradycyjnych papierosów są e-papierosy. W Polsce liczba ich użytkowników wynosi około 1,5–1,7 miliona osób. W większości są to ludzie, którzy wcześniej korzystali z tradycyjnych papierosów. Wielu z nich wierzy, że wybrali łagodniejszą opcję nałogu. Elektroniczne papierosy z założenia miały pomagać w rzucaniu palenia papierosów tradycyjnych. Zawarta w nich niewielka ilość nikotyny miała być antidotum na głód nikotynowy, rytuał palenia miał zastępować rytuał sięgania po „prawdziwe” papierosy. Jednak warto mieć na uwadze, że e-papierosy to produkt nowy, którego długotrwałych – negatywnych skutków jeszcze dokładnie nie poznano. Mało kto pamięta, że początkowo tradycyjnych papierosów również nie kojarzono z jakimikolwiek następstwami chorobowymi. Ale coraz więcej wskazuje na to, iż w tym przypadku pojęcie „mniejszej szkodliwości” jest złudne. Prowadzone od kilku lat badania coraz częściej dowodzą, że e-papierosy są niemal równie szkodliwe co tradycyjne, i coraz mniej mówi się o ich skuteczności przy rzucaniu nałogu, a więcej o szkodliwym działaniu na zdrowie. Ministerstwo Zdrowia przekonuje, że e-papierosy są zagrożeniem, zwłaszcza dla młodych ludzi. Statystyki pokazują, że młodzież w Polsce sięga po nie coraz częściej. Dane resortu zdrowia wykazują, że:
- odsetek osób w wieku 15–19 lat, które kiedykolwiek spróbowały elektronicznych papierosów, wzrósł z 16,8% w 2010 r. do 62,1% w 2014 roku,
- odsetek młodych osób używających e-papierosy wzrósł z 5,5% w 2010 r. do 29,9% w 2014 roku,
- w Polsce wzrósł odsetek osób jednocześnie palących elektroniczne i zwykłe papierosy: z 3,6% w 2010 r. do 21,8% w 2014 roku.
W ocenie Ministerstwa Zdrowia jakakolwiek argumentacja dotycząca korzyści wynikających z używania elektronicznych papierosów jest niezasadna. Palenie jest szkodliwe niezależnie od metody dostarczania nikotyny. Jedynym właściwym działaniem, mającym na celu interes społeczny, jest promowanie rzucania palenia oraz niepalenie, zarówno zwykłych papierosów, jak i wyrobów powiązanych z wyrobami tytoniowymi, jakimi są papierosy elektroniczne.
Wskazać należy również dlaczego warto rzucić palenie oraz jakie pozytywne zmiany może mieć taka decyzja na nasze zdrowie. Poniższa infografika pokazuje ile czasu potrzebuje nasz organizm by powrócić do czasów sprzed palenia.