Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Ostrowi Mazowieckiej

Napoje energetyczne - przeznaczenie i skład

Energetyki, to napoje energetyczne, które mają pobudzać, dodawać energii oraz poprawiać koncentrację. Zwykle są smaczne, gazowane i bezalkoholowe, stąd są spożywane i nadużywane  nie tylko przez dorosłych, ale niestety po tego typu napoje coraz częściej sięgają dzieci i młodzież.
Czy energetyki szkodzą? Jakie wywołują działania niepożądane? Jaki mają wpływ na młody organizm?

Cukier - słodki i niebezpieczny

W napoju energetycznym może znajdować się nawet do 50 g cukru, czyli ok. 10 łyżeczek. Spożywanie cukru daje szybki zastrzyk energii i wpływa na wydzielanie hormonów szczęścia, poprawia się dzięki temu samopoczucie, a mózg dostaje więcej sił do pracy. Niestety działanie cukru jest bardzo krótkotrwałe. Organizm wydziela insulinę, poziom glukozy we krwi się obniża, a razem z nim spada energia. Konsekwencjami spożywania dużych ilości cukru  w diecie są:

• nadwaga i otyłość,
• insulinooporność oraz cukrzyca,
• próchnica zębów,
• choroby układu krążenia,
• zwiększone ryzyko choroby nowotworowej.

 

Co znajduje się w jednej puszce napoju oprócz cukru ?

Skład napoju energetycznego różni się w zależności od producenta. Najczęściej spotykanymi składnikami są: kofeina, tauryna, guarana, witamina B, zioła oraz wysoka zawartość cukru. Skład jest uzupełniony przez wodę, dwutlenek węgla, regulatory kwasowości i barwniki. Same te substancje spożywane w małych ilościach i rzadko nie są niezdrowe dla naszego organizmu, jednak ich zbyt duże spożycie stwarza ryzyko dla zdrowia.

Zagrożenie dla zdrowia mogą stwarzać nie tylko same te substancje, ale proporcje, w jakich zostały skomponowane. Niektórzy amatorzy tych napojów uważają, że są one doskonałym źródłem witamin z grupy B,  jest to jednak nieprawda. Witaminy zawarte  w energetykach absolutnie nie mogą zastąpić tych, jakie występują w naturalnym pożywieniu, poza tym są słabo wchłanialne.

Jak energetyki wpływają na zdrowie?

Efekt działania – zarówno zamierzony, jak i niezamierzony  zawartych w energetyku substancji zależy od spożytej dawki, wrażliwości organizmu, stanu zdrowia oraz wieku.

Kofeina czyli, jeden z głównych składników napojów energetycznych ma zarówno korzystny, jak i negatywny wpływ na organizm człowieka, a efekt zależy od spożytej dawki, wrażliwości organizmu, stanu zdrowia oraz wieku i masy ciała. Regularne spożywanie napojów energetycznych grozi przekroczeniem bezpiecznych dawek np. dla kofeiny i wystąpieniem efektów toksycznych. Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) bezpieczną dawką kofeiny dla dzieci jest 2,5 mg na kilogram masy ciała na dobę, czyli np.: dla 13-latka ważącego 40 kg bezpieczna dawka kofeiny to 100 mg/dzień. W puszce napoju energetycznego o pojemności 500 ml może znajdować się nawet do 160 mg kofeiny. Stwarza to realne zagrożenie przekroczenia dawek bezpiecznych i zatrucia kofeiną, które może w konsekwencji prowadzić do:

• silnego pobudzenia psychoruchowego,
• migotania komór serca,
• osłabienia, nudności i wymiotów,
• w skrajnych przypadkach do porażenia układu nerwowego oraz śmierci.

 

Pamiętajmy, że kofeina jest substancją psychoaktywną i nie jest zalecana w diecie dzieci, duże jej spożycie wpływa na długość i jakość snu oraz rozwój układu nerwowego.

Napojów energetycznych nie powinny spożywać kobiety w ciąży oraz osoby z przewlekłymi chorobami takimi jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby serca  czy chorzy na fenyloketonurię.

Alkohol i napoje energetyczne, to niebezpieczne połączenie

 Napoje energetyzujące maskują działanie alkoholu.  Człowiek nie odczuwa tak szybko odurzenia, przez co niestety łatwiej mu przekroczyć bezpieczną dawkę alkoholu, co w konsekwencji przyczynia się do wzrostu ryzyka zatrucia alkoholowego. Mieszanie napojów energetycznych z alkoholem ma bardzo niekorzystny wpływ na układ krążenia i serce. Zwiększa jego pobudliwość, a co za tym idzie może dojść do zaburzeń rytmu, migotania przedsionków czy częstoskurczów. Mix alkoholu z energetykiem wypłukuje z organizmu także potas i magnez (pierwiastki kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu krążenia).

Czy napój energetyczny jest niezbędny by się pobudzić?

Nie jest zalecane regularne spożywanie napojów energetycznych nawet dla osób cieszących się pełnym zdrowiem, zwłaszcza dzieci. Osoby dorosłe i zdrowe, bez większych konsekwencji mogą po nie sięgać w sytuacjach szczególnych np. podczas nocnej jazdy pojazdem. Na co dzień dostarczymy naszemu organizmowi potrzebnej energii oraz poprawimy nasze samopoczucie wysypiając się, zdrowo odżywiając oraz dzięki odpowiedniemu nawodnieniu.