Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Ostrowi Mazowieckiej

Poliomyelitis / Ostre Porażenie Wiotkie (OPW)

Poliomyelitis

Nagminne porażenie dziecięce, choroba Heinego-Medina, zapalenie przednich rogów rdzenia to synonimy ostrej wirusowej choroby zakaźnej wywołanej przez trzy typy poliowirusów - 1, 2 oraz 3.  
Nie różnią się one zjadliwością. Jednak ochronę przed zachorowaniem umożliwia uodpornienie przeciwko konkretnemu typowi wirusa, atakującego organizm.

Ostre Porażenie Wiotkie (OPW)

Ostre porażenie wiotkie jest jednym z objawów zakażenia poliowirusem. Obejmuje ono poszczególne grupy mięśni kończyn lub tułowia. Porażenia te są przeważnie niesymetryczne, ale występują również porażenia obu kończyn górnych lub dolnych, czasami obejmują cztery kończyny i niektóre mięśnie tułowia. Porażenia narastają w ciągu pierwszych kliku dni i towarzyszy im gorączka. Niedowłady mają charakter trwały, chociaż po kilku tygodniach lub miesiącach mogą cofać się w różnym stopniu.

Objawy

Zakażenia poliowirusami wywołują różnorodne objawy kliniczne – od zakażeń bezobjawowych, przez gorączkę, bóle głowy i objawy żołądkowo-jelitowe, postacie oponowe, aż do ciężkich zachorowań porażennych.

Jak dochodzi do zakażenia?

Źródłem zakażenia jest chory bezobjawowo człowiek. Zakażenie utrzymuje się głównie wśród dzieci i szerzy się głównie droga pokarmową i kropelkową poprzez bliski kontakt z zakażonym człowiekiem, a także przez przedmioty zanieczyszczone wydzieliną z gardła lub kałem. Pewną rolę w przenoszeniu wirusa może odegrać np. woda pitna zanieczyszczona ściekami komunalnymi i woda w basenach kąpielowych.

Okres wylegania choroby trwa średnio 7-14 dni, ale może wahać się od 3 do 21 dni.

Światowy program eradykacji  poliomyelitis

Od 1988 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) prowadzi ogólnoświatowy program eradykacji poliomyelitis. Masowe szczepienia przeciw poliomyelitis, prowadzone w ramach tego programu, doprowadziły w krótkim czasie do radykalnego spadku zachorowań, szczególnie w Europie, Ameryce Północnej, Japonii, i Australii.

Od momentu zapoczątkowania programu, okazał się on ogromnym sukcesem w walce z poliomyelitis, doprowadzając do około 18-krotnego zmniejszenia liczby zachorowań w skali światowej. Niestety od 2002 roku zanotowano ponowny wzrost liczby zachorowań, co było wynikiem zaprzestania szczepień przez niektóre regiony.

Eradykacja choroby oznacza sytuację, kiedy nie występują zachorowania na określoną chorobę, nie stwierdza się zarazka w materiale pobranym od ludzi, a także w materiale pobranym ze środowiska.

 

Program eradykacji poliomyelitis w Polsce

W Polsce będącej krajem oficjalnie uznanym za wolny od poliomyelitis za podstawowe zadania w ramach Programu Eradykacji Poliomyelitis uznaje się utrzymanie wysokiego poziomu zaszczepienia dzieci przeciwko poliomyelitis i coroczną dokumentację braku występowania zachorowań przy prawidłowo prowadzonym nadzorze epidemiologicznym i wirusologicznym nad ostrymi porażeniami wiotkimi (OPW).

Strategia programu eradykacji poliomyelitis oparta została na kilku podstawowych działaniach:

• Osiągnięcie wysokiego odsetka zaszczepienia (co najmniej 95%) dzieci trzema dawkami szczepionki OPV do ukończenia drugiego roku życia, a w rejonach endemicznego występowania dzikich szczepów – szczepieniami uzupełniającymi
• Prowadzenie nadzoru klinicznego, epidemiologicznego i wirusologicznego nad ostrymi porażeniami wiotkimi (OPW) u dzieci do lat 15 celem wykrycia i zbadania każdego przypadku podejrzanego o poliomyelitis.