Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Przeworsku

Odra powoduje wysoką śmiertelność w krajach rozwijających się, narażone są w znacznym stopniu dzieci poniżej 5 roku życia śmiertelność wynosi ok 15%. W ostatnich latach śmiertelność w krajach uprzemysłowionych wzrasta 01-1/1000 osób. Wysoki odsetek zgonów odnotowuje się u dzieci z upośledzoną odpornością, chorych na białaczkę czy zakażonych wirusem HIV. Odra to jedna z najbardziej zakaźnych chorób wirusowych, charakteryzująca się zakaźnością na poziomie 90%-95% w warunkach domowych. Chory zaraża już około 2 dni przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, przez kontakt z wydzieliną z dróg oddechowych, bliski kontakt z osobą zakażoną w okresie jej zakaźności powyżej 20 min, wirus zachowuje zakaźność do 2 godzin w powietrzu i na powierzchniach zanieczyszczonych wydzieliną z dróg oddechowych, po opuszczeniu pomieszczenia przez osobę zakaźną. Szacuje się, że jedna osoba zakażona może zarazić od 10 -18 osób. Najbardziej narażone są osoby niezaszczepione nie zależnie od ich wieku.

Objawy odry !!! początkowo choremu w okresie nieżytowym towarzyszy gorączka, nieżyt nosa, ból gardła, pogorszenie samopoczucia, suchy kaszel, zapalenie spojówek-światłowstręt. Około 3 doby (do 7 doby) może wystąpić wysoka gorączka  (41 ⁰C),w jamie ustnej pojawiają się białe wykwity otoczone czerwoną linią -to charakterystyczne Plamki Koplika na wysokości zębów przedtrzonowych i trzonowych. Czerwona wysypka pojawia się za uszami następnie na twarzy,
a potem na całym ciele i kończynach. Wysypka utrzymuje się do 7 dni i ustępuje w takiej samej kolejności jak wystąpiła, po wysypce może wystąpić ,,otrębiaste’’ złuszczenie naskórka.

Powikłania po przebyciu odry charakteryzują się znaczną zapadalnością i umieralnością, spowodowane są najczęściej wtórnymi zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi. Jak podaje WHO około 30 % stanowią powikłania w postaci infekcji uszu, biegunek, drgawek. Powikłaniem często pojawiającym się po zachorowaniu na odrę jest zapalenie płuc i ono stanowi jedną z najczęstszych powikłań zakończonych zgonem. Odra jest przyczyną zapalenia mózgu, powodującego trwałą niesprawność neurologiczną niosącą 25% ryzyko zgonu w wyniku tego powikłania. Na skutek przebytej odry powikłaniem prowadzącym do nieodwracalnych zmian w układzie nerwowym a w konsekwencji do śmierci jest stwardniające zapalenie mózgu

Nie ma farmakologicznego sposobu leczenia odry, w zachorowaniu stosowane są jedynie leki wspomagające pacjenta,  jedyną skuteczną i bezpieczną metodą walki z chorobą są szczepienia ochronne.

Stosowanie szczepionki przeciwko odrze jest bardzo skuteczne w zapobieganiu chorobie,
a odporność po chorobie jest długotrwała. Osiągnięcie wysokiego odsetka osób zaszczepionych przeciwko odrze stanowi kluczowy element programu zwalczania odry na świecie.
Szczepienia  podnoszą poziom uodpornienia populacji i osiągnięcia kontroli nad transmisją wirusa oraz chronią osoby wrażliwe na zakażenie wirusem odry w populacji.

Zgodnie z obowiązującym w Polsce programem szczepień ochronnych szczepienia realizowane są szczepionką skojarzoną przeciwko Odrze Śwince Różyczce w schemacie szczepień podstawowych: I dawka w 13-15 miesiącu życia oraz II dawka szczepienie przypominające w 6 roku życia. Ponadto zaleca się szczepienie przeciwko Odrze Śwince Różyczce osobom nieuodpornionym młodym kobietom pracującym w środowiskach dziecięcych, uczniom i studentom szkół i uczelni  medycznych oraz pracownikom służby zdrowia. Pełny schemat szczepienia obejmuje podanie II dawek szczepionki w odstępie co najmniej 4 tyg.  Zaniedbując obowiązek wykonania szczepień ochronnych narażamy dzieci na zachorowanie i w następstwie powikłań grożących trwałą utratą zdrowia i życia. Liczba zgonów z powodu odry w populacji światowej wzrosła o połowę,  brak terminowego szczepienia dzieci obniża stan uodpornienia populacji. Obecnie obserwuje się wzrost zachorowań przy jednoczesnym obniżeniu wyszczepialności populacji oscylującym na poziomie ok 92%, który nie zapewnia odpowiedniej ochrony zbiorowiskowej. Na terenie Europy z najnowszych danych dotyczących z bieżącego roku danych ECDC przypadki odry zgłosiło 9 krajów Unii Europejskiej. Od początku tego roku odnotowano ponad 1800 zachorowań w tym 4 przypadki zgonu z powodu odry. Eliminacja odry jest możliwa poprzez osiągnięcie odpowiedniego stanu na poziomie powyżej 95%. Stwarza to szansę na przerwanie krążenia wirusa odry w naszym kraju.
W obecnym czasie ruchy migracyjne oraz turystyka zagraniczna sprzyjają rozprzestrzenianiu chorób zakaźnych co stwarza realne zagrożenie epidemiologiczne.

  Bądźmy świadomi to my rodzice i opiekunowie decydujemy o zdrowiu i życiu dzieci dbajmy o terminowe szczepienia ochronne.

 

Źródło: Choroby zakaźne i pasożytnicze- epidemiologia i profilaktyka NIZP A. Baumannn-Popczyk, M. Sadkowska- Todys, A. Zieliński wyd 2014 r.

Wakcynologia (wyd II ) red W. Magdzik, D Naruszewicz-Lesiuk, A. Zieliński.

Więcej informacji http://szczepieniainfo.testa.com.pl/szczepionki/odra/2/#co-to-jest-odra