FENTANYL
28.06.2024
FENTANYL
To silny, narkotyczny lek przeciwbólowy należący do grupy opioidów. Stosowany głównie do leczenia ostrego i przewlekłego bólu, w anestezjologii i medycynie paliatywnej. Jest to lek o bardzo szybkim działaniu i wysokiej skuteczności, ale również o dużym ryzyku prowadzącym do uzależnienia i przedawkowania.
Fentanyl łączy się z receptorami opioidowymi, które znajdują się w organizmie i powoduje ich pobudzenie. Jego działanie jest ok. 100 razy silniej niż działanie morfiny ponieważ lepiej rozpuszcza się w tłuszczach i łatwiej przenika do mózgu.
Może być podawany w różnych formach, w postaci plastrów przezskórnych, tabletek, sprayu do nosa oraz w formie iniekcji. W postaci do wstrzyknięć jest stosowany przed znieczuleniem ogólnym, a także podczas jego trwania, oraz w opiece nad chorymi na oddziałach intensywnej opieki medycznej. W postaci plastrów oraz tabletek, fentanyl sprawdza się w leczeniu bólu przewlekłego, w szczególności u pacjentów cierpiących na choroby nowotworowe. O zastosowaniu fentanylu i jego dawkowaniu może zadecydować wyłącznie lekarz.
Poza działaniem przeciwbólowym fentanyl ma również bardzo silne działanie narkotyczne. Długotrwałe stosowanie może powodować rozwój tolerancji oraz uzależnienie psychiczne i fizyczne. Przedawkowanie fentanylu jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia, gdyż może powodować zaburzenia oddychania, spowolnienie czynności serca, sztywność mięśniową oraz obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Objawy przedawkowania:
- trudności w oddychaniu, bardzo wolny lub płytki oddech, zatrzymanie oddechu.
- osoba może być nieprzytomna lub mieć trudności z wybudzeniem.
- niebieskawy odcień skóry, szczególnie warg i paznokci.
- osoba może odczuwać silne zawroty głowy lub zawroty głowy prowadzące do upadku.
- brak reakcji na bodźce zewnętrzne, brak reakcji na ból.
W przypadku podejrzenia przedawkowania należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe, kontrolować oddech poszkodowanego, a w razie jego braku rozpocząć resuscytację krążeniowo- oddechową.