Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Rudzie Śląskiej

Ruda Śląska, dnia 04 lutego 2021 r. 

 

Odpowiedź na wiadomości e-mail kierowane w ramach inicjatywy 

„ZapytajSanepid.pl” 

 

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Rudzie Śląskiej informuje, że wnioski 

literalnie przez wnioskodawców określone jako wnioski o dostęp do informacji 

publicznej kierowane do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rudzie 

Śląskiej z instrumentalnym wykorzystaniem przepisów ustawy z dnia 6 września 

2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 2176), a w oparciu o 

inicjatywę „ZapytajSanepid.pl”, nie stanowią wniosków o dostęp do informacji 

publicznej w rozumieniu tej ustawy i są jedynie efektem nadużycia prawa dostępu do 

informacji publicznej. 

 

Jak to zostało wskazane w wyroku NSA z dnia 23 listopada 2016 r. I OSK 1601/15, 

nadużycie prawa dostępu do informacji publicznej polega na próbie skorzystania z tej 

instytucji dla osiągnięcia celu innego niż troska o dobro publiczne, jakim jest prawo 

do przejrzystego państwa i jego struktur, przestrzeganie prawa przez podmioty życia 

publicznego, jawność działania administracji i innych organów władzy publicznej. Tak 

też NSA w wyrokach z dnia 14 lutego 2017 r. I OSK 2642/16 oraz z dnia 18 maja 

2020 r. I OSK 2267/18. 

 

Działanie wnioskodawców, w szczególności masowa ilość przesyłanych wiadomości ​

i ich treść zredagowana w sposób, który wymagałby olbrzymiego nakładu pracy w 

celu udzielenia odpowiedzi, nie świadczy o zamiarze uzyskania informacji publicznej 

w celu jej wykorzystania dla dobra wspólnego, czyli zgodnie z intencją prawodawcy 

zmaterializowaną w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji 

publicznej. Rzeczywiste intencje osób przekazujących przedmiotowe wiadomości 

e-mail obrazuje określenie działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej 

ukierunkowanej na zwalczanie epidemii SARS-CoV-2 jako „bolszewickie praktyki”. 

Zwraca się uwagę, że od początku zagrożenia wirusem SARS-CoV-2 pracownicy 

Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizują zadania w ponadnormatywnym czasie i 

dużym deficycie czasowym, niejednokrotnie z olbrzymim poświęceniem swojego 

czasu, zdrowia, dobra własnej rodziny. Celem tych działań jest realizacja 

ustawowych obowiązków. Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do 

realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w celu ochrony zdrowia ludzkiego 

przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, 

zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych, jaką m.in.: jest choroba 

szczególnie niebezpieczna i wysoce zakaźna COVID-19 wywoływana przez 

SARS-CoV-2. Podstawowe zadania w tym zakresie wynikają z ustawy z dnia 14 

marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 195) oraz 

ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób 

 

 

zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2020 r. poz. 1845 z późn. zm.). 

 

Z dużym zrozumieniem dla trudnej sytuacji przedsiębiorców oraz innych osób 

zarobkujących, które dotknięte zostały skutkami epidemii SARS-CoV-2, należy 

jednak stanowczo wskazać, że w świetle konstytucyjnych zasad funkcjonowania 

demokratycznego państwa prawa nie może być tolerancji dla wymuszania prymatu 

interesów ekonomicznych określonych grup zawodowych nad bezpieczeństwem 

zdrowotnym ludności. Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej 

„Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli” (art. 1), 

„zapewnia bezpieczeństwo obywateli” (art. 5), „każdy ma prawo do ochrony zdrowia” 

(art. 68 ust. 1), a „władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób 

epidemicznych” (art. 68 ust. 4). 

 

Podstawowym dobrem chronionym prawnie przez działania Państwowej Inspekcji 

Sanitarnej jest zdrowie i życie każdego człowieka, ze szczególną troską adresowaną 

do osób starszych, słabszych, bardziej podatnych na zakażenie SARS-CoV-2 i ciężki 

przebieg COVID-19, w tym również śmierć. Wszystkich tych osób, które świadomie ​

i cierpliwie przestrzegając reżimu sanitarnego mają prawo oczekiwać, że nie zostaną 

zakażone podczas konieczności skorzystania z transportu publicznego, sklepu ​

z żywnością, przychodni itp., w których to miejscach muszą spotykać się z osobami 

niejednokrotnie świadomie nieprzestrzegającymi ograniczeń, przekonanymi o 

własnej odporności na SARS-CoV-2 i spragnionymi „normalnego” życia w 

restauracjach, pubach, czy dyskotekach. 

 

Państwowa Inspekcja Sanitarna nie może przestać realizować zadań mających na 

celu ochronę zdrowia i życia ludzi oraz zaniechać swojej działalności stawiając 

obowiązek udzielania odpowiedzi na wiadomości e-mail adresowane w złej wierze 

niezgodnie z celem aktu prawa powszechnie obowiązującego, wyżej niż obowiązek 

zapewniania ochrony zdrowia i życia ludzkiego. Każdy ma prawo do subiektywnej 

oceny otaczającej rzeczywistości, jednak wnioski z niej wynikające nie mogą 

prowadzić do zagrażania podstawowym dobrom chronionym prawnie jakimi są 

zdrowie i życie innych osób. 

 

Nie istnieje wyższość prawa do uzyskania informacji publicznej, zwłaszcza 

pojmowanego literalnie i w oderwaniu od rzeczywistego celu tego prawa, nad 

obowiązkiem Państwowej Inspekcji Sanitarnej zapewnienia bezpieczeństwa 

zdrowotnego ludności. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie mogą też 

poddawać się działaniom będącym nadużyciem prawa, zwłaszcza jeżeli ceną jest 

zdrowia i życie innych ludzi. Instrumentalne wykorzystywanie instytucji prawnej 

dostępu do informacji publicznej nie zasługuje na ochronę, zwłaszcza jeżeli jego 

ceną miałoby być pogorszenie sytuacji zdrowotnej ludności, wskutek oczekiwanego 

przez osoby przesyłające wiadomości, odciągnięcia pracowników Państwowej 

 

 

Inspekcji Sanitarnej od prowadzenia działalności przeciwepidemicznej. Taki sposób 

korzystania z prawa nie zasługuje na uznanie i nie może być uwzględniony przez 

organ administracji publicznej. 

 

Instytucja "nadużycia prawa" została poddana szczególnie obszernej analizie ​

w uzasadnieniu do postanowienia NSA z dnia 16 października 2015 r. I OSK 1992/14 

– „W doktrynie przyjmuje się, że nadużycie praw procesowych należy uznać za 

samoistną instytucję prawa procesowego (zob. A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. 

Ziembiński, Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1992, s. 153). Nadużycie prawa 

to korzystanie z tego prawa i używanie instrumentów służących jego realizacji nie w 

celu zrealizowania wartości, którym to prawo ma służyć, chociaż z powoływaniem się 

na nie (tak W. Jakimowicz, Nadużycie prawa dostępu do informacji publicznej, w: 

Antywartości w prawie administracyjnym, maszynopis powielony, Kraków 2015, pkt 

V). Do nadużycia prawa dochodzi w sytuacjach, gdy strona podejmuje prawnie 

dozwolone działania dla celów innych, niż przewidziane przez ustawodawcę. Każde 

prawo podmiotowe, w tym prawo do sądu, przyznane jest przez normę prawną w 

celu ochrony interesów uprawnionego. Prawo to winno być jednak wykonywane 

zgodnie ​

z celem, na który zostało przyznane. W konsekwencji zachowanie, które formalnie 

zgodne jest z literą prawa, lecz sprzeciwia się jej sensowi, nie może zasługiwać na 

ochronę (Marcin Warchoł, Pojęcie nadużycia prawa w procesie karnym, "Prokuratura 

i Prawo", 2007, nr 11, s. 49 i n.; T. Cytowski, Procesowe nadużycie prawa, "Przegląd 

Sądowy" 2005, nr 5, s. 81 i n.; M.G. Plebanek, Nadużycie praw procesowych ​

w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012, s. 50 i n.; P. Przybysz, Nadużycie prawa 

w prawie administracyjnym, w: red. H. Izdebski, A. Stępkowski, Nadużycie prawa, 

Warszawa 2003, s. 189; por. wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2011 r., II    FSK    1338/10). 

Tak samo oceniane jest działanie podmiotu, który inicjuje szereg postępowań 

sądowych w celu innym, niż ochrona swych praw - w ten sposób wpływa na 

obniżenie poziomu ochrony innych podmiotów, które nie mogą w dostatecznie szybki 

sposób uzyskać ochrony prawnej (H. Dolecki, Nadużycie prawa do sądu, w: 

Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980-2005, 

red. J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński, Warszawa 2005, s. 136). Podkreśla się, że 

stanowisko takie znajduje aprobatę nie tylko w doktrynie oraz orzecznictwie sądów 

polskich, ale także akceptowane jest przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w 

Strasbourgu, który wielokrotnie zwracał uwagę, że określone działania strony w 

procesie można uznać za nadużycie prawa do sądu (zob. np. postanowienie NSA z 

dnia 5 listopada 2015 r., ​

I   OZ   1382/15).”. 

 

W całej rozciągłości powyższą argumentację Sądu należy przyjąć dla oceny 

działania osób przesyłających wiadomości e-mail do organu Państwowej Inspekcji 

Sanitarnej literalnie powołujących się na prawo dostępu do informacji publicznej, ​

 

 

a w rzeczywistości nastawionych na uzyskanie własnej satysfakcji wyrządzenia 

odwetu na instytucji, której działalność ukierunkowaną na ochronę zdrowia i życia 

ludności postrzegają jako szkodliwą dla interesów gospodarczych określonych grup 

zawodowych, a przede wszystkim – sparaliżowanie tej działalności. Wydźwięk 

instrukcji dotyczącej sposobu przesyłania przedmiotowych wiadomości nie 

pozostawia żadnych wątpliwości, że szczególnie niebezpiecznym, ale bezpośrednio 

zamierzonym do osiągnięcia efektem, jest zablokowanie zasobów osobowych i 

internetowych Państwowej Inspekcji Sanitarnej w celu wymuszenia zaprzestania 

prowadzenia kontroli spełniania wymogów higieniczno-zdrowotnych, co w efekcie ma 

umożliwić prowadzenie określonych rodzajów działalności, które niestety 

przyczyniają się do wzrostu zakażeń SARS-CoV-2 i większej śmiertelności 

powodowanej przez COVID-19. Gdyby organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej 

zaniechał obecnie prowadzonych działań przeciwepidemicznych, wikłając się w 

udzielanie odpowiedzi na przesyłane wiadomości e-mail, z pewnością miałoby to 

negatywny wpływ na bezpieczeństwo zdrowotne ludności, w wyniku czego kolejne 

osoby straciłyby życie w cierpieniu zarówno fizycznym powodowanym przez 

wyniszczające działanie SARS-CoV-2, jak ​

i psychicznym wskutek umierania w samotności, niejednokrotnie bez posiadania 

telefonu lub możliwości jego obsługi w celu pożegnania się z najbliższą rodziną.  

 

Przytoczyć też należy wyrok NSA z dnia 11 maja 2017 r. I OSK 2777/16, w świetle 

którego wniosek o dostęp do informacji publicznej może podlegać, w aspekcie swojej 

skuteczności, ocenie wedle nagannej motywacji jego autora. Ustalenie rzeczywistych 

motywacji wnioskującego w postaci dążenia do wywołania dolegliwości adresatowi 

wniosku, tudzież utrudnienia funkcjonowania instytucji, dyskwalifikuje taki wniosek ​

w świetle ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. 

Posiłkując się argumentacją wynikającą z tego wniosku na potrzeby obecnej sytuacji 

należy uznać, że przesyłane wiadomości e-mail nie miały na celu uzyskania 

informacji służącej obiektywnie jakiemukolwiek dobru powszechnemu, lecz dotyczyły 

jedynie indywidualnych działań osób przesyłających wnioski, oscylujących wokół 

subiektywnych pobudek deprecjonujących wysiłki ukierunkowane na zapewnienie 

bezpieczeństwa zdrowotnego ludności. Skorzystać należy z oceny Sądu i podnieść, 

że takie działanie nie tylko nie prowadzi do poprawienia funkcjonowania Państwowej 

Inspekcji Sanitarnej, do której przesłano wiadomości e-mail, lecz przeciwnie - w 

istocie ma na celu być dla niej dokuczliwym. Nie służą te wiadomości zatem 

usprawnieniu realizacji zadania publicznego w postaci ochrony zdrowia i życia 

ludzkiego, lecz bezpośrednio godzą w realizację tego zadania. 

 

Krytyka kierowania do urzędu olbrzymiej ilości wniosków o dostęp do informacji 

publicznej została wyartykułowana również w postanowieniu NSA z dnia 15 czerwca 

2016 r. I OZ 565/16. Praktyka taka została uznana za nadużywanie przysługujących 

jednostce uprawnień, który to stan nie może być sankcjonowany przez Sąd. Nie 

 

 

zasłużyło na uznanie również wykorzystywanie przez wnioskodawcę przepisów 

powszechnie obowiązującego prawa do paraliżowania pracy urzędu, co w przypadku 

aktualnie składanych wiadomości e-mail do powiatowej stacji 

sanitarno-epidemiologicznej zaangażowanej w walkę z epidemią SARS-CoV-2 jawi 

się ponadto jako społecznie rażąco szkodliwe. 

 

Z powyższych względów, przesyłane wiadomości e-mail nie wymagają udzielenia 

odpowiedzi w formie innej niż niniejszy komunikat. Przedmiotowe wiadomości 

stanowią rażące nadużycie prawa, którego skutkiem mogłoby być spowodowanie 

zagrożenia dla zdrowia i życia ludności wynikające z zaprzestania prowadzenia 

działań przeciwepidemicznych. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w 

Rudzie Śląskiej pozbawiona jest też możliwości udzielania odpowiedzi na każdy 

e-mail w przedmiotowej sprawie, w szczególności ​

w stanie epidemii, ponieważ pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej 

zaangażowani są w działania przeciwepidemiczne. Organ administracji publicznej nie 

może realizować wniosków osób usiłujących sparaliżować działanie jednej z 

ważniejszych instytucji w zwalczaniu epidemii SARS-CoV-2, kosztem realizacji 

ustawowych zadań bezpośrednio ukierunkowanych na ochronę zdrowia i życia 

obywateli. Dlatego też wszystkie wiadomości mające charakter nadużycia prawa, 

wpływające na skrzynki kontaktowe pozostaną bez odpowiedzi.  

Wysyłanie masowej liczby wiadomości e-mail na skrzynki kontaktowe instytucji 

bezpośrednio zaangażowanej w zapewnianie bezpieczeństwa zdrowotnego ludności 

zagraża bezpieczeństwu wszystkich tych osób, które potrzebują nawiązania kontaktu ​

z jednostką Inspekcji Sanitarnej w celu ochrony własnego zdrowia i życia 

(ograniczona pojemność skrzynek). 

 

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny 

w Rudzie Śląskiej 

dr n. o zdr. Renata Cieślik-Tarkota