Badania nadzorowe organów EOG i Państwowej Inspekcji Sanitarnej woj. wielkopolskiego w zakresie jakości kosmetyków
24.01.2025
Produkty kosmetyczne udostępniane na rynku muszą być bezpieczne dla zdrowia konsumentów. Przed wprowadzeniem kosmetyku do obrotu, osoba odpowiedzialna na podstawie odpowiednich informacji, zapewnia przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa produktu oraz sporządzenie raportu bezpieczeństwa produktu kosmetycznego.
Zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (ang. Scientific Committee on Consumer Safety, SCCS) skóra i błony śluzowe są chronione przed atakiem drobnoustrojów poprzez naturalną barierę mechaniczną, a także różne mechanizmy obronne, które jednak mogą zostać uszkodzone na skutek np. działania niektórych kosmetyków mogących nasilać infekcje bakteryjne. Jest to szczególnie niepokojące dla kosmetyków przeznaczonych w okolice oczu, na błony śluzowe, czy dla dzieci poniżej 3 roku życia oraz dla osób starszych i osób z osłabionym układem odpornościowym. Mając na względzie powyższe zdefiniowano kategorie produktów kosmetycznych tj.:
– produkty przeznaczone dla dzieci poniżej trzeciego roku życia, oraz
– w okolice oczu lub błon śluzowych;
– pozostałe produktu.
Dla pierwszych dwóch kategorii ustalono bardziej rygorystyczne limity mikrobiologiczne do spełnienia. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne mogą powstawać podczas produkcji i konfekcjonowania lub podczas stosowania kosmetyku przez konsumenta, a także w trakcie przechowywania w magazynie, czy na półkach sklepowych.
Mając na względzie powyższe w 2024 roku na terenie województwa wielkopolskiego organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobrały 30 próbek produktów kosmetycznych w celu przeprowadzenia badań na ich czystość mikrobiologiczną. 25 próbek pobrano u osób odpowiedzialnych, natomiast 5 próbek zostało pobranych u dystrybutorów.
Wśród pobranych kosmetyków wyróżnić można: produkty do demakijażu, toniki, kremy, żele i emulsje do mycia twarzy oraz ampułki przeciwobrzękowe.
Analiza przedmiotowych kosmetyków została wykonana w laboratorium posiadającym akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA) i uwzględniała takie parametry jak:
- Ogólna liczba mezofilnych mikroorganizmów tlenowych (bakterie plus drożdże i pleśnie);
- Escherichia coli;
- Pseudomonas aeruginosa;
- Staphylloccocus aureus;
- Candida albicans.
Uzyskane wyniki badań produktów kosmetycznych pobranych na terenie woj. wielkopolskiego potwierdziły, że wytwarzane kosmetyki nie są zanieczyszczone mikrobiologicznie.
Badania nadzorowe w zakresie jakości produktów kosmetycznych były również prowadzone w 13 krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W okresie
od listopada 2023 r. do kwietnia 2024 r. organy nadzoru poddały kontroli 4 500 produktów kosmetycznych pod kątem obecności substancji takich jak: kwas perfluorooktanowy (PFOA), długowęglowych kwasów perfluorokarboksylowych (PFCAs), cyklicznych siloksanów D4 i D5 oraz związków pokrewnych. Przedmiotowe czynności polegały na weryfikacji listy składników produktów. Ww. działania wykazały, że spośród skontrolowanych kosmetyków 285 zawierało niebezpieczne substancje chemiczne tj. perfluorononylodimetikon, perfluorooktyloetylotrietoksysilan, perfluorononyloetylokarboksydecylo PEG-10 dimetikon, cyklopentasiloksan (D5), cyklometikon (mieszanka D4, D5 i D6) oraz cyklotetrasiloksan (D4). Powyższe substancje są niedozwolone w kosmetykach ze względu na ich klasyfikację jako trwałe zanieczyszczenia organiczne lub PBT*/vPvB**, stanowiąc tym samym zagrożenie dla konsumentów i środowiska. Dla przykładu perfluorononylodimetikon został wykryty w produktach tj. eyelinery czy konturówki do ust w formie ołówka/ kredki, natomiast D4 i D5 zostały zidentyfikowane w odżywkach i maskach do włosów. Ich stosowanie jest zabronione na mocy Konwencji Sztokholmskiej o trwałych zanieczyszczeniach organicznych
lub ograniczone regulacjami wynikającymi z rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (REACH).
*PBT – substancje trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji i toksyczne
**vPvB – substancje bardzo trwałe i wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji
Źródło: